Finland og Sverige inn i Nato
Finland og Sverige må få bli medlemer av Nato. Ein kan ikkje avvisa to land i Norden, som i tillegg er EU-land, når dei vil verta medlemer i eit nordatlantisk forsvarssamarbeid.
Men kvifor hastar det slik? Militære russiske provokasjonar mot Finland og Sverige – og ikkje minst ein invasjon – er no meir usannsynlege etter den russiske invasjonen av Ukraina enn før. Russland har ikkje kapasitet til det. Dei baltiske landa, derimot, ville vore mykje meir utsette for russisk militært press om dei ikkje var medlemer i Nato.
Det er likevel forståeleg at særleg Finland no raskt grip sjansen til å verta Nato-medlem, med den lange grensa dei har til Russland, den viktige strategiske plasseringa og den historia dei har med nabolandet.
Dei to nye medlemskapane vil vera ei stor endring av den militærpolitiske situasjonen i Norden og Nord-Europa, der Austersjøen no vert heilt dominert av Nato-land. Russland vil verta endå meir omringa av Nato enn før og vil sjølvsagt markera tydeleg motstand mot medlemskapane.
Ein treng likevel ikkje overdramatisera følgjene av Nato-utvidinga. Både Sverige og Finland har i fleire år hatt eit tett militært samarbeid med Nato i fleire år.
Den negative kostnaden med ein svensk og finsk medlemskap er våpenopprusting på begge sider av grensene. Når no både Finland og Sverige får Nato-våpen, og med jamne mellomrom vil halda Nato-øvingar, vil sjølvsagt Russland byggja opp ein større beredskap mot desse to landa enn dei har i dag.
Sverige og Finland bør difor dempa konfliktnivået og gjera som Noreg: ikkje ha militærøvingar nær den russiske grensa og ikkje tillata lagring av atomvåpen eller faste Nato-basar.
Norden må halda fram med avspenningspolitikk andsynes Russland. Det er i vår interesse, og det vil minska faren for provokasjonar og mistydingar som kan føra til bruk av våpen landa imellom.
Svein Gjerdåker
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Finland og Sverige må få bli medlemer av Nato. Ein kan ikkje avvisa to land i Norden, som i tillegg er EU-land, når dei vil verta medlemer i eit nordatlantisk forsvarssamarbeid.
Men kvifor hastar det slik? Militære russiske provokasjonar mot Finland og Sverige – og ikkje minst ein invasjon – er no meir usannsynlege etter den russiske invasjonen av Ukraina enn før. Russland har ikkje kapasitet til det. Dei baltiske landa, derimot, ville vore mykje meir utsette for russisk militært press om dei ikkje var medlemer i Nato.
Det er likevel forståeleg at særleg Finland no raskt grip sjansen til å verta Nato-medlem, med den lange grensa dei har til Russland, den viktige strategiske plasseringa og den historia dei har med nabolandet.
Dei to nye medlemskapane vil vera ei stor endring av den militærpolitiske situasjonen i Norden og Nord-Europa, der Austersjøen no vert heilt dominert av Nato-land. Russland vil verta endå meir omringa av Nato enn før og vil sjølvsagt markera tydeleg motstand mot medlemskapane.
Ein treng likevel ikkje overdramatisera følgjene av Nato-utvidinga. Både Sverige og Finland har i fleire år hatt eit tett militært samarbeid med Nato i fleire år.
Den negative kostnaden med ein svensk og finsk medlemskap er våpenopprusting på begge sider av grensene. Når no både Finland og Sverige får Nato-våpen, og med jamne mellomrom vil halda Nato-øvingar, vil sjølvsagt Russland byggja opp ein større beredskap mot desse to landa enn dei har i dag.
Sverige og Finland bør difor dempa konfliktnivået og gjera som Noreg: ikkje ha militærøvingar nær den russiske grensa og ikkje tillata lagring av atomvåpen eller faste Nato-basar.
Norden må halda fram med avspenningspolitikk andsynes Russland. Det er i vår interesse, og det vil minska faren for provokasjonar og mistydingar som kan føra til bruk av våpen landa imellom.
Svein Gjerdåker
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.