Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

DiktetKultur

Diktet

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Johan Fredrik Grøgaard.

Johan Fredrik Grøgaard.

Stillbilete frå NRK-programmet Ukens Lyriker

Johan Fredrik Grøgaard.

Johan Fredrik Grøgaard.

Stillbilete frå NRK-programmet Ukens Lyriker

1889
20230811

Trikk

trikken kjører linjen helt ut

så snur den og kommer tilbake

i motsatt retning

det er trikken til begjær

noen trikker kjører rundt en del av byen

og kommer tilbake

i samme retning

det er trikkene til tordenskiold

JOHAN FREDRIK GRØGAARD

1889
20230811

Trikk

trikken kjører linjen helt ut

så snur den og kommer tilbake

i motsatt retning

det er trikken til begjær

noen trikker kjører rundt en del av byen

og kommer tilbake

i samme retning

det er trikkene til tordenskiold

JOHAN FREDRIK GRØGAARD

Oslo var den hovudstaden i Norden som innførte trikkar først, i 1875 trekte av hestar, etter 1894 trekte av elektrisk kraft: Kristiania Elektriske Sporveier – der det elektriske blei forkorta til «trikk». Dette substantivet finst ikkje på noko anna språk.

Vi veit at amerikanaren Tennessee Williams skreiv dramaet A Streetcar Named Desire i 1947, der endehaldeplassen Desire er ein bydel i New ­Orleans – Marlon Brando fikk sitt gjennombrot som skodespelar i Elia Kazans film frå 1951. Skodespelet Sporvogn til begjær er oppført fleire gonger i Noreg, no seinast i hovudstaden i 2019 både på Oslo Nye og på Grusomhetens Teater. På norsk forsvinn dobbelttydinga av Desire.

Oslo-diktaren Grøgaard (fødd 1934), mest kjend som romanforfattar, har gitt ut to diktsamlingar: elefantspråket & andre dikt (1971) og mannen som ikke kunne kose seg (1972). Eldre Oslo-borgarar kan minnast dei to nedlagde trikkelinjene som speler inn i diktet frå 1971: Trikken til Kampen (linje 7 frå Ullevål Hageby, linje 12 frå Majorstua) som gjekk opp Hagegata og flata ut langs Brinken, der han skifta spor og gjekk tilbake same vegen – mens Sagene Ring (linje 0) gjekk frå Sagene i ei stor sløyfe rundt sentrum av hovudstaden.

Det blir sagt at forfattaren Thorbjørn Egner henta inspirasjon til trikken i Kardemomme by frå Kampen, der han vaks opp.

«Trikken til begjær» blir då ein forbigåande einvegs ereksjon, mens «trikkene til tordenskiold» er soldatane Peter Wessel Tordenskiold lét marsjere rundt og rundt same kvartalet i kampen om Marstrand i 1719, så svenskane trudde han rådde over langt fleire soldatar enn tilfellet var. Og dei gav seg.

JAN ERIK VOLD

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Oslo var den hovudstaden i Norden som innførte trikkar først, i 1875 trekte av hestar, etter 1894 trekte av elektrisk kraft: Kristiania Elektriske Sporveier – der det elektriske blei forkorta til «trikk». Dette substantivet finst ikkje på noko anna språk.

Vi veit at amerikanaren Tennessee Williams skreiv dramaet A Streetcar Named Desire i 1947, der endehaldeplassen Desire er ein bydel i New ­Orleans – Marlon Brando fikk sitt gjennombrot som skodespelar i Elia Kazans film frå 1951. Skodespelet Sporvogn til begjær er oppført fleire gonger i Noreg, no seinast i hovudstaden i 2019 både på Oslo Nye og på Grusomhetens Teater. På norsk forsvinn dobbelttydinga av Desire.

Oslo-diktaren Grøgaard (fødd 1934), mest kjend som romanforfattar, har gitt ut to diktsamlingar: elefantspråket & andre dikt (1971) og mannen som ikke kunne kose seg (1972). Eldre Oslo-borgarar kan minnast dei to nedlagde trikkelinjene som speler inn i diktet frå 1971: Trikken til Kampen (linje 7 frå Ullevål Hageby, linje 12 frå Majorstua) som gjekk opp Hagegata og flata ut langs Brinken, der han skifta spor og gjekk tilbake same vegen – mens Sagene Ring (linje 0) gjekk frå Sagene i ei stor sløyfe rundt sentrum av hovudstaden.

Det blir sagt at forfattaren Thorbjørn Egner henta inspirasjon til trikken i Kardemomme by frå Kampen, der han vaks opp.

«Trikken til begjær» blir då ein forbigåande einvegs ereksjon, mens «trikkene til tordenskiold» er soldatane Peter Wessel Tordenskiold lét marsjere rundt og rundt same kvartalet i kampen om Marstrand i 1719, så svenskane trudde han rådde over langt fleire soldatar enn tilfellet var. Og dei gav seg.

JAN ERIK VOLD

Emneknaggar

Fleire artiklar

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim
Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Christiane Jordheim Larsen
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Christiane Jordheim Larsen

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis