Pasta
Jau, ein kan verte dummare av ein tur på butikken.
Det treng ikkje byrje her, men om du vil, kan det det.
Foto: Inra Dist / Wikimedia Commons
Det byrjar med ei hand og ein kjøkkenbenk: Det er noko vakkert med det å slå mjøl rett på benken, som i mitt hovud helst bør vere av tre, lage ei grop i mjølet og slå egg ned i, og så, med fingrane, forsiktig fyrst, men så kraftigare, nærast dyppe mjølet ned i egget, drage egget opp i mjølet, blande med handa litt etter litt til du har ein deig. Og ikkje kva som helst slags deig heller, men ein som toler å verte valsa gong etter gong, tynnare og tynnare, utan å verken klistre seg eller smuldre opp. Ein tullar ikkje med slikt. Her krevst handlag og trening og meir enn godt med tid.
Fyrste stopp
Og her er fyrste staden det stoggar: Eg tar meg ikkje tid til å lage min eigen pasta. Det stoggar ein stad til òg, ved pastamaskina. Ho tar altfor stor plass til at eg kan rettferdiggjere å ha henne på kjøkkenet.
Likevel, pasta vil eg ha. Pasta er godt, det er snautt, det kan varierast i det uendelege og vere ein god måte å bruke restar på: mykje kan puttast i ein pastasaus.
Heldigvis treng ikkje pasta byrje med ein mjølhaug på ein kjøkkenbenk. Sjølv italienarar kjøper pasta i butikken – helst i tørka form, då, i det minste tradisjonelt, og dei har eigne pastasausar som høver til tørka pasta og andre som høver til fersk. Det treng ikkje du og eg tenke så hardt på. (Om vi synest det er interessant, må vi sjølvsagt få lov, det skadar jo ingen.) Vi kan seie oss nøgde med at vi i bytte mot ein rund, liten pengemynt, kan ta med oss ein stor pakke tørr pasta som vel heime på kjøkkenet etter berre nokre minutt i kokande, godt salta vatn vert forandra til mjuk, varm spagetti, makaroni, tagliatelle eller penne, alt etter kva det no var vi tok med oss heim att.
Eller kan vi det? Seie oss nøgde, altså? Ikkje om vi skal tru Bunnpris. Dei har nemleg byrja å selje ferdig kokt pasta.
Stopp igjen
Eg må berre innrømme det: Her veit eg ikkje heilt kor eg skal gå vidare. Ein ting er at det skrik i irritasjonsnervane: Var ikkje pasta meir enn lett og raskt nok frå før? Kva i alle dagar vert betre på kjøkkenet, med middagen og med livet med at det no finst ferdig kokt plastpakka penne i butikkhylla mi?
Men samstundes: Om det plagar meg, kan eg jo berre sjå ein annan veg, gå vidare, late vere å kjøpe det. Det er jo ikkje noko objektivt problem at det finst ferdig kokt pasta å få kjøpt, eller? Det må jo vere det, med noko som er tullete, meiner eg?
Vi får byrje med å klage på prisen. Sidan produktet vert marknadsført under merkelappen «Billig middag», skulle det vel eigentleg berre mangle – særleg sidan produktet langt frå er billeg: 20 kroner for 400 gram er kanskje ikkje særleg mykje, men du får lett eitt kilo tørr pasta til same prisen. Vatn og straumen det tek å koke pastaen, får du for monaleg mindre enn den andre tjuekroningen. Her er det altså pengar å spare, stikk i strid med kva produsenten og kjøpmannen og grossisten og kjeda vil ha deg til å tru. Du kan altså risikere å verte lurt. Og det er reint objektivt litt dumt.
Det er òg ganske objektivt litt dumt å ikkje lære seg å koke pasta, rett og slett fordi det er ganske lett. Det skal mykje til å salte for mykje, til dømes, og tilvisingane for koketid på pakken er temmeleg nøyaktige, og no har kvar og ein av oss nedteljingsur på mobiltelefonen. Vil vi ha det annleis, eller litt ekstra moro, kan vi bruke tipset vi – i det minste eg – lærte i heimkunnskapen på barneskulen: Spagettien er ferdig når han heng fast på veggen. Ta opp eit strå eller to, kast dei på veggen, vert dei hengande, er middagen klar.
Matbransjen er rask til å seie at han berre gjer som vi forbrukarar seier, berre snur seg etter vår kappe, produserer det vi vil ha. Lat oss difor syne dei at vi ikkje er dumme.
Kjøper eg ferdigkokt pasta på Bunnpris? Nei takk, eg lèt skjegget i postkassa tilhøyre produsenten og tek heller med meg ein pose tørr pasta eg kokar heime.
