Respekt for språkkulturen
Kommunestyret i Hemsedal har med ni mot åtte røyster vedteke at hovudmålet i skulen skal vera bokmål. Dette trass i at folkerøysinga i haust gav eit fleirtal for å halda på nynorsken.
Sjølv om fleirtalet var knapt, burde det avgjort saka. Skulemålet, til liks med administrasjonsspråket i ein kommune, er ei sak for alle innbyggjarane, ikkje berre for elevane og foreldra deira.
Men etter tiår med stor innflytting frå bokmålsområda og utlandet har fleire og fleire foreldre i Hemsedal valt bokmålet for ungane sine. Alt kjem ikkje av tilflyttinga, men i ein liten kommune med 2500 innbyggjarar kan situasjonen fort endra seg dersom ein ikkje står samla om å halda på nynorsken – og sikrar god nynorskundervising for borna.
Resultatet i Hemsedal er at berre 17 prosent av elevane i kommunen i dag nyttar nynorsk, og at to av tre lærarar i Hemsedal har rådd kommunen til å gå over til bokmål.
Dessutan har den allmenne bruken av nynorsk gått tilbake i kommunen. Nynorsken får lite hjelp av den dominerande turistindustrien i bygda. Turistkontoret – eller «Destinasjon Hemsedal» – skriv bokmål, til liks med det meste av næringslivet. Eit viktig unntak er lokalavisa Hallingdølen, som er ei god og solid nynorskavis.
Tilbakegangen for nynorsken i den norske skulen er alvorleg. Det er mange kommunar som kan koma til å oppleva det same som Hemsedal. Men bur ein i, eller flyttar ein til, ein gamal nynorskskommune som Ørsta, Ulvik Vinje eller Hemsedal, bør ein respektera og kjenna eit ansvar for den språkkulturen som er på staden ein har valt å verta ein del av.
Svein Gjerdåker
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Kommunestyret i Hemsedal har med ni mot åtte røyster vedteke at hovudmålet i skulen skal vera bokmål. Dette trass i at folkerøysinga i haust gav eit fleirtal for å halda på nynorsken.
Sjølv om fleirtalet var knapt, burde det avgjort saka. Skulemålet, til liks med administrasjonsspråket i ein kommune, er ei sak for alle innbyggjarane, ikkje berre for elevane og foreldra deira.
Men etter tiår med stor innflytting frå bokmålsområda og utlandet har fleire og fleire foreldre i Hemsedal valt bokmålet for ungane sine. Alt kjem ikkje av tilflyttinga, men i ein liten kommune med 2500 innbyggjarar kan situasjonen fort endra seg dersom ein ikkje står samla om å halda på nynorsken – og sikrar god nynorskundervising for borna.
Resultatet i Hemsedal er at berre 17 prosent av elevane i kommunen i dag nyttar nynorsk, og at to av tre lærarar i Hemsedal har rådd kommunen til å gå over til bokmål.
Dessutan har den allmenne bruken av nynorsk gått tilbake i kommunen. Nynorsken får lite hjelp av den dominerande turistindustrien i bygda. Turistkontoret – eller «Destinasjon Hemsedal» – skriv bokmål, til liks med det meste av næringslivet. Eit viktig unntak er lokalavisa Hallingdølen, som er ei god og solid nynorskavis.
Tilbakegangen for nynorsken i den norske skulen er alvorleg. Det er mange kommunar som kan koma til å oppleva det same som Hemsedal. Men bur ein i, eller flyttar ein til, ein gamal nynorskskommune som Ørsta, Ulvik Vinje eller Hemsedal, bør ein respektera og kjenna eit ansvar for den språkkulturen som er på staden ein har valt å verta ein del av.
Svein Gjerdåker
Fleire artiklar
Teikning: May Linn Clement
Krigen er ei ufatteleg ulukke for Ukraina. Men også for Russland er det som skjer, ein katastrofe.
Tusen dagar med russisk katastrofe
Jens Stoltenberg gjekk av som generalsekretær i Nato 1. oktober. No skal han leie styringsgruppa for Bilderberg-møta.
Foto: Thomas Fure / NTB
Mingleklubben for makt og pengar
Jens Stoltenberg blir partyfiksar for Bilderberg-møta, ein institusjon meir i utakt med samtida enn nokon gong.
KrF-leiar Dag Inge Ulstein får ikkje Stortinget med seg på å endre retningslinjene for kjønnsundervisning i skulen.
Thomas Fure / NTB
Utfordrar kjønnsundervisninga
Norske skulebøker kan gjere elevar usikre på kva kjønn dei har, meiner KrF-leiar Dag Inge Ulstein.
Taiwanarar feirar nasjonaldagen 10. oktober framfor presidentbygget i Taipei.
Foto: Chiang Ying-ying / AP / NTB
Illusjonen om «eitt Kina»
Kina gjer krav på Taiwan, og Noreg anerkjenner ikkje Taiwan som sjølvstendig stat. Men kor sterkt står argumenta for at Taiwan er ein del av Kina?
Den rumenske forfattaren Mircea Cartarescu har skrive både skjønnlitteratur, lyrikk og litterære essay.
Foto: Solum Bokvennen