JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Leiar

Nytt nederlag for ytringsfridomen

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
2302
20211008
2302
20211008

I løpet av få månader har både Lars Vilks og Kurt Westergaard døydd. Båe har gått inn i historia som kunstnarar som teikna karikaturar av Muhammed for så å få livet endevendt etter raseri og trugsmål frå ekstreme islamistar. Både Vilks og Westergaard måtte leva under strengt politivern i årevis fram til dei døydde.

Og ikkje tru noko anna – trugsmålet om å verta drepen var høgst reelt. Westergaard vart angripen av ein mann med øks. Vilks vart utsett for eit åtak der filmskaparen Finn Nørgaard vart drepen.

Mange andre har vorte drepne. Den 7. januar 2015 vart tolv kollegaer i redaksjonen til det franske satirebladet Charlie Hebdo drepne av to ekstreme islamistar med kalasjnikovgevær. For under eit år sidan vart ein fransk lærar halshoggen av ein ung terrorist fordi han hadde synt fram muhammedteikningar i ein historietime. Som teiknaren Roar Hagen skriv i VG denne veka: «Ingen som har livet kjært tegner profeten i dag.»

Journalist og kritikar Anki Gerhardsen spør i Aftenposten kvifor ikkje norske medium syner fram teikninga, når dei no har skrive fleire sider om at Vilks er død. Unnatak er Aftenposten, som trykte eit lite bilete, og NRK Dagsrevyen som synte eit kort glimt av ei avisside med ei lita teikning på.

Andre redaktørar får svara for seg, men som redaktør for Dag og Tid har grunngjevinga eine og åleine vore faren for terroråtak. Som redaktør har ein ansvar for konsekvensane ein utset andre for. Men etter å ha sett korleis Aftenposten løyste det, ved å trykkja eit lite bilete knytt til ein to siders kommentar, ville vi no gjort det same.

Å trykkja eit slikt lite bilete er likevel eit stort nederlag. Det fortel tydeleg at vi er underlagde sjølvsensur under påverknad frå dei ekstreme islamistane. For teikninga vart ikkje å slått opp slik ein naturleg ville gjort det om det hadde vore eit anna tema.

Det er i dag ingen reell ytringsfridom om ein vil karikera profeten Muhammed. Det er alvorleg, sidan religionskritikk er ein fundamental del av demokratiet vårt.

For å bøta på dette nederlaget burde media, slik Gerhardsen føreslår, ha skrive tydeleg kvifor ein ikkje trykkjer teikninga til Vilks. Det er òg det minste ein kan gjera for å heidra alle som er vortne utsette for trugsmål og drap frå ekstremistar.

Svein Gjerdåker

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

I løpet av få månader har både Lars Vilks og Kurt Westergaard døydd. Båe har gått inn i historia som kunstnarar som teikna karikaturar av Muhammed for så å få livet endevendt etter raseri og trugsmål frå ekstreme islamistar. Både Vilks og Westergaard måtte leva under strengt politivern i årevis fram til dei døydde.

Og ikkje tru noko anna – trugsmålet om å verta drepen var høgst reelt. Westergaard vart angripen av ein mann med øks. Vilks vart utsett for eit åtak der filmskaparen Finn Nørgaard vart drepen.

Mange andre har vorte drepne. Den 7. januar 2015 vart tolv kollegaer i redaksjonen til det franske satirebladet Charlie Hebdo drepne av to ekstreme islamistar med kalasjnikovgevær. For under eit år sidan vart ein fransk lærar halshoggen av ein ung terrorist fordi han hadde synt fram muhammedteikningar i ein historietime. Som teiknaren Roar Hagen skriv i VG denne veka: «Ingen som har livet kjært tegner profeten i dag.»

Journalist og kritikar Anki Gerhardsen spør i Aftenposten kvifor ikkje norske medium syner fram teikninga, når dei no har skrive fleire sider om at Vilks er død. Unnatak er Aftenposten, som trykte eit lite bilete, og NRK Dagsrevyen som synte eit kort glimt av ei avisside med ei lita teikning på.

Andre redaktørar får svara for seg, men som redaktør for Dag og Tid har grunngjevinga eine og åleine vore faren for terroråtak. Som redaktør har ein ansvar for konsekvensane ein utset andre for. Men etter å ha sett korleis Aftenposten løyste det, ved å trykkja eit lite bilete knytt til ein to siders kommentar, ville vi no gjort det same.

Å trykkja eit slikt lite bilete er likevel eit stort nederlag. Det fortel tydeleg at vi er underlagde sjølvsensur under påverknad frå dei ekstreme islamistane. For teikninga vart ikkje å slått opp slik ein naturleg ville gjort det om det hadde vore eit anna tema.

Det er i dag ingen reell ytringsfridom om ein vil karikera profeten Muhammed. Det er alvorleg, sidan religionskritikk er ein fundamental del av demokratiet vårt.

For å bøta på dette nederlaget burde media, slik Gerhardsen føreslår, ha skrive tydeleg kvifor ein ikkje trykkjer teikninga til Vilks. Det er òg det minste ein kan gjera for å heidra alle som er vortne utsette for trugsmål og drap frå ekstremistar.

Svein Gjerdåker

Emneknaggar

Fleire artiklar

Ei lauvtynn silisiumskive foredla til mikrobrikker på laboratoriet til Sintef i Forskingsparken i Oslo.

Ei lauvtynn silisiumskive foredla til mikrobrikker på laboratoriet til Sintef i Forskingsparken i Oslo.

Foto: Sindre Deschington

ReportasjeFeature

Mikrobrikkene som formar framtida

Finst det ein snarveg til å forstå stormaktsspelet og teknologien bak dei viktige databrikkene? Ja, ein kan ta turen til Sintefs laboratorium på Blindern i Oslo.

Christiane Jordheim Larsen
Ei lauvtynn silisiumskive foredla til mikrobrikker på laboratoriet til Sintef i Forskingsparken i Oslo.

Ei lauvtynn silisiumskive foredla til mikrobrikker på laboratoriet til Sintef i Forskingsparken i Oslo.

Foto: Sindre Deschington

ReportasjeFeature

Mikrobrikkene som formar framtida

Finst det ein snarveg til å forstå stormaktsspelet og teknologien bak dei viktige databrikkene? Ja, ein kan ta turen til Sintefs laboratorium på Blindern i Oslo.

Christiane Jordheim Larsen
Einar Økland heime i Valevåg.

Einar Økland heime i Valevåg.

Foto: Helge Skodvin

Kultur

Samlaren

Einar Økland vil helst høyra noko han ikkje har høyrt før – og så skriv han ein lyrisk tekst som han ikkje visste at han kunne skriva. Deretter held han fram med å samla.

Jan H. Landro
Einar Økland heime i Valevåg.

Einar Økland heime i Valevåg.

Foto: Helge Skodvin

Kultur

Samlaren

Einar Økland vil helst høyra noko han ikkje har høyrt før – og så skriv han ein lyrisk tekst som han ikkje visste at han kunne skriva. Deretter held han fram med å samla.

Jan H. Landro

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis