JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

BokMeldingar

Trivielt eksistensielt

Det tafatte som er uttrykt på tekstoverflata, vert avkrefta av språkleg energi og idérikdom.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Kjersti Wøien Håland har skrive i fleire sjangrar sidan debuten med ei diktsamling i 2013.

Kjersti Wøien Håland har skrive i fleire sjangrar sidan debuten med ei diktsamling i 2013.

Foto: Heidi Furre

Kjersti Wøien Håland har skrive i fleire sjangrar sidan debuten med ei diktsamling i 2013.

Kjersti Wøien Håland har skrive i fleire sjangrar sidan debuten med ei diktsamling i 2013.

Foto: Heidi Furre

2535
20211217
2535
20211217

Dikt

Kjersti Wøien Håland:

Alt er uerstatteleg og ingenting kan fiksast

Flamme Forlag

Prosaens inntog i lyrikken er etter kvart nokså gamalt nytt. Men prosaen har utvida poesifeltet og befrukta det med både forteljande strategiar og ein sterkare munnleg stiltendens.

Kjersti Wøien Hålands femte diktbok, Alt er uerstatteleg og ingenting kan fiksast, føyer seg formelt sett inn i dette mønsteret. Dikta dyrkar både livsforteljinga og daglegtalens uttrykksmodusar.

Ironisk skjer

Subjektet i Hålands dikt høyrer til ein ung vaksen på 33 år som fomlar seg fram i grenselandet mellom barn og ansvarleg vaksenindivid. Det freistar å gjere opp status, finne ein gyldig balanse, for så å kunne peike ut ein framtidskurs: «Eg står i bakken/ med mold til livet/ vaksen/ veit ikkje heilt/ om eg søkk eller gror.»

Tittelen på diktboka reflekterer, i tillegg til vonløysa og den unike karakteren til alle tinga, to nivå som arbeider med og mot kvarandre i dikta: eit trivielt sjikt som vert lada med ein eksistensiell klangbotn, og vice versa. Etter mitt skjønn bidreg denne pendlinga til å skape ein underfundig humor og eit ironisk skjer over diktprosjektet.

Tvitydig

Sjølv om dikta siktar seg inn på eksistensielle vippe- og smertepunkt, så glepp det or hendene på det lyriske eget: «ikkje legg kjensler i daude ting/ sa foreldra mine/ kvifor ikkje?/ månen er betre/ om det bur ein mann der.»

Jamvel om eget nok kjenner seg fortapt, verkar det også suverent når det erklærer seg som eigen stat og undersøkjer dei metaforiske konsekvensane av den erklæringa. Diktet «når eg ikkje kan dikte, tel eg» utmerker seg fordi det maktar å påkalle verda gjennom å namngi konkrete storleikar som kanskje ikkje kan foreinast. Samstundes står teljinga fram som absurd tidsfordriv utan mål og meining.

Keisemda, stagnasjonen og det rådville som finst øvst i tekstoverflata, vert altså kopla med ein nokså energisk språkleg iderikdom, noko som gjer at dikta motseier den hjelpelause, nesten tafatte haldninga ein møter på påstandsnivået i diktboka. Det leverer noko tvitydig til dikta. Dei veit med seg sjølv at dei ikkje maktar å ta seg sjølv på alvor, slik det lyriske eget heller ikkje maktar. Som løpande statusrapportar, peilingar i eit liv ute av kurs og som poetiske snitt og stikk fungerer desse dikta godt.

Sindre Ekrheim

Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Dikt

Kjersti Wøien Håland:

Alt er uerstatteleg og ingenting kan fiksast

Flamme Forlag

Prosaens inntog i lyrikken er etter kvart nokså gamalt nytt. Men prosaen har utvida poesifeltet og befrukta det med både forteljande strategiar og ein sterkare munnleg stiltendens.

Kjersti Wøien Hålands femte diktbok, Alt er uerstatteleg og ingenting kan fiksast, føyer seg formelt sett inn i dette mønsteret. Dikta dyrkar både livsforteljinga og daglegtalens uttrykksmodusar.

Ironisk skjer

Subjektet i Hålands dikt høyrer til ein ung vaksen på 33 år som fomlar seg fram i grenselandet mellom barn og ansvarleg vaksenindivid. Det freistar å gjere opp status, finne ein gyldig balanse, for så å kunne peike ut ein framtidskurs: «Eg står i bakken/ med mold til livet/ vaksen/ veit ikkje heilt/ om eg søkk eller gror.»

Tittelen på diktboka reflekterer, i tillegg til vonløysa og den unike karakteren til alle tinga, to nivå som arbeider med og mot kvarandre i dikta: eit trivielt sjikt som vert lada med ein eksistensiell klangbotn, og vice versa. Etter mitt skjønn bidreg denne pendlinga til å skape ein underfundig humor og eit ironisk skjer over diktprosjektet.

Tvitydig

Sjølv om dikta siktar seg inn på eksistensielle vippe- og smertepunkt, så glepp det or hendene på det lyriske eget: «ikkje legg kjensler i daude ting/ sa foreldra mine/ kvifor ikkje?/ månen er betre/ om det bur ein mann der.»

Jamvel om eget nok kjenner seg fortapt, verkar det også suverent når det erklærer seg som eigen stat og undersøkjer dei metaforiske konsekvensane av den erklæringa. Diktet «når eg ikkje kan dikte, tel eg» utmerker seg fordi det maktar å påkalle verda gjennom å namngi konkrete storleikar som kanskje ikkje kan foreinast. Samstundes står teljinga fram som absurd tidsfordriv utan mål og meining.

Keisemda, stagnasjonen og det rådville som finst øvst i tekstoverflata, vert altså kopla med ein nokså energisk språkleg iderikdom, noko som gjer at dikta motseier den hjelpelause, nesten tafatte haldninga ein møter på påstandsnivået i diktboka. Det leverer noko tvitydig til dikta. Dei veit med seg sjølv at dei ikkje maktar å ta seg sjølv på alvor, slik det lyriske eget heller ikkje maktar. Som løpande statusrapportar, peilingar i eit liv ute av kurs og som poetiske snitt og stikk fungerer desse dikta godt.

Sindre Ekrheim

Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.

Diktet «når eg ikkje kan dikte, tel eg» utmerker seg.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Tyske langdistansetog har vorte 20 prosent mindre punktlege på ti år. No får dei ikkje lenger køyre inn i Sveits om dei er forseinka. Sveitsarane fryktar at tyske tog vil skape forseinkingar på eige jarnbanenett.

Tyske langdistansetog har vorte 20 prosent mindre punktlege på ti år. No får dei ikkje lenger køyre inn i Sveits om dei er forseinka. Sveitsarane fryktar at tyske tog vil skape forseinkingar på eige jarnbanenett.

Foto via Wikimedia Commons

Samfunn

Den rustne kjempa

Tyskland treng strategiske investeringar, men både politikarar og veljarar har angst for risiko. No blir det nyval i Europas største økonomi.

Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Tyske langdistansetog har vorte 20 prosent mindre punktlege på ti år. No får dei ikkje lenger køyre inn i Sveits om dei er forseinka. Sveitsarane fryktar at tyske tog vil skape forseinkingar på eige jarnbanenett.

Tyske langdistansetog har vorte 20 prosent mindre punktlege på ti år. No får dei ikkje lenger køyre inn i Sveits om dei er forseinka. Sveitsarane fryktar at tyske tog vil skape forseinkingar på eige jarnbanenett.

Foto via Wikimedia Commons

Samfunn

Den rustne kjempa

Tyskland treng strategiske investeringar, men både politikarar og veljarar har angst for risiko. No blir det nyval i Europas største økonomi.

Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Marianne Nielsen i hovudrolla som Winnie. Gerald Pettersen spelar Willie.

Marianne Nielsen i hovudrolla som Winnie. Gerald Pettersen spelar Willie.

Foto: Sebastian Dalseide

TeaterMeldingar
Jan H. Landro

Beckett-klassikar av godt merke

Glade dager byr på ein strålande skodespelarprestasjon av Marianne Nielsen.

Ingrid Storholmen har teke utgangspunkt i eit stort datamateriale om folkehelsa i Nord-Trøndelag.

Ingrid Storholmen har teke utgangspunkt i eit stort datamateriale om folkehelsa i Nord-Trøndelag.

Foto: Merete Haseth

BokMeldingar
Hilde Vesaas

Våren over mannalivet

Ingrid Storholmen gjer tørre helsedata om