JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Kunnskap

Fôrimport

Bollestad har eit problem å løyse. Men fyrst må ho innsjå at det finst.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Norsk jordbruk? Her, på eit skip lasta i Brasil, vert mykje av grunnlaget for norsk matproduksjon slik vi kjenner han, lagt.

Norsk jordbruk? Her, på eit skip lasta i Brasil, vert mykje av grunnlaget for norsk matproduksjon slik vi kjenner han, lagt.

Foto: Alexandre Meneghini / AP / NTB scanpix

Norsk jordbruk? Her, på eit skip lasta i Brasil, vert mykje av grunnlaget for norsk matproduksjon slik vi kjenner han, lagt.

Norsk jordbruk? Her, på eit skip lasta i Brasil, vert mykje av grunnlaget for norsk matproduksjon slik vi kjenner han, lagt.

Foto: Alexandre Meneghini / AP / NTB scanpix

3955
20200417
3955
20200417

Vi er diverre – endå ein gong – nøydde til å snakke om fôrimport. Den openberre årsaka er at vi har ein landbruksminister som, midt i ei krise som ikkje minst handlar om forsyningar og beredskap og om å planlegge for det som ikkje var verst, men som likevel var så gale at vi i realiteten ikkje trudde det kom til å skje og så skjedde, meir enn pyntar på sanninga om kor sjølvforsynte vi i Noreg er med basisvarene mjølk, kjøt og egg.

I Dagsnytt 18 30. mars sa Olaug Bollestad at er det noko folk ikkje treng høyre i ei usikker tid, er det uvisse om vi har mat nok til alle.

Greitt nok. Men det vi heller ikkje treng, er ministrar som ikkje vågar å seie heile sanninga. For vi er diverre ikkje «bortimot fullt ut selvforsynt med kjøtt, fisk, egg, melk og meieriprodukter» i Noreg i 2020, slik Bollestad skriv i lesarbrev i fleire aviser før påske.

Ein million tonn

Norsk landbruk importerte 1 million tonn kraftfôrråvarer i 2019 – om lag halvparten av forbruket. Dersom vi av ein eller annan grunn ikkje får halde fram med å importere mais (130.000 tonn importert i 2019), soya (170.000 tonn), kveite (119.000 tonn), raps (161.000 tonn) og alle dei andre vekstane vi har gjort oss avhengige av at jorda i andre land leverer til oss jamleg, tek det ikkje lang tid før fleire av dei større produksjonane våre vert råka: Verst vil det gå ut over kyllingen, som ikkje berre overlever på innkjøpt kraftfôr aleine, men som stiller høgast krav til protein i fôret og difor har høgast importprosent. Kylling kan vi kanskje klare oss utan ein liten periode – vi kan til dømes ete overskotet av utrangerte verpehøner i staden. Då er det verre med egg og mjølk – varer vi treng kvar einaste dag. Kvar einaste dag går det kraftfôrbilar ut til norske egg- og mjølkefjøs, og får ikkje mjølkekua det fôret ho er van med, dett mjølkemengda straks.

«Det er nok mat til alle», preikar Bollestad. Det har ho mest truleg rett i. Når FAO, FNs organ for mat og jordbruk, skriv rapport om situasjonen i verda nett no, er det ikkje mengda dei er urolege for. Men dei er urolege. For forsyningslinjer, til dømes. Stengde hamner. Logistikk. Slike ting. Sånt som gjer at det i USA i dag (ifylgje New York Times) vert dumpa 14 millionar liter mjølk kvar dag. At når Russland og Ukraina, som til saman står for ein fjerdedel av korneksporten i verda, seier dei ikkje vil stenge, men avgrense nett slik eksport dei komande månadane, stig kornprisen slik at internasjonale kornprisar vert liggande over norske kornprisar for fyrste gong sidan finanskrisa.

Graset grønast heime

Kva skal vi gjere då? Kva skal Bollestad gjere? Vi skal ikkje få panikk. I staden skal vi berre snu oss litt rundt. Gjere som vi alt gjer: Sjå kva vi har kring oss nett der vi er.

