Foto: Kåre Halse / Wikipedia
Dette diktet blei skrive for seksti år sidan og stod på trykk i boka Marimesse, debutboka til Astrid Krog Halse (1914–2007), utgjeven på Noregs Boklag i 1961.
Ein tittel som «Vegen åt deg» ber mest bod om å vere ei varm kjærleikserklæring, men ikkje her. Det er eit mørkt drag over diktet som ikkje lèt seg så lett vifte vekk. Råka finst nok ikkje berre i naturen, det er òg andre krefter som trekker og trugar. Dei sterke motstridande kjenslene er med heile vegen.
Dikta i den første samlinga blei til medan ho vaska golv, har ho sagt i eit intervju. Dette var ein moden debutant som nok hadde bore på eitkvart før ho skreiv det ned som dikt på trøndersk meldalsdialekt.
Når ein diktar slik i hugen før ein skriv ned, er rim og gjentakingar viktige verktøy, noko som òg gir godt grunnlag for tonesetting.
Fleire av dikta til Astrid Krog Halse er blitt tonesette av ulike musikarar, og mest kjend er nok folkrockgruppa Gåte, som nådde eit stort publikum tidleg på 2000-talet. I desse dagar er Gåte faktisk ute med eit nytt album, Nord, der dei har sett melodi til endå eit av dikta til Halse, «Sjåaren» (frå Gull over gråstein, 1966), med klar økokritisk valør.
I desse tider kan ein få trong til meir oppløftande ord. I så fall vil eg tilrå det flotte, om enn fromme diktet «Advent», også frå debutsamlinga: «Adventskransen, gammelklokka minner om at dåggån går/ og at onnor tid ska kåmmå, onnor tid åt verda vår.»
Cathrine Strøm
Vegen åt deg –
I kveld går eg dit som eg ikkje skal.
Lyt verme meg no, for natta er kald.
Vegen åt deg går på islagte tjønn.
Eg rissar han opp med blinkande jønn!
Skrik det i berja? Råka er farleg!
Lét det i snara? Trø varleg – varleg –
To er mitt fylgje, dei tek meg i hand.
Ein dreg mot råkar, den ander mot land.
To hend’ held mine, den eine er kald.
Eg gje meg livet og dauden i vald –
Ljøs brinn i glasa. Du ventar meg, du.
Eg er halvveges koma og kan ikkje snu –.
Astrid Krog Halse
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Dette diktet blei skrive for seksti år sidan og stod på trykk i boka Marimesse, debutboka til Astrid Krog Halse (1914–2007), utgjeven på Noregs Boklag i 1961.
Ein tittel som «Vegen åt deg» ber mest bod om å vere ei varm kjærleikserklæring, men ikkje her. Det er eit mørkt drag over diktet som ikkje lèt seg så lett vifte vekk. Råka finst nok ikkje berre i naturen, det er òg andre krefter som trekker og trugar. Dei sterke motstridande kjenslene er med heile vegen.
Dikta i den første samlinga blei til medan ho vaska golv, har ho sagt i eit intervju. Dette var ein moden debutant som nok hadde bore på eitkvart før ho skreiv det ned som dikt på trøndersk meldalsdialekt.
Når ein diktar slik i hugen før ein skriv ned, er rim og gjentakingar viktige verktøy, noko som òg gir godt grunnlag for tonesetting.
Fleire av dikta til Astrid Krog Halse er blitt tonesette av ulike musikarar, og mest kjend er nok folkrockgruppa Gåte, som nådde eit stort publikum tidleg på 2000-talet. I desse dagar er Gåte faktisk ute med eit nytt album, Nord, der dei har sett melodi til endå eit av dikta til Halse, «Sjåaren» (frå Gull over gråstein, 1966), med klar økokritisk valør.
I desse tider kan ein få trong til meir oppløftande ord. I så fall vil eg tilrå det flotte, om enn fromme diktet «Advent», også frå debutsamlinga: «Adventskransen, gammelklokka minner om at dåggån går/ og at onnor tid ska kåmmå, onnor tid åt verda vår.»
Cathrine Strøm
Vegen åt deg –
I kveld går eg dit som eg ikkje skal.
Lyt verme meg no, for natta er kald.
Vegen åt deg går på islagte tjønn.
Eg rissar han opp med blinkande jønn!
Skrik det i berja? Råka er farleg!
Lét det i snara? Trø varleg – varleg –
To er mitt fylgje, dei tek meg i hand.
Ein dreg mot råkar, den ander mot land.
To hend’ held mine, den eine er kald.
Eg gje meg livet og dauden i vald –
Ljøs brinn i glasa. Du ventar meg, du.
Eg er halvveges koma og kan ikkje snu –.
Astrid Krog Halse
Fleire artiklar
Marianne Nielsen i hovudrolla som Winnie. Gerald Pettersen spelar Willie.
Foto: Sebastian Dalseide
Beckett-klassikar av godt merke
Glade dager byr på ein strålande skodespelarprestasjon av Marianne Nielsen.
Ingrid Storholmen har teke utgangspunkt i eit stort datamateriale om folkehelsa i Nord-Trøndelag.
Foto: Merete Haseth
Våren over mannalivet
Ingrid Storholmen gjer tørre helsedata om til levande liv i Bloddråpetall.
Takumi (Hitoshi Omika) og dottera Hana (Ryo Nishikawa) lever eit roleg liv på bygda, som no kan få ein «glampingplass».
Foto: Another World Entertainment
Djevelen i detaljane
By mot land er eit sentralt tema i endå ein framifrå film av Ryusuke Hamaguchi.
Finaste finnbiffen med grøne erter, potet og tyting.
Foto: Dagfinn Nordbø
Finaste finnbiffen
«Seier eg at eg skal invitere på finnbiff, blir folk berre glade. Dei veit at dei skal få smake noko av det beste landet vårt har å by på av ingrediensar, med reinkjøt som helten.»
KrF-leiar Dag Inge Ulstein får ikkje Stortinget med seg på å endre retningslinjene for kjønnsundervisning i skulen.
Thomas Fure / NTB
Utfordrar kjønnsundervisninga
Norske skulebøker kan gjere elevar usikre på kva kjønn dei har, meiner KrF-leiar Dag Inge Ulstein.