Respekt for språkkulturen
Kommunestyret i Hemsedal har med ni mot åtte røyster vedteke at hovudmålet i skulen skal vera bokmål. Dette trass i at folkerøysinga i haust gav eit fleirtal for å halda på nynorsken.
Sjølv om fleirtalet var knapt, burde det avgjort saka. Skulemålet, til liks med administrasjonsspråket i ein kommune, er ei sak for alle innbyggjarane, ikkje berre for elevane og foreldra deira.
Men etter tiår med stor innflytting frå bokmålsområda og utlandet har fleire og fleire foreldre i Hemsedal valt bokmålet for ungane sine. Alt kjem ikkje av tilflyttinga, men i ein liten kommune med 2500 innbyggjarar kan situasjonen fort endra seg dersom ein ikkje står samla om å halda på nynorsken – og sikrar god nynorskundervising for borna.
Resultatet i Hemsedal er at berre 17 prosent av elevane i kommunen i dag nyttar nynorsk, og at to av tre lærarar i Hemsedal har rådd kommunen til å gå over til bokmål.
Dessutan har den allmenne bruken av nynorsk gått tilbake i kommunen. Nynorsken får lite hjelp av den dominerande turistindustrien i bygda. Turistkontoret – eller «Destinasjon Hemsedal» – skriv bokmål, til liks med det meste av næringslivet. Eit viktig unntak er lokalavisa Hallingdølen, som er ei god og solid nynorskavis.
Tilbakegangen for nynorsken i den norske skulen er alvorleg. Det er mange kommunar som kan koma til å oppleva det same som Hemsedal. Men bur ein i, eller flyttar ein til, ein gamal nynorskskommune som Ørsta, Ulvik Vinje eller Hemsedal, bør ein respektera og kjenna eit ansvar for den språkkulturen som er på staden ein har valt å verta ein del av.
Svein Gjerdåker
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Kommunestyret i Hemsedal har med ni mot åtte røyster vedteke at hovudmålet i skulen skal vera bokmål. Dette trass i at folkerøysinga i haust gav eit fleirtal for å halda på nynorsken.
Sjølv om fleirtalet var knapt, burde det avgjort saka. Skulemålet, til liks med administrasjonsspråket i ein kommune, er ei sak for alle innbyggjarane, ikkje berre for elevane og foreldra deira.
Men etter tiår med stor innflytting frå bokmålsområda og utlandet har fleire og fleire foreldre i Hemsedal valt bokmålet for ungane sine. Alt kjem ikkje av tilflyttinga, men i ein liten kommune med 2500 innbyggjarar kan situasjonen fort endra seg dersom ein ikkje står samla om å halda på nynorsken – og sikrar god nynorskundervising for borna.
Resultatet i Hemsedal er at berre 17 prosent av elevane i kommunen i dag nyttar nynorsk, og at to av tre lærarar i Hemsedal har rådd kommunen til å gå over til bokmål.
Dessutan har den allmenne bruken av nynorsk gått tilbake i kommunen. Nynorsken får lite hjelp av den dominerande turistindustrien i bygda. Turistkontoret – eller «Destinasjon Hemsedal» – skriv bokmål, til liks med det meste av næringslivet. Eit viktig unntak er lokalavisa Hallingdølen, som er ei god og solid nynorskavis.
Tilbakegangen for nynorsken i den norske skulen er alvorleg. Det er mange kommunar som kan koma til å oppleva det same som Hemsedal. Men bur ein i, eller flyttar ein til, ein gamal nynorskskommune som Ørsta, Ulvik Vinje eller Hemsedal, bør ein respektera og kjenna eit ansvar for den språkkulturen som er på staden ein har valt å verta ein del av.
Svein Gjerdåker
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.