Gje Språkrådet meir makt
Styret i Språkrådet gjekk tydeleg ut denne veka i Aftenposten og åtvara om den språkpolitiske situasjonen i Noreg og meiner at «den er blitt mer akutt på mange samfunnsområder».
Dei syner til at det vert stadig meir engelsk på kostnad av norsk i alle delar av samfunnet. At det er svake vilkår for nynorsken og endå svakare vilkår for urfolks- og minoritetsspråka våre. Og dei meiner at språkpolitiske verkemiddel manglar prioritet og ressursar.
Difor har dei bede om møte med den politiske leiinga i Kulturdepartementet. Med den noverande politiske leiinga har dei berre hatt eitt møte, for over eitt år sidan, då det handla om nedskjeringar i arbeidet til Språkrådet. Sidan har dei bede om fleire møte, men ikkje fått tilslag. No krev dei politisk dialog med kulturministeren, om ikkje trekkjer styret seg.
Bra! Slik skal det gjerast. Set makt bak krava. Når ein har teke på seg eit viktig samfunnsoppdrag og meiner at den norske språksituasjonen er alvorleg, må ein ty til slike verkemiddel. Det er deira fordømde plikt. Same dag brevet vart publisert, svara kulturministeren positiv på utspelet. Godt.
No bør målet vera å gje Språkrådet fleire maktmiddel. Ein får ikkje nok gjennomslag med eit oppdrag som berre gjeld rådgjeving og tilsyn. Ein god start er at Språkrådet får maktmiddel til å hindra bruk av engelske ord på institusjonar og selskap som er meir enn 50 prosent offentleg eigde.
Som til dømes Oslo Science City. Ja, det er noko som heiter det. Medlemene er blant andre Oslo kommune, Universitetet i Oslo, Helse Sør-Aust og Oslo universitetssjukehus. Styreleiar er rektor ved Universitetet i Oslo Svein Stølen. Diverre er universitetsmiljøa altfor glade i engelsk og ikkje til å lita på i språkspørsmål. Dei to siste åra har Språkrådet prøvd å frå dei til å skifta namna, utan gjennomslag. Men i ei slik sak må Språkrådet kunne ha tydeleg makt og mynde.
Svein Gjerdåker
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Styret i Språkrådet gjekk tydeleg ut denne veka i Aftenposten og åtvara om den språkpolitiske situasjonen i Noreg og meiner at «den er blitt mer akutt på mange samfunnsområder».
Dei syner til at det vert stadig meir engelsk på kostnad av norsk i alle delar av samfunnet. At det er svake vilkår for nynorsken og endå svakare vilkår for urfolks- og minoritetsspråka våre. Og dei meiner at språkpolitiske verkemiddel manglar prioritet og ressursar.
Difor har dei bede om møte med den politiske leiinga i Kulturdepartementet. Med den noverande politiske leiinga har dei berre hatt eitt møte, for over eitt år sidan, då det handla om nedskjeringar i arbeidet til Språkrådet. Sidan har dei bede om fleire møte, men ikkje fått tilslag. No krev dei politisk dialog med kulturministeren, om ikkje trekkjer styret seg.
Bra! Slik skal det gjerast. Set makt bak krava. Når ein har teke på seg eit viktig samfunnsoppdrag og meiner at den norske språksituasjonen er alvorleg, må ein ty til slike verkemiddel. Det er deira fordømde plikt. Same dag brevet vart publisert, svara kulturministeren positiv på utspelet. Godt.
No bør målet vera å gje Språkrådet fleire maktmiddel. Ein får ikkje nok gjennomslag med eit oppdrag som berre gjeld rådgjeving og tilsyn. Ein god start er at Språkrådet får maktmiddel til å hindra bruk av engelske ord på institusjonar og selskap som er meir enn 50 prosent offentleg eigde.
Som til dømes Oslo Science City. Ja, det er noko som heiter det. Medlemene er blant andre Oslo kommune, Universitetet i Oslo, Helse Sør-Aust og Oslo universitetssjukehus. Styreleiar er rektor ved Universitetet i Oslo Svein Stølen. Diverre er universitetsmiljøa altfor glade i engelsk og ikkje til å lita på i språkspørsmål. Dei to siste åra har Språkrådet prøvd å frå dei til å skifta namna, utan gjennomslag. Men i ei slik sak må Språkrådet kunne ha tydeleg makt og mynde.
Svein Gjerdåker
Fleire artiklar
Teikning: May Linn Clement
Krigen er ei ufatteleg ulukke for Ukraina. Men også for Russland er det som skjer, ein katastrofe.
Tusen dagar med russisk katastrofe
Jens Stoltenberg gjekk av som generalsekretær i Nato 1. oktober. No skal han leie styringsgruppa for Bilderberg-møta.
Foto: Thomas Fure / NTB
Mingleklubben for makt og pengar
Jens Stoltenberg blir partyfiksar for Bilderberg-møta, ein institusjon meir i utakt med samtida enn nokon gong.
KrF-leiar Dag Inge Ulstein får ikkje Stortinget med seg på å endre retningslinjene for kjønnsundervisning i skulen.
Thomas Fure / NTB
Utfordrar kjønnsundervisninga
Norske skulebøker kan gjere elevar usikre på kva kjønn dei har, meiner KrF-leiar Dag Inge Ulstein.
Taiwanarar feirar nasjonaldagen 10. oktober framfor presidentbygget i Taipei.
Foto: Chiang Ying-ying / AP / NTB
Illusjonen om «eitt Kina»
Kina gjer krav på Taiwan, og Noreg anerkjenner ikkje Taiwan som sjølvstendig stat. Men kor sterkt står argumenta for at Taiwan er ein del av Kina?
Den rumenske forfattaren Mircea Cartarescu har skrive både skjønnlitteratur, lyrikk og litterære essay.
Foto: Solum Bokvennen