Eit spel for galleriet
Psykopatenes diktatur er ein klassikar av den norske psykoanalytikaren Ingjald Nissen. Boka kom ut i 1945 og handla om føresetnadene for at galningar fekk makta i Nazi-Tyskland. Stikkord er mindreverd, maktvilje, mannsforbund, og omgrepet «hersketeknikk» skriv seg frå den boka.
Me lekfolk i psykososiologien bør vara oss for å diagnostisera andre menneske og samfunn slik. Men me kan, om me vil, av di det er lov her i landet, kalla spadar for spadar. Me kan kalla koranbrennarar i Skandinavia og flaggbrennarar i Midtausten med eit folkeleg samlenamn: tullingar.
Slike kjem i mange former. Somme brenner altså bøker. Dei heimlege bokbrennarane brenner bøker av av di det er nokre andre der ute som lèt seg erta til vanvit av nett det.
Desse der ute svarar, som me veit, i beste fall, med å brenna flagg. Av di dei er tullingar, forstår dei kanskje ikkje kva ytringsfridom er, korleis han fungerer og kvifor det er ein god ting å ha. Dei ser kan hende ingen skilnad på nasjon og individ og ikkje kor grenser går mellom lov og tru og politikk.
Dei om det. Me andre må styra landa og folka våre slik det høver oss som bur her, sjølv når det kostar, som den svenske statsministeren sa på pressekonferansen om saka denne veka.
Det me absolutt ikkje må gjera, er å gje etter for tullingtyranni. Blasfemilover er gufs frå ei heksebrennartid som gudskjelov er over på våre kantar.
Å skjerma ambassadepersonell på beste vestkant mot synet av brennande bøker, som andre tilrår, er heller inga god løysing. Det er å flytta brann og brennarar til innvandrarbydelar på austkanten der dei har nok å stri med.
Me andre, ikkje minst i pressa, må berre vera medvitne om at ingen brenner koranar for tomme tribunar.
Johan Brox
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Psykopatenes diktatur er ein klassikar av den norske psykoanalytikaren Ingjald Nissen. Boka kom ut i 1945 og handla om føresetnadene for at galningar fekk makta i Nazi-Tyskland. Stikkord er mindreverd, maktvilje, mannsforbund, og omgrepet «hersketeknikk» skriv seg frå den boka.
Me lekfolk i psykososiologien bør vara oss for å diagnostisera andre menneske og samfunn slik. Men me kan, om me vil, av di det er lov her i landet, kalla spadar for spadar. Me kan kalla koranbrennarar i Skandinavia og flaggbrennarar i Midtausten med eit folkeleg samlenamn: tullingar.
Slike kjem i mange former. Somme brenner altså bøker. Dei heimlege bokbrennarane brenner bøker av av di det er nokre andre der ute som lèt seg erta til vanvit av nett det.
Desse der ute svarar, som me veit, i beste fall, med å brenna flagg. Av di dei er tullingar, forstår dei kanskje ikkje kva ytringsfridom er, korleis han fungerer og kvifor det er ein god ting å ha. Dei ser kan hende ingen skilnad på nasjon og individ og ikkje kor grenser går mellom lov og tru og politikk.
Dei om det. Me andre må styra landa og folka våre slik det høver oss som bur her, sjølv når det kostar, som den svenske statsministeren sa på pressekonferansen om saka denne veka.
Det me absolutt ikkje må gjera, er å gje etter for tullingtyranni. Blasfemilover er gufs frå ei heksebrennartid som gudskjelov er over på våre kantar.
Å skjerma ambassadepersonell på beste vestkant mot synet av brennande bøker, som andre tilrår, er heller inga god løysing. Det er å flytta brann og brennarar til innvandrarbydelar på austkanten der dei har nok å stri med.
Me andre, ikkje minst i pressa, må berre vera medvitne om at ingen brenner koranar for tomme tribunar.
Johan Brox
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.