Diktet: Kate Næss
Denne gongen eit annleis dikt, av Kate Næss (1938–1987) frå Oslo, aktiv i Studentteatret som kulissemakar, klesdesignar, skodespelar, scenograf. Ho vart lagd merke til for dikta sine tidleg på 1960-talet – saman med Georg Johannesen og Stein Mehren stod ho for det nye i poesien hos oss. Kate Næss var oppfinnsam, sosial, fann på namnet til Club 7 – spreidde godt humør rundt seg. Ho var gift med teaterinstruktør Janken Varden, som fortel:
«En dag kom hun hjem med en ivrig latter. ’Har du sett oppslaget på døren nede? Feieren kommer i morgen! Legg til et Og – så blir det perfekt: ‘Og feieren kommer i morgen’. And death shall have no dominion! Det swinger!» … Da feieren endelig sto i døra, holdt vi på å dø av fnis ... Hun satte seg ned med hele det vidunderlige diktet av Dylan Thomas som hun alltid hadde beundret.»
Paulus skriv (Rom 6,9): «Vi veit at når Kristus er oppreist frå dei døde, då døyr han ikkje meir, for døden har ikkje lenger makt over han.» Dylan Thomas gjer setninga vakrare, meir ålmenn: «And death shall have no dominion», som ringar inn diktet hans frå 1933:
«Dead men naked they shall be one/ With the man in the wind and the west moon». Hos Kate Næss: «De skitne og stygge blir ett/ med trollet i pipen og nordlig arne». Sluttstrofe 3: «No more may gulls cry at their ears/ Or waves break loud on the seashores». Hos Kate Næss: «Aldri mer rasende ild i øret./ Aldri mer veden som knitrer i peisen.»
Ho tek oss til eit norsk, heidensk landskap. Og skaper sitt eige ustyrlege dikt, som ikkje har sin like. Med freidige lån frå poeten i Wales.
Jan Erik Vold
Og feieren kommer i morgen
Og feieren kommer i morgen.
De skitne og stygge blir ett
med trollet i pipen og nordlig arne.
Er klærne hengt opp og sko tatt av
ligger det skover på albu og fot.
Skjønt de skal fryse, varmes de opp.
Skjønt de blues ved synet, skuler de atter.
Skjønt elskoven dør, er elskoven der.
Og feieren kommer i morgen
Og feieren kommer i morgen.
De som lå lenge i grisens makt
skal ikke dø skitne i synden:
Utstrakt i badekaret til huden koker,
bundet med håndklær, men skal ikke sprekke.
Ovnen de holder mot himmelen lukket,
gjennomboret av kostenes ondskap,
oppvarmet helt, men skal ikke smelte.
Og feieren kommer i morgen.
Og feieren kommer i morgen.
Aldri mer rasende ild i øret.
Aldri mer veden som knitrer i peisen.
Hvor kull sto i flammer, løfter aldri mer
kullet sitt gjenferd mot fyrstikkens støt.
Skjønt oppbrent og døde som mandler
skal flisene pløye sitt tre gjennom aske
og briste i glørne til glørne selv brister.
Og feieren kommer i morgen.
Kate Næss
Fritt etter Dylan Thomas: «And Death
Shall Have No Dominion»
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Denne gongen eit annleis dikt, av Kate Næss (1938–1987) frå Oslo, aktiv i Studentteatret som kulissemakar, klesdesignar, skodespelar, scenograf. Ho vart lagd merke til for dikta sine tidleg på 1960-talet – saman med Georg Johannesen og Stein Mehren stod ho for det nye i poesien hos oss. Kate Næss var oppfinnsam, sosial, fann på namnet til Club 7 – spreidde godt humør rundt seg. Ho var gift med teaterinstruktør Janken Varden, som fortel:
«En dag kom hun hjem med en ivrig latter. ’Har du sett oppslaget på døren nede? Feieren kommer i morgen! Legg til et Og – så blir det perfekt: ‘Og feieren kommer i morgen’. And death shall have no dominion! Det swinger!» … Da feieren endelig sto i døra, holdt vi på å dø av fnis ... Hun satte seg ned med hele det vidunderlige diktet av Dylan Thomas som hun alltid hadde beundret.»
Paulus skriv (Rom 6,9): «Vi veit at når Kristus er oppreist frå dei døde, då døyr han ikkje meir, for døden har ikkje lenger makt over han.» Dylan Thomas gjer setninga vakrare, meir ålmenn: «And death shall have no dominion», som ringar inn diktet hans frå 1933:
«Dead men naked they shall be one/ With the man in the wind and the west moon». Hos Kate Næss: «De skitne og stygge blir ett/ med trollet i pipen og nordlig arne». Sluttstrofe 3: «No more may gulls cry at their ears/ Or waves break loud on the seashores». Hos Kate Næss: «Aldri mer rasende ild i øret./ Aldri mer veden som knitrer i peisen.»
Ho tek oss til eit norsk, heidensk landskap. Og skaper sitt eige ustyrlege dikt, som ikkje har sin like. Med freidige lån frå poeten i Wales.
Jan Erik Vold
Og feieren kommer i morgen
Og feieren kommer i morgen.
De skitne og stygge blir ett
med trollet i pipen og nordlig arne.
Er klærne hengt opp og sko tatt av
ligger det skover på albu og fot.
Skjønt de skal fryse, varmes de opp.
Skjønt de blues ved synet, skuler de atter.
Skjønt elskoven dør, er elskoven der.
Og feieren kommer i morgen
Og feieren kommer i morgen.
De som lå lenge i grisens makt
skal ikke dø skitne i synden:
Utstrakt i badekaret til huden koker,
bundet med håndklær, men skal ikke sprekke.
Ovnen de holder mot himmelen lukket,
gjennomboret av kostenes ondskap,
oppvarmet helt, men skal ikke smelte.
Og feieren kommer i morgen.
Og feieren kommer i morgen.
Aldri mer rasende ild i øret.
Aldri mer veden som knitrer i peisen.
Hvor kull sto i flammer, løfter aldri mer
kullet sitt gjenferd mot fyrstikkens støt.
Skjønt oppbrent og døde som mandler
skal flisene pløye sitt tre gjennom aske
og briste i glørne til glørne selv brister.
Og feieren kommer i morgen.
Kate Næss
Fritt etter Dylan Thomas: «And Death
Shall Have No Dominion»
Fleire artiklar
Endre Ruset er poet og tidlegare kunstnarisk leiar ved Norsk litteraturfestival.
Foto: Heidi Furre
«Dikta til Endre Ruset er ridde av tap og sorg, og med hesten som sentralt motiv.»
Dette er ein bar, men er det ein sjokoladebar til laurdagskvelden eller ein proteinbar til treningsøkta?
Foto via Wikimedia Commons
«Det er høgt trykk på proteinbarfronten for tida.»
Teikning: May Linn Clement
«Det er ikkje for inkje me seier at noko 'dampar av erotikk' eller er 'dampande heitt'.»
Nye rekruttar til 24. mekaniserte brigade i dei ukrainske styrkane driv taktisk øving i Donetsk 14. oktober.
Foto: Ukrainsk forsvar
Ein ukrainsk-nordkoreansk krig på russisk territorium. Ingen forfattar av dystopisk fiksjon kunne ha klekt ut eit slikt scenario, skriv Andrej Kurkov.
Reinsdyr kan fint serverast utan purear, men med reine smakar. Her med brekkbønner, eg brukte grøne erter.
Foto via Wikimedia Commons
Papiravisa