Flukta frå kroppen
Debutantdikt som slår hardt og ømt.
Runa Borch Skolseg er debutant.
Foto: Caroline Lystskjold
DIKT
Runa Borch Skolseg:
Bois
Kolon forlag
Runa Borch Skolsegs debutsamling Bois krinsar om seksualitet, kropp og menn. Og sidan eget forvekslar kjærleik med vald og «aldri blir klok av skade», rommar dikta nedturar, fornekting, sjølvdestruktiv åtferd og ei innlegging på psykiatrisk sjukehus. Dikta utspelar seg over fleire vårar, elles kan det vere at tida berre gjentek seg og ikkje kjem vidare. Det er tidvis vond lesnad. Eget maktar ikkje verkeleg å ta inn seg sjølv, opplevingane eller minna: «nå er tragedien for stor/ og henger rundt halsen min som et perlekjede».
Det har kome diktbøker med tematikkar og tendensar som nok kan tangere dei ein finn i Bois, men då med ei anna språkleg innretting. Bois er ei tett og konsekvent diktbok, med eit energisk språkleg trykk, som freistar å manøvrere i ei verd av kjønn og vald, av tilbakefall og forsøk på å gi opp: «jeg skriver til mine elskere at det finnes/ et potensial i det å gi opp».
Bois inneheld kortdikt skrivne i eit kontrastfylt og motstridande språk. Her er elskar, kjærast og valdsmann nærmast synonym, og eget inkluderer seg sjølv som den største faren. Dei gjengse verdiane og språkvalørane vert i desse dikta omvurderte og sette ut av spel, for «Satan bor i blomsterkassene». Samstundes spreier valden seg og koloniserer språket. Eit gjennomgangsmotiv er sola, men då ofte plassert i uvanlege språklege samanhengar: «solen er blek og lyser av hat», og i titteldiktet vert sola sett på som ein seriemordar. Det livgivande sentrumet, sola, er i dette universet ein skugge. Sola er destruktiv, men også eit bilete på sanninga. «Solen brenner/ den har sett alt/ jeg stoler ikke på den».
Boka endar ikkje slik det fyrst teiknar til. Her finst ei utvikling, ein lengt, eit ønske om å bli definert av noko anna enn blikket og kroppen, eller definert av ein annan kropp: «håret mitt er blitt så langt at/ jeg kan flette meg inn i den kollektive hukommelsen til kvinner/ og bli klok av skade».
Skolsegs stramme debutantdikt er på same tid råe, ømme, enkle og sofistikerte. Dei loddar djupner og overflater i språket idet dikta freistar å finne ut kor grensa mellom vald og kjærleik går i kulturen vår.
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
DIKT
Runa Borch Skolseg:
Bois
Kolon forlag
Runa Borch Skolsegs debutsamling Bois krinsar om seksualitet, kropp og menn. Og sidan eget forvekslar kjærleik med vald og «aldri blir klok av skade», rommar dikta nedturar, fornekting, sjølvdestruktiv åtferd og ei innlegging på psykiatrisk sjukehus. Dikta utspelar seg over fleire vårar, elles kan det vere at tida berre gjentek seg og ikkje kjem vidare. Det er tidvis vond lesnad. Eget maktar ikkje verkeleg å ta inn seg sjølv, opplevingane eller minna: «nå er tragedien for stor/ og henger rundt halsen min som et perlekjede».
Det har kome diktbøker med tematikkar og tendensar som nok kan tangere dei ein finn i Bois, men då med ei anna språkleg innretting. Bois er ei tett og konsekvent diktbok, med eit energisk språkleg trykk, som freistar å manøvrere i ei verd av kjønn og vald, av tilbakefall og forsøk på å gi opp: «jeg skriver til mine elskere at det finnes/ et potensial i det å gi opp».
Bois inneheld kortdikt skrivne i eit kontrastfylt og motstridande språk. Her er elskar, kjærast og valdsmann nærmast synonym, og eget inkluderer seg sjølv som den største faren. Dei gjengse verdiane og språkvalørane vert i desse dikta omvurderte og sette ut av spel, for «Satan bor i blomsterkassene». Samstundes spreier valden seg og koloniserer språket. Eit gjennomgangsmotiv er sola, men då ofte plassert i uvanlege språklege samanhengar: «solen er blek og lyser av hat», og i titteldiktet vert sola sett på som ein seriemordar. Det livgivande sentrumet, sola, er i dette universet ein skugge. Sola er destruktiv, men også eit bilete på sanninga. «Solen brenner/ den har sett alt/ jeg stoler ikke på den».
Boka endar ikkje slik det fyrst teiknar til. Her finst ei utvikling, ein lengt, eit ønske om å bli definert av noko anna enn blikket og kroppen, eller definert av ein annan kropp: «håret mitt er blitt så langt at/ jeg kan flette meg inn i den kollektive hukommelsen til kvinner/ og bli klok av skade».
Skolsegs stramme debutantdikt er på same tid råe, ømme, enkle og sofistikerte. Dei loddar djupner og overflater i språket idet dikta freistar å finne ut kor grensa mellom vald og kjærleik går i kulturen vår.
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Skolsegs stramme debutantdikt er på same tid råe, ømme, enkle og sofistikerte.
Fleire artiklar
Teikning: May Linn Clement
Krigen er ei ufatteleg ulukke for Ukraina. Men også for Russland er det som skjer, ein katastrofe.
Tusen dagar med russisk katastrofe
Jens Stoltenberg gjekk av som generalsekretær i Nato 1. oktober. No skal han leie styringsgruppa for Bilderberg-møta.
Foto: Thomas Fure / NTB
Mingleklubben for makt og pengar
Jens Stoltenberg blir partyfiksar for Bilderberg-møta, ein institusjon meir i utakt med samtida enn nokon gong.
KrF-leiar Dag Inge Ulstein får ikkje Stortinget med seg på å endre retningslinjene for kjønnsundervisning i skulen.
Thomas Fure / NTB
Utfordrar kjønnsundervisninga
Norske skulebøker kan gjere elevar usikre på kva kjønn dei har, meiner KrF-leiar Dag Inge Ulstein.
Taiwanarar feirar nasjonaldagen 10. oktober framfor presidentbygget i Taipei.
Foto: Chiang Ying-ying / AP / NTB
Illusjonen om «eitt Kina»
Kina gjer krav på Taiwan, og Noreg anerkjenner ikkje Taiwan som sjølvstendig stat. Men kor sterkt står argumenta for at Taiwan er ein del av Kina?
Den rumenske forfattaren Mircea Cartarescu har skrive både skjønnlitteratur, lyrikk og litterære essay.
Foto: Solum Bokvennen