Krigsåret
2022 vil verta eit merkeår og eit tidsskilje i europeisk historie – saman med 1956, 1968 og 1989 – og vil for alltid verta hugsa for Ukraina-krigen. Er det von om at krigen er over i 2023?
Ein skal vera varsam med å spå, iallfall vi som tok grundig feil og ikkje trudde Ukraina ville verta invadert: «Kjem Russland til å invadera Ukraina? Det er vanskeleg å sjå for seg at det skal skje, for omkostningane vil vera altfor store for alle partar», skreiv underteikna på leiarplass 7. januar i år.
No har krigen vara i ti månader. Seinast denne veka kunngjorde den russiske forsvarsministeren at talet på soldatar skal aukast til 1,5 millionar. Alt for å hindra «folkemord og terrorisme», som han sa.
Det går no føre seg ei enorm opprusting og våpenbruk på begge sider. Då Putin tala til dei russiske militærleiarane denne veka, hevda han at dei nye russiske interkontinentale missila Sarmat ICBM snart er klare til bruk. Likeins nye sjøbaserte hypersoniske missil, Zircon, som er «utan sidestykke i verda», som han sa.
Ukrainarane får òg stadig meir våpen. Då Zelenskyj var i USA denne veka, fekk han lovnad om ei ny stor pakke med våpen og militært utstyr, inkludert det amerikanske luftvernmissilsystemet Patriot.
Det er lett å seia, ein kjenner seg nesten naiv ved å påpeika det, men ikkje mindre viktig: I ein krigssituasjon må alle partar heile tida streva etter ei forhandlingsløysing. Men vi kan ikkje pressa ukrainarane, og dei vil ikkje la seg pressa, til å gje frå seg store landområde i byte for fred.
Ti månader inn i krigen er vi såleis i ein fastlåst tragisk situasjon. For russarane viser ingen teikn på å gje seg. Krigen held fram, og USA, Nato og Noreg må halda fram med våpenhjelp.
Svein Gjerdåker
Dag og Tid kjem ikkje ut i romjula. Neste avis kjem 6. januar.
Vi ynskjer lesarane ei god jul og eit godt nytt år i vente!
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
2022 vil verta eit merkeår og eit tidsskilje i europeisk historie – saman med 1956, 1968 og 1989 – og vil for alltid verta hugsa for Ukraina-krigen. Er det von om at krigen er over i 2023?
Ein skal vera varsam med å spå, iallfall vi som tok grundig feil og ikkje trudde Ukraina ville verta invadert: «Kjem Russland til å invadera Ukraina? Det er vanskeleg å sjå for seg at det skal skje, for omkostningane vil vera altfor store for alle partar», skreiv underteikna på leiarplass 7. januar i år.
No har krigen vara i ti månader. Seinast denne veka kunngjorde den russiske forsvarsministeren at talet på soldatar skal aukast til 1,5 millionar. Alt for å hindra «folkemord og terrorisme», som han sa.
Det går no føre seg ei enorm opprusting og våpenbruk på begge sider. Då Putin tala til dei russiske militærleiarane denne veka, hevda han at dei nye russiske interkontinentale missila Sarmat ICBM snart er klare til bruk. Likeins nye sjøbaserte hypersoniske missil, Zircon, som er «utan sidestykke i verda», som han sa.
Ukrainarane får òg stadig meir våpen. Då Zelenskyj var i USA denne veka, fekk han lovnad om ei ny stor pakke med våpen og militært utstyr, inkludert det amerikanske luftvernmissilsystemet Patriot.
Det er lett å seia, ein kjenner seg nesten naiv ved å påpeika det, men ikkje mindre viktig: I ein krigssituasjon må alle partar heile tida streva etter ei forhandlingsløysing. Men vi kan ikkje pressa ukrainarane, og dei vil ikkje la seg pressa, til å gje frå seg store landområde i byte for fred.
Ti månader inn i krigen er vi såleis i ein fastlåst tragisk situasjon. For russarane viser ingen teikn på å gje seg. Krigen held fram, og USA, Nato og Noreg må halda fram med våpenhjelp.
Svein Gjerdåker
Dag og Tid kjem ikkje ut i romjula. Neste avis kjem 6. januar.
Vi ynskjer lesarane ei god jul og eit godt nytt år i vente!
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.