Drinkmix
I vinst eller tap, drikkast skal det uansett.
Og der var det over. Slutt på matspaltene som handla om blå, raud, gul og grøn mat, om smoothie for den miljømedvitne, blå vinar og skattelettedessertar. Minst to, mest truleg fire år til neste gong.
Nokon av oss feirar, andre sørgjer. Men trong for store mengder alkohol, det har mange. Kva er vel enklare å helle i seg – utan å tenkje ein augneblink på konsekvensar eller morgondagar eller ein gong komande halvtimar – enn søte, friske, velkomponerte, oppstæsja og fargerike drinkar?
Og med eitt var vi ikkje kvitt fargane likevel. Det er rart med det, når rekka med Gimsøy drinkmix på butikken berre liknar så altfor mykje på valbodrekker og postkassar fulle av løpesetlar: ulike fargar, akkurat same innhald. Bytt ut skule, eldre, helse og innvandring med vatn, sukker, lime og tilsetjingsstoff, og du er i mål.
Blågrøn meiningsløyse
Lat oss byrje til høgre, sidan Caipirinha – flaska med basis for drinken caipirinha – har fått eit svakt blått skjær. Gudane veit kvifor. Caipirinha lagar ein ved å støyte båtar av lime i eit glas med sukker, før ein tilset isbitar og rikeleg med billeg cachaça (brasiliansk sukkerbrennevin). Det burde altså ikkje lyse i blått. Det burde ikkje vere naudsynt å ha verken to fargestoff, syntetisk framstilt aroma – både lime og cachaça er temmeleg smakssterke – eller to konserveringsmiddel i sukkervatnet.
Skal ein gå etter innhaldslista, er Fjellbekk-flaska eit betre val når ein vil lage caipirinha, enn Caipirinha-flaska er. Her er det nemleg heile 28 prosent lime. Men sidan fjellbekk er ein drink som kan innehalde både akevitt og appelsinlikør, og det ikkje er godt å vite kva som ligg bak det løyndomsfulle ordet aroma, kan det like godt sende festen rett utfor stupet.
Det motsette av kva ein god margarita burde gjere, med andre ord. Her kjem verkeleg stil og styling til sin rett. Kanskje bortsett frå når lista med tilsetjingsstoff vert så lang at ein lurer på om det er ein lauk ein har framfor seg, i staden for ein oliven, og om ein altså heller burde gått for ein eller annan variant av martini. (For ordens skuld: Det er 11 tilsetjingsstoff i Margarita-miksen, og to av dei er merkte med at dei «kan ha ugunstig/negativ virkning/effekt på barns aktivitet/beteende og/och konsentrasjonsevne/koncentrationsformåga»).
Raud overflateflørt
Med det har vi flytta oss gjennom sentrum og ut til våre to raude vener: Tom Collins og Strawberry Daiquiri. Jordbærjenta kan ved fyrste augnekast sjå ut som ho har eit visst innhald – 13 prosent – jordbærjuice. Men har du smakt jordbærjuice nokon gong? Det smakar ikkje særleg mykje jordbær. Blanda med 87 prosent andre stoff pluss kva alkohol du no måtte ha for handa, er det klart kjemien spelar hovudrolla her òg.
Då er det på mange måtar greiare med San Francisco. Han latar i alle fall ikkje som han er noko anna enn det han er: drinkmix med smak av banan og appelsin (mi utheving). Så får det vere at han smakar eklast av dei alle.
Til sjuande og sist er det vel slik det er. Vi vaknar om morgonen og angrar. Vaknar og ynskjer at vi hadde tatt grep, miksa drinkane sjølv, med ingrediensar som faktisk var det dei gav seg ut for å vere, og smakte reint, utan bismak av laboratorium langt frå røyndommen, basert på vekstar med beina planta i jorda og hovudet mot stjernene, ikkje omvendt. At om livet skal fargast med ekte innhald eller juks, er opp til oss sjølve.
Vi kan byrje med å byte ut såkalla enkle løysingar med eit ekte mangfald: det som veks i jorda, og som vi må bruke både kniv, hender og ei viss mengde tankeverksemd på, skal det smake godt, sjølv saman med store mengder alkohol. God dagen derpå.
Siri Helle
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Og der var det over. Slutt på matspaltene som handla om blå, raud, gul og grøn mat, om smoothie for den miljømedvitne, blå vinar og skattelettedessertar. Minst to, mest truleg fire år til neste gong.
Nokon av oss feirar, andre sørgjer. Men trong for store mengder alkohol, det har mange. Kva er vel enklare å helle i seg – utan å tenkje ein augneblink på konsekvensar eller morgondagar eller ein gong komande halvtimar – enn søte, friske, velkomponerte, oppstæsja og fargerike drinkar?
