Kronsprinsparet til Rjukan

Rjukan-Notodden industriarv vart skriven inn på Unescos verdssarvliste 5. juli 2015. Det er eit stort område med ei viktig industrihistorie som dermed har kome inn på denne prestisjefylte lista. Med denne innskrivinga har eit stykke norsk soge vorte ein viktig del av den globale kulturarven. No melder Riksantikvaren at anlegget får storfint besøk. Kronprinsparet besøkjer Notodden og Tinn 3. mai for å delta i markeringa av den nye verdsarvstaden Rjukan-Notodden industriarv. Markeringa vil byrja på føremiddagen i Hydroparken på Notodden og bli avslutta på ettermiddagen på Rjukan torg. Det er òg planar om ei tilstelling på Mæl i Tinn når fylgjet fer frå Notodden til Rjukan.

Born skjønar ironi

Ny norsk forsking viser at born kan skjøne ironi alt i barnehagen. Det har alt kome forskingsresultat som provar dette, i 2010 kom canadiske forskarar fram til at born skjønar ironi alt frå dei er seks år gamle. No fylgjer Universitetet i Oslo opp denne forskinga. Ingrid Lossius Falkum leiar eit nytt forskingsprosjekt om born og ironi: Her har forskarane mellom anna prøvd å bruke eit overdrive tonefall som tydeleg signaliserer at det her er snakk om noko dei ikkje meiner.

«Det som er interessant med vår forsking er at fire– og femåringane, som jamt over gjorde det dårlegare enn dei som var eit par år eldre, vart betre viss ironien vart uttrykt med eit overdrive parodisk tonefall, seier Falkum til NRK.

Liv laga Dun-tradisjonen

I tidlegare tider var sanking av egg og fjør frå reir svært vanleg i Noreg. Skikken finst framleis i Noreg, han blir halden levande av innbyggjarar på øyar der det fanst dunvær, og av andre entusiastar. Interessa for dunværa finst òg hjå forskarar. Professor ved Institutt for arkeologi og kulturhistorie ved NTNU Vitenskapsmuseet, Birgitta Berglund, har studert dunværa, stadene der folk sanka egg og dun frå sjøfugl, og den spesielle kulturen på helgelandskysten sidan 1970-åra. Ho har mellom anna forska på kor langt attende i tid tradisjonen med dunvær går. Til forskning.no fortel ho at sjøfararen og stormannen Ottar frå Hålogaland sa til kong Alfred av Wessex på slutten av 800-talet at han budde lenger nord enn nokon annan nordmann. Han fortalde at han tok imot ti sekker dun som del av skatten frå dei gjævaste samane i området.

ronny@dagogtid.no