Roman

Geir Olav Jørgensen:

Slagmark

Kort rapport fra underskogen

Cappelen Damm

I Geir Olav Jørgensens nye roman Slagmark kan lesaren følgje med forteljaren Torgrim Eik på hjortejakt ein stad på Vestlandet. Handlinga går over eit par dagar med tilbakeblikk på eit rastlaust og omflakkande liv på loffen rundt i Europa. No har han slått seg til ro med kone og to ungar, men han treng framleis luft under vengjene når trykket heime blir for stort. Da tyr han til minne, til jakt og kanskje ei dame på si.

Enkel og eigenrådig

Torgrim Eik verkar å vere ein enkel og eigenrådig kar, praktisk, jordnær og nokså mannssjåvinistisk i tankegang og haldningar både i den vesle og den store verda han lever i. Dette drar etter seg bastante og klisjéaktige resonnement som «Kvinna er den som ser. Kvinna kjenner alt, på eit indre nivå, velsigna som ho er med den intuitive innsikta.» Eller mens han er på jakt: «Mennesket er det skumlaste rovdyret»; liksom ein ikkje visste det frå før. Og hakket verre: «Han liknar ein norrøn nazist, med heilskjegget og den pinnkorte frisyren, barbert i nakken. (…) Det var lite å seie på smaken deira, når det gjaldt snitt, det kan alle sjå. Med sans for estetikk. Dei hyra dei rette folka på design.»

Greitt nok, Torgrim Eik er ei enkel sjel, og dersom det er Jørgensens intensjon å vise det, har han lukkast. Samtidig ber Torgrim Eik ei maske som han sjølv gjer greie for: «Grim tyder mann med maske eller hjelm. Maska er imaget hans. Den sivile mannen som tok bustad i han, utanpå den som han eigentleg er.»

Da spørst det kven Torgrim Eik eigentleg er.

God og detaljorientert

Og slik eg les han, er han ein av desse som søker tilbake til rotfeste og slekt på ein gard som for lengst er nedlagd, men enda er i bruk som fritidseigedom. Dit reiser han, og der les han gamle dagbøker og brev, ser bilde frå langt tilbake, oppsøker tomtene i nabolaget og serverer overleverte historier om dei som budde der ein gong. På det nivået er romanen god og detaljorientert.

Tittelen Slagmark lovar meir enn innhaldet gir dekning for. Torgrim Eiks familieliv er inga slagmark, verken fysisk eller mentalt, og andre slagmarker blir det berre ymta om: Vietnamkrigen, andre verdskrigen og krigen mot terror. Det blir noko halvhjerta og retningslaust over det heile, og dama han har på si, blir det heller ikkje nokon action med.

Eg skulle ønske at Jørgensen kunne finne tilbake til den frigjerande og fabulerande galskapen som han så suverent skreiv fram i debutromanen Mono frå 2006. Det nivået er han ikkje lenger på.

Oddmund Hagen

Oddmund Hagen er forfattar og fast bokmeldar i Dag og Tid.