Og med eitt var vi ikkje kvitt fargane likevel. Det er rart med det, når rekka med Gimsøy drinkmix på butikken berre liknar så altfor mykje på valbodrekker og postkassar fulle av løpesetlar: ulike fargar, akkurat same innhald. Bytt ut skule, eldre, helse og innvandring med vatn, sukker, lime og tilsetjingsstoff, og du er i mål.
Blågrøn meiningsløyse
Lat oss byrje til høgre, sidan Caipirinha – flaska med basis for drinken caipirinha – har fått eit svakt blått skjær. Gudane veit kvifor. Caipirinha lagar ein ved å støyte båtar av lime i eit glas med sukker, før ein tilset isbitar og rikeleg med billeg cachaça (brasiliansk sukkerbrennevin). Det burde altså ikkje lyse i blått. Det burde ikkje vere naudsynt å ha verken to fargestoff, syntetisk framstilt aroma – både lime og cachaça er temmeleg smakssterke – eller to konserveringsmiddel i sukkervatnet.
Skal ein gå etter innhaldslista, er Fjellbekk-flaska eit betre val når ein vil lage caipirinha, enn Caipirinha-flaska er. Her er det nemleg heile 28 prosent lime. Men sidan fjellbekk er ein drink som kan innehalde både akevitt og appelsinlikør, og det ikkje er godt å vite kva som ligg bak det løyndomsfulle ordet aroma, kan det like godt sende festen rett utfor stupet.
Det motsette av kva ein god margarita burde gjere, med andre ord. Her kjem verkeleg stil og styling til sin rett. Kanskje bortsett frå når lista med tilsetjingsstoff vert så lang at ein lurer på om det er ein lauk ein har framfor seg, i staden for ein oliven, og om ein altså heller burde gått for ein eller annan variant av martini. (For ordens skuld: Det er 11 tilsetjingsstoff i Margarita-miksen, og to av dei er merkte med at dei «kan ha ugunstig/negativ virkning/effekt på barns aktivitet/beteende og/och konsentrasjonsevne/koncentrationsformåga»).
Raud overflateflørt
Med det har vi flytta oss gjennom sentrum og ut til våre to raude vener: Tom Collins og Strawberry Daiquiri. Jordbærjenta kan ved fyrste augnekast sjå ut som ho har eit visst innhald – 13 prosent – jordbærjuice. Men har du smakt jordbærjuice nokon gong? Det smakar ikkje særleg mykje jordbær. Blanda med 87 prosent andre stoff pluss kva alkohol du no måtte ha for handa, er det klart kjemien spelar hovudrolla her òg.
Då er det på mange måtar greiare med San Francisco. Han latar i alle fall ikkje som han er noko anna enn det han er: drinkmix med smak av banan og appelsin (mi utheving). Så får det vere at han smakar eklast av dei alle.
Til sjuande og sist er det vel slik det er. Vi vaknar om morgonen og angrar. Vaknar og ynskjer at vi hadde tatt grep, miksa drinkane sjølv, med ingrediensar som faktisk var det dei gav seg ut for å vere, og smakte reint, utan bismak av laboratorium langt frå røyndommen, basert på vekstar med beina planta i jorda og hovudet mot stjernene, ikkje omvendt. At om livet skal fargast med ekte innhald eller juks, er opp til oss sjølve.
Vi kan byrje med å byte ut såkalla enkle løysingar med eit ekte mangfald: det som veks i jorda, og som vi må bruke både kniv, hender og ei viss mengde tankeverksemd på, skal det smake godt, sjølv saman med store mengder alkohol. God dagen derpå.
Siri Helle
Rekka med Gimsøy
drinkmix på butikken
liknar berre så altfor
mykje på valbod-
rekker og postkassar
fulle av løpesedlar.
Fleire artiklar
Endre Ruset er poet og tidlegare kunstnarisk leiar ved Norsk litteraturfestival.
Foto: Heidi Furre
«Dikta til Endre Ruset er ridde av tap og sorg, og med hesten som sentralt motiv.»
Dette er ein bar, men er det ein sjokoladebar til laurdagskvelden eller ein proteinbar til treningsøkta?
Foto via Wikimedia Commons
«Det er høgt trykk på proteinbarfronten for tida.»
Teikning: May Linn Clement
«Det er ikkje for inkje me seier at noko 'dampar av erotikk' eller er 'dampande heitt'.»
Nye rekruttar til 24. mekaniserte brigade i dei ukrainske styrkane driv taktisk øving i Donetsk 14. oktober.
Foto: Ukrainsk forsvar
Ein ukrainsk-nordkoreansk krig på russisk territorium. Ingen forfattar av dystopisk fiksjon kunne ha klekt ut eit slikt scenario, skriv Andrej Kurkov.
Reinsdyr kan fint serverast utan purear, men med reine smakar. Her med brekkbønner, eg brukte grøne erter.
Foto via Wikimedia Commons