Siri Helle
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Det byrjar med ei hand og ein kjøkkenbenk: Det er noko vakkert med det å slå mjøl rett på benken, som i mitt hovud helst bør vere av tre, lage ei grop i mjølet og slå egg ned i, og så, med fingrane, forsiktig fyrst, men så kraftigare, nærast dyppe mjølet ned i egget, drage egget opp i mjølet, blande med handa litt etter litt til du har ein deig. Og ikkje kva som helst slags deig heller, men ein som toler å verte valsa gong etter gong, tynnare og tynnare, utan å verken klistre seg eller smuldre opp. Ein tullar ikkje med slikt. Her krevst handlag og trening og meir enn godt med tid.
Fyrste stopp
Og her er fyrste staden det stoggar: Eg tar meg ikkje tid til å lage min eigen pasta. Det stoggar ein stad til òg, ved pastamaskina. Ho tar altfor stor plass til at eg kan rettferdiggjere å ha henne på kjøkkenet.
Likevel, pasta vil eg ha. Pasta er godt, det er snautt, det kan varierast i det uendelege og vere ein god måte å bruke restar på: mykje kan puttast i ein pastasaus.
Heldigvis treng ikkje pasta byrje med ein mjølhaug på ein kjøkkenbenk. Sjølv italienarar kjøper pasta i butikken – helst i tørka form, då, i det minste tradisjonelt, og dei har eigne pastasausar som høver til tørka pasta og andre som høver til fersk. Det treng ikkje du og eg tenke så hardt på. (Om vi synest det er interessant, må vi sjølvsagt få lov, det skadar jo ingen.) Vi kan seie oss nøgde med at vi i bytte mot ein rund, liten pengemynt, kan ta med oss ein stor pakke tørr pasta som vel heime på kjøkkenet etter berre nokre minutt i kokande, godt salta vatn vert forandra til mjuk, varm spagetti, makaroni, tagliatelle eller penne, alt etter kva det no var vi tok med oss heim att.
Eller kan vi det? Seie oss nøgde, altså? Ikkje om vi skal tru Bunnpris. Dei har nemleg byrja å selje ferdig kokt pasta.
Stopp igjen
Eg må berre innrømme det: Her veit eg ikkje heilt kor eg skal gå vidare. Ein ting er at det skrik i irritasjonsnervane: Var ikkje pasta meir enn lett og raskt nok frå før? Kva i alle dagar vert betre på kjøkkenet, med middagen og med livet med at det no finst ferdig kokt plastpakka penne i butikkhylla mi?
Men samstundes: Om det plagar meg, kan eg jo berre sjå ein annan veg, gå vidare, late vere å kjøpe det. Det er jo ikkje noko objektivt problem at det finst ferdig kokt pasta å få kjøpt, eller? Det må jo vere det, med noko som er tullete, meiner eg?
Vi får byrje med å klage på prisen. Sidan produktet vert marknadsført under merkelappen «Billig middag», skulle det vel eigentleg berre mangle – særleg sidan produktet langt frå er billeg: 20 kroner for 400 gram er kanskje ikkje særleg mykje, men du får lett eitt kilo tørr pasta til same prisen. Vatn og straumen det tek å koke pastaen, får du for monaleg mindre enn den andre tjuekroningen. Her er det altså pengar å spare, stikk i strid med kva produsenten og kjøpmannen og grossisten og kjeda vil ha deg til å tru. Du kan altså risikere å verte lurt. Og det er reint objektivt litt dumt.
Det er òg ganske objektivt litt dumt å ikkje lære seg å koke pasta, rett og slett fordi det er ganske lett. Det skal mykje til å salte for mykje, til dømes, og tilvisingane for koketid på pakken er temmeleg nøyaktige, og no har kvar og ein av oss nedteljingsur på mobiltelefonen. Vil vi ha det annleis, eller litt ekstra moro, kan vi bruke tipset vi – i det minste eg – lærte i heimkunnskapen på barneskulen: Spagettien er ferdig når han heng fast på veggen. Ta opp eit strå eller to, kast dei på veggen, vert dei hengande, er middagen klar.
Matbransjen er rask til å seie at han berre gjer som vi forbrukarar seier, berre snur seg etter vår kappe, produserer det vi vil ha. Lat oss difor syne dei at vi ikkje er dumme.
Kjøper eg ferdigkokt pasta på Bunnpris? Nei takk, eg lèt skjegget i postkassa tilhøyre produsenten og tek heller med meg ein pose tørr pasta eg kokar heime.
Siri Helle
Her er det altså
pengar å spare.
Fleire artiklar
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.
Foto: Christiane Jordheim Larsen
Alle auge på Grønland
NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk.
Afghanarane som spelar i filmen til Raha Amirfazli og Alireza Ghasemi, har flykta frå Iran.
Foto frå filmen
Filmglede
Det er alltid kjekt å opne det nye året med mykje film.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.