For ein sommar sidan, sommaren 2018, var det krise i norsk jordbruk. Tørkekrise. Jorda stod brune og tørrsvidde og gav knapt ei sauetugge med gras på målet somme stadar.

Kva gjorde landbruket då? Dei sende dyra ut. Ut i marka, opp på fjella. Akkurat som vi bør gjere i år. Ikkje fordi vi må, men fordi vi kan: Vi snakkar mykje om solidaritet for tida, og solidaritet er eit godt ord. Å nytte mest mogleg av våre eigne ressursar til å produsere mest mogleg av vår eigen mat er ein av dei sterkaste, mest verknadsfulle måtane å syne solidaritet på.

For å få det til treng vi fyrst og fremst ein landbruksminister som erkjenner at det er eit motsetnadsforhold her. At billeg, importert kraftfôr i stor grad har konkurrert ut norske beitelandskap. At når det no kan ende med å verte dyrare, treng vi ikkje vente på at det blir det, vi kan byrje å beite meir med ein einaste gong.

Og ikkje minst: Berre slik kan 50 prosent sjølvforsyning verte noko meir enn ei halv løgn og ei ansvarsfråskriving.

Siri Helle

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Vi er diverre – endå ein gong – nøydde til å snakke om fôrimport. Den openberre årsaka er at vi har ein landbruksminister som, midt i ei krise som ikkje minst handlar om forsyningar og beredskap og om å planlegge for det som ikkje var verst, men som likevel var så gale at vi i realiteten ikkje trudde det kom til å skje og så skjedde, meir enn pyntar på sanninga om kor sjølvforsynte vi i Noreg er med basisvarene mjølk, kjøt og egg.

I Dagsnytt 18 30. mars sa Olaug Bollestad at er det noko folk ikkje treng høyre i ei usikker tid, er det uvisse om vi har mat nok til alle.

Greitt nok. Men det vi heller ikkje treng, er ministrar som ikkje vågar å seie heile sanninga. For vi er diverre ikkje «bortimot fullt ut selvforsynt med kjøtt, fisk, egg, melk og meieriprodukter» i Noreg i 2020, slik Bollestad skriv i lesarbrev i fleire aviser før påske.

Ein million tonn

Norsk landbruk importerte 1 million tonn kraftfôrråvarer i 2019 – om lag halvparten av forbruket. Dersom vi av ein eller annan grunn ikkje får halde fram med å importere mais (130.000 tonn importert i 2019), soya (170.000 tonn), kveite (119.000 tonn), raps (161.000 tonn) og alle dei andre vekstane vi har gjort oss avhengige av at jorda i andre land leverer til oss jamleg, tek det ikkje lang tid før fleire av dei større produksjonane våre vert råka: Verst vil det gå ut over kyllingen, som ikkje berre overlever på innkjøpt kraftfôr aleine, men som stiller høgast krav til protein i fôret og difor har høgast importprosent. Kylling kan vi kanskje klare oss utan ein liten periode – vi kan til dømes ete overskotet av utrangerte verpehøner i staden. Då er det verre med egg og mjølk – varer vi treng kvar einaste dag. Kvar einaste dag går det kraftfôrbilar ut til norske egg- og mjølkefjøs, og får ikkje mjølkekua det fôret ho er van med, dett mjølkemengda straks.

«Det er nok mat til alle», preikar Bollestad. Det har ho mest truleg rett i. Når FAO, FNs organ for mat og jordbruk, skriv rapport om situasjonen i verda nett no, er det ikkje mengda dei er urolege for. Men dei er urolege. For forsyningslinjer, til dømes. Stengde hamner. Logistikk. Slike ting. Sånt som gjer at det i USA i dag (ifylgje New York Times) vert dumpa 14 millionar liter mjølk kvar dag. At når Russland og Ukraina, som til saman står for ein fjerdedel av korneksporten i verda, seier dei ikkje vil stenge, men avgrense nett slik eksport dei komande månadane, stig kornprisen slik at internasjonale kornprisar vert liggande over norske kornprisar for fyrste gong sidan finanskrisa.

Graset grønast heime

Kva skal vi gjere då? Kva skal Bollestad gjere? Vi skal ikkje få panikk. I staden skal vi berre snu oss litt rundt. Gjere som vi alt gjer: Sjå kva vi har kring oss nett der vi er.

For ein sommar sidan, sommaren 2018, var det krise i norsk jordbruk. Tørkekrise. Jorda stod brune og tørrsvidde og gav knapt ei sauetugge med gras på målet somme stadar.

Kva gjorde landbruket då? Dei sende dyra ut. Ut i marka, opp på fjella. Akkurat som vi bør gjere i år. Ikkje fordi vi må, men fordi vi kan: Vi snakkar mykje om solidaritet for tida, og solidaritet er eit godt ord. Å nytte mest mogleg av våre eigne ressursar til å produsere mest mogleg av vår eigen mat er ein av dei sterkaste, mest verknadsfulle måtane å syne solidaritet på.

For å få det til treng vi fyrst og fremst ein landbruksminister som erkjenner at det er eit motsetnadsforhold her. At billeg, importert kraftfôr i stor grad har konkurrert ut norske beitelandskap. At når det no kan ende med å verte dyrare, treng vi ikkje vente på at det blir det, vi kan byrje å beite meir med ein einaste gong.

Og ikkje minst: Berre slik kan 50 prosent sjølvforsyning verte noko meir enn ei halv løgn og ei ansvarsfråskriving.

Siri Helle

Å nytte mest mogleg

av våre eigne ressur-

sar til å produsere

mest mogleg av vår

eigen mat er ein av

dei sterkaste måtane

å syne solidaritet på.

Emneknaggar

Fleire artiklar

I dokumentarfilmen seier Bruce Springsteen at han vil halde fram med å spele tre timars konsertar.

I dokumentarfilmen seier Bruce Springsteen at han vil halde fram med å spele tre timars konsertar.

Foto: Disney +

MusikkMeldingar

Bak scenen

Ein ny tv-dokumentar slepper sjåaren inn i Bruce Springsteens øvingslokale.

Øyvind Vågnes
I dokumentarfilmen seier Bruce Springsteen at han vil halde fram med å spele tre timars konsertar.

I dokumentarfilmen seier Bruce Springsteen at han vil halde fram med å spele tre timars konsertar.

Foto: Disney +

MusikkMeldingar

Bak scenen

Ein ny tv-dokumentar slepper sjåaren inn i Bruce Springsteens øvingslokale.

Øyvind Vågnes
Hjå vassfuglar kan skilnadene i fjørdrakt vera store innanfor éin og same art. Hjå lappspoven har hekkedrakta eit varmt rustbrunt skjær. Nebbet er svakt oppoverbøygt.

Hjå vassfuglar kan skilnadene i fjørdrakt vera store innanfor éin og same art. Hjå lappspoven har hekkedrakta eit varmt rustbrunt skjær. Nebbet er svakt oppoverbøygt.

Foto: Sveiniung Lindaas

DyrFeature

«Forskinga avslører stadig nye bragder som viser uthaldet og styrken til trekkfuglane.»

Naïd Mubalegh
Hjå vassfuglar kan skilnadene i fjørdrakt vera store innanfor éin og same art. Hjå lappspoven har hekkedrakta eit varmt rustbrunt skjær. Nebbet er svakt oppoverbøygt.

Hjå vassfuglar kan skilnadene i fjørdrakt vera store innanfor éin og same art. Hjå lappspoven har hekkedrakta eit varmt rustbrunt skjær. Nebbet er svakt oppoverbøygt.

Foto: Sveiniung Lindaas

DyrFeature

«Forskinga avslører stadig nye bragder som viser uthaldet og styrken til trekkfuglane.»

Naïd Mubalegh

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis