Festival de Cannes

Cannes 17. til 28. mai

Svenske Ruben Östlund forsvarar Skandinavias ære på filmfestivalen i Cannes med The Square i hovudkonkurransen. Eller kanskje han krenkar æra vår. Filmen er ei strålande rekkje situasjonar som får ein til å le av og gremme seg over kor politisk korrekte vi vil vera med privilegerte folk i pinsame situasjonar. Meisterregissøren held fram stilen med tablå som skildrar det svenske samfunnet med smertefull presisjon, som i dei tre filmane han har hatt i Cannes før: De ufrivillige 2008), Play (2011) og til sist Turist (2014). The Square følgjer ein dansk kunstnarisk leiar hjå eit kunstmuseum i Stockholm som skal ha ei utstilling om ei rute der alle er like mykje verde og skal hjelpe kvarandre. Solide spark går høgt og lågt. Det er hylande morosamt, poengtert, vondt og flautt. Vonleg får broderfolket ei Gullpalme.

Sørfilm

Noregs bidrag i Cannes går gjennom Sørfond, ei støtteordning for filmar frå eit laust definert globalt sør. Med denne flotte funksjonen har to norske produksjonsselskap fått filmar med i år. Tunisiske Kaouther Ben Hania har Integral Film & Literature med på laget. Hennar Beauty and the Dogs er i programmet Un Certain Regard, som plar by på spennande unge regissørar. Den litt overspelte filmen tar opp eit særs viktig tema med seksuell vald, straffefridom og eit ròte juridisk system. Filmen er intens.

Intens er òg venezuelanske La familia av Gustavo Rondón Córdova i Kritikarveka. Han har med norske Dag Hoel på laget skapt eit rastlaust og hektisk portrett av eit samfunn i sosial krise. Vi følgjer far og son som flyktar frå blokka då guten hamnar i ein slåstkamp der liv går tapt. Venezuela er gjennomsyra av vald og våpen. Den medvitne regissøren gjev ein estetisk imponerande alarm. La familia er del av det leiaren for Kritikarveka kallar ein latinamerikansk triptyk. Tre av dei sju filmane i konkurransen er derfrå. Marcela Said frå Chile skildrar dobbeltmoral og straffefridom for den økonomiske eliten knytt til Pinochet med subtilt solide Los Perros. Brasilianske Fellipe Gamarano Barbosa har laga originale Gabriel and the Mountain om barndomsvenen som døydde på eit fjell i Malawi etter ei reise i Aust-Afrika der han knytte seg til lokale innbyggjarar. Desse spelar seg sjølv i filmen.

Frisk fransk

I Kritikarveka finn ein også det friskaste av fransk film. Som i fjor med Raw, er det i år ei ung fransk kvinne som står for den freidigaste filmen. 28 år gamle Léa Mysius overgår dei mange eldre franskmennene i andre program med fortryllande, anarkistiske Ava. Figuren Ava er 13 år, byrjar miste synet og skal finne seg sjølv. Filmen er fri, fargerik og unik.

Andre sideprogram byd på alt frå moderne indonesisk feministspaghettiwestern til Irans svar på Leviatan. Det er difor ein kjenner seg rikare etter å ha menga seg med fiffen på Den franske rivieraen.

Håkon Tveit

Håkon Tveit er lektor ved Institutt for framandspråk ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar
i Dag og Tid.