Glede ved setninga
Fredrik Hagen skriv overrumplande og biletrik prosalyrikk.
Fredrik Hagen debuterte som forfattar med ei diktsamling i 2017.
Foto: Linn Heidi Stokkedal
Prosadikt
Fredrik Hagen:
Han ligner en måte å sove på
Flamme forlag 2019
Han ligner en måte å sove på er tredje boka til Fredrik Hagen. Forfattaren held fram med det assosiative minnearbeidet som hans førre bok, Alt er barndom, innleidde.
Med første augekast tenkjer ein kanskje ikkje at dette er dikt, men heller ikkje at det er streite forteljingar. Snarare er det setningar, eller små episodiske prosatekstar åtskilte av blankliner, ein møter. Visse personar, punkt og stader kjem tekstane støtt attende til, og ein slags underleg samanheng vert likevel skapt.
Minnefragment
Men kva handlar tekstane om? Først om tilhøvet mellom Noa og eg-personen, om ting dei gjorde og opplevde som ungar, og som eg-personen minnest. Episodar frå notida finst òg. Over fleire sider fortel eg-personen om erfaringar som assistent på ein barneskule, i tillegg finst nokre daterte bolkar, slik som «mai 2015». Der får ein høyre at Noa og eg-personen ikkje har treft kvarandre på lenge, og om jobben på fabrikken i Tyssedal. Og så er det alle tinga og hendingane eg-personen hugsar og registrerer. Kan hende er bokas hovudkarakter minnet sjølv; menneskets måte å vere i tida på.
For sjølv om tekstane kryr av handgripelege minnefragment, handlar dei også om korleis minnet fungerer, korleis det kan forståast, kva det gjer med ein. Eg tek meg i å tenkje at Noa både refererer til ein person og er ei personifisering av minnet. Slik kan minnet likne «en måte å sove på».
Overskot
Minnet reproduserer ikkje fortida eksakt, det er ein ukontrollert og framand aktør i livet, som fordreiar og dukkar opp utan forvarsel. Minna kan glede eller vere til otte og bry, og det kan vere eit uttrykk for at eg-personen vil unngå å skaffe seg dei når han skriv at «Jeg prøver å få alle ukene til å bli like». Sjølv om minna kan plage ein, kan dei også bli omskapte: «Alle sår trenger ikke gro. Noen sår kan bli til nye munner; nye måter å ete eller kysse på.»
Fredrik Hagen kryssar poesi og prosa, notid og fortid, og lagar ein fruktbar og sterk assosiativ tekst prega av energi og overskot. Det eg merkar når eg les, er ei smittande glede over bileta og den overrumplande og småabsurde setninga som brått vert slyngd ut, slik som: «Kan man føde triste barn?»
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Prosadikt
Fredrik Hagen:
Han ligner en måte å sove på
Flamme forlag 2019
Han ligner en måte å sove på er tredje boka til Fredrik Hagen. Forfattaren held fram med det assosiative minnearbeidet som hans førre bok, Alt er barndom, innleidde.
Med første augekast tenkjer ein kanskje ikkje at dette er dikt, men heller ikkje at det er streite forteljingar. Snarare er det setningar, eller små episodiske prosatekstar åtskilte av blankliner, ein møter. Visse personar, punkt og stader kjem tekstane støtt attende til, og ein slags underleg samanheng vert likevel skapt.
Minnefragment
Men kva handlar tekstane om? Først om tilhøvet mellom Noa og eg-personen, om ting dei gjorde og opplevde som ungar, og som eg-personen minnest. Episodar frå notida finst òg. Over fleire sider fortel eg-personen om erfaringar som assistent på ein barneskule, i tillegg finst nokre daterte bolkar, slik som «mai 2015». Der får ein høyre at Noa og eg-personen ikkje har treft kvarandre på lenge, og om jobben på fabrikken i Tyssedal. Og så er det alle tinga og hendingane eg-personen hugsar og registrerer. Kan hende er bokas hovudkarakter minnet sjølv; menneskets måte å vere i tida på.
For sjølv om tekstane kryr av handgripelege minnefragment, handlar dei også om korleis minnet fungerer, korleis det kan forståast, kva det gjer med ein. Eg tek meg i å tenkje at Noa både refererer til ein person og er ei personifisering av minnet. Slik kan minnet likne «en måte å sove på».
Overskot
Minnet reproduserer ikkje fortida eksakt, det er ein ukontrollert og framand aktør i livet, som fordreiar og dukkar opp utan forvarsel. Minna kan glede eller vere til otte og bry, og det kan vere eit uttrykk for at eg-personen vil unngå å skaffe seg dei når han skriv at «Jeg prøver å få alle ukene til å bli like». Sjølv om minna kan plage ein, kan dei også bli omskapte: «Alle sår trenger ikke gro. Noen sår kan bli til nye munner; nye måter å ete eller kysse på.»
Fredrik Hagen kryssar poesi og prosa, notid og fortid, og lagar ein fruktbar og sterk assosiativ tekst prega av energi og overskot. Det eg merkar når eg les, er ei smittande glede over bileta og den overrumplande og småabsurde setninga som brått vert slyngd ut, slik som: «Kan man føde triste barn?»
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Fredrik Hagen kryssar poesi og prosa, notid og fortid, og lagar ein assosiativ tekst prega av energi og overskot.
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.
Papiravisa