Sirklar av tap, sorg og minne
Rune Christiansen har skrive ei sterk diktbok.
Det er åtte år sidan den førre diktsamlinga til Rune Christiansen kom ut.
Foto: Baard Henriksen
Dikt
Rune Christiansen:
Jeg uttrykker meg feilaktig om årstidene eller De små epistlene som fikk den storslagne tittelen Det gylne skinnet. Dikt 2011–2019
Oktober 2019
Rune Christiansen debuterte som poet i 1986, men har også utvikla ein særmerkt og prislønt prosaforfattarskap. I år er det likevel poesien som gjeld.
Den barokke og slyngande tittelen, som verkar å huse fleire titlar, byd mellom anna på ein referanse til ein av den vestlege kulturens grunnforteljingar: Det gylne skinnet, som i gresk mytologi, grovt fortalt, er den gullfarga pelsen til ein bukk med vengjer som Jason og argonautane henta i Kolkhis. Christiansen har også laga kollagen på omslaget, der ein mellom anna augnar plastfigurar, eit stempel, headingen til eit Vill Vest-blad og delar av eit postkort frå Siracusa som syner Vår frue av tårene, Madonna-figuren som vart heilagkåra. Altså ulike små objekt han har teke vare på, som minne.
Tittelen og omslaget signaliserer at tilfanget er allsidig. Og Christiansens mangfelte diktepistlar kan forståast som ei jakt etter han sjølv, barndommen, faren og mora, ja, etter kjeldene for eiga historie – som har gått tapt.
Sjølvportrett
Diktboka opnar med eit sjølvportrett der gjenstandar han assosierer med reisa, vert nemnde, eit tog og eit ope landskap, og bokas siste setning kling slik: «Eller du skraper sot ut av en/ ovn, og som i en gammel ballades sluttsats/ finner du, uten anger, tilbake til deg selv». Sluttorda skaper assosiasjonar til Oskeladden, som samlar skrot som han seinare får bruk for. Christiansens diktbok handlar om ei sorg over tapt tid og frigjeringa frå denne sorga. For minnet, trass i kor upåliteleg og fullt av tomrom det kan vere, er det som skapar samanheng og mogleg forståing for mennesket.
Original biletvev
I nokon grad står dikta fram som collagar og mosaikkar. Sitat frå songar, dikt, bøker, filmar og kunstverk, ja, alt frå Homer-referansar til G.K. Chesterton, han som skreiv detektivforteljingane om Fader Brown, sprenger seg inn blant Christiansens originale biletvev.
Om dikta på eitt nivå rommar eit rikt spekter av uttrykksmåtar, som rører seg nokså fritt mellom lyrikken og prosaen, skulle ein nok trudd at dikta enda opp som ei uryddig samling av alt og inkje. Tvert om. I dikta herskar ein kombinasjon av klårleik, konsentrasjon og venleik, som verkar å stå eit stykke frå tittelens broderte ordsmykke: «Vi driver alle bort fra barndommen, og/ midt oppi det som aldri slutter, dør vi.»
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Dikt
Rune Christiansen:
Jeg uttrykker meg feilaktig om årstidene eller De små epistlene som fikk den storslagne tittelen Det gylne skinnet. Dikt 2011–2019
Oktober 2019
Rune Christiansen debuterte som poet i 1986, men har også utvikla ein særmerkt og prislønt prosaforfattarskap. I år er det likevel poesien som gjeld.
Den barokke og slyngande tittelen, som verkar å huse fleire titlar, byd mellom anna på ein referanse til ein av den vestlege kulturens grunnforteljingar: Det gylne skinnet, som i gresk mytologi, grovt fortalt, er den gullfarga pelsen til ein bukk med vengjer som Jason og argonautane henta i Kolkhis. Christiansen har også laga kollagen på omslaget, der ein mellom anna augnar plastfigurar, eit stempel, headingen til eit Vill Vest-blad og delar av eit postkort frå Siracusa som syner Vår frue av tårene, Madonna-figuren som vart heilagkåra. Altså ulike små objekt han har teke vare på, som minne.
Tittelen og omslaget signaliserer at tilfanget er allsidig. Og Christiansens mangfelte diktepistlar kan forståast som ei jakt etter han sjølv, barndommen, faren og mora, ja, etter kjeldene for eiga historie – som har gått tapt.
Sjølvportrett
Diktboka opnar med eit sjølvportrett der gjenstandar han assosierer med reisa, vert nemnde, eit tog og eit ope landskap, og bokas siste setning kling slik: «Eller du skraper sot ut av en/ ovn, og som i en gammel ballades sluttsats/ finner du, uten anger, tilbake til deg selv». Sluttorda skaper assosiasjonar til Oskeladden, som samlar skrot som han seinare får bruk for. Christiansens diktbok handlar om ei sorg over tapt tid og frigjeringa frå denne sorga. For minnet, trass i kor upåliteleg og fullt av tomrom det kan vere, er det som skapar samanheng og mogleg forståing for mennesket.
Original biletvev
I nokon grad står dikta fram som collagar og mosaikkar. Sitat frå songar, dikt, bøker, filmar og kunstverk, ja, alt frå Homer-referansar til G.K. Chesterton, han som skreiv detektivforteljingane om Fader Brown, sprenger seg inn blant Christiansens originale biletvev.
Om dikta på eitt nivå rommar eit rikt spekter av uttrykksmåtar, som rører seg nokså fritt mellom lyrikken og prosaen, skulle ein nok trudd at dikta enda opp som ei uryddig samling av alt og inkje. Tvert om. I dikta herskar ein kombinasjon av klårleik, konsentrasjon og venleik, som verkar å stå eit stykke frå tittelens broderte ordsmykke: «Vi driver alle bort fra barndommen, og/ midt oppi det som aldri slutter, dør vi.»
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Christiansens mangfelte diktepistlar kan forståast som ei jakt etter han sjølv, barndommen, faren og mora.
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.