Irans tragedie
Den no avlidne presidenten i Iran, Ebrahim Raisi, har mykje på samvitet.
Kista til Ebrahim Raisi blir boren gjennom ei folkemengde i Mashad i Iran, 23. mai.
Foto: Iran's Presidency / WANA / NTB
Det er merkeleg, for å seia det nøkternt, å sjå bileta av tusenvis av menneske flokka seg rundt båra og hylla ein død autokratisk, islamistisk president. Men det er ikkje noko nytt. Døde diktatoriske leiarar har stadig vorte hylla av massane opp gjennom historia.
Den no avlidne presidenten i Iran, Ebrahim Raisi, har mykje på samvitet. Dei siste åra har han sendt moralpolitiet ut i gatene for banka opp jenter og kvinner som ikkje vil gå med hijab. Noko meir ynkeleg enn å banka opp unge jenter fordi dei syner fram håret sitt, kan ein vanskeleg tenkja seg.
Men Raisi, som deltok som 18-åring i den islamske revolusjonen i 1979, har vore brutal så lenge han hatt makt i Iran. Han har vore ein del av eit regime som har drive med systematisk undertrykking og vald mot folket i over 40 år.
Nullpunktet til Raisi var i 1988, då han som statsadvokat i landet var medansvarleg for masseavrettinga av tusenvis av politiske motstandarar. Amnesty hevdar at så mange som 5000 vart avretta sommaren 1988. Etterkomarane etter dei drepne får no aldri oppleva at Raisi må stå til ansvar for massedrapa framfor ein internasjonal domstol.
Er det von om at den islamske republikken kan stå for fall? Det er umogeleg å spå, men regimet er seigliva. Ikkje uventa vart hijab-oppstanden i 2022 slått brutalt ned. Likeins oppstanden i 2019, 2014 og 2009. Er ein viljug til å bruka nok vald mot sitt eige folk, kan ein halda på makta lenge.
Og Raisi lèt seg nok erstatta. Sjansen for ei positiv utvikling for Iran er større når den åndelege leiaren, Ali Khamenei, 85 år, ein gong døyr.
Svein Gjerdåker
Teksten vart oppdatert onsdag 23. mai kl. 15:00
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Det er merkeleg, for å seia det nøkternt, å sjå bileta av tusenvis av menneske flokka seg rundt båra og hylla ein død autokratisk, islamistisk president. Men det er ikkje noko nytt. Døde diktatoriske leiarar har stadig vorte hylla av massane opp gjennom historia.
Den no avlidne presidenten i Iran, Ebrahim Raisi, har mykje på samvitet. Dei siste åra har han sendt moralpolitiet ut i gatene for banka opp jenter og kvinner som ikkje vil gå med hijab. Noko meir ynkeleg enn å banka opp unge jenter fordi dei syner fram håret sitt, kan ein vanskeleg tenkja seg.
Men Raisi, som deltok som 18-åring i den islamske revolusjonen i 1979, har vore brutal så lenge han hatt makt i Iran. Han har vore ein del av eit regime som har drive med systematisk undertrykking og vald mot folket i over 40 år.
Nullpunktet til Raisi var i 1988, då han som statsadvokat i landet var medansvarleg for masseavrettinga av tusenvis av politiske motstandarar. Amnesty hevdar at så mange som 5000 vart avretta sommaren 1988. Etterkomarane etter dei drepne får no aldri oppleva at Raisi må stå til ansvar for massedrapa framfor ein internasjonal domstol.
Er det von om at den islamske republikken kan stå for fall? Det er umogeleg å spå, men regimet er seigliva. Ikkje uventa vart hijab-oppstanden i 2022 slått brutalt ned. Likeins oppstanden i 2019, 2014 og 2009. Er ein viljug til å bruka nok vald mot sitt eige folk, kan ein halda på makta lenge.
Og Raisi lèt seg nok erstatta. Sjansen for ei positiv utvikling for Iran er større når den åndelege leiaren, Ali Khamenei, 85 år, ein gong døyr.
Svein Gjerdåker
Teksten vart oppdatert onsdag 23. mai kl. 15:00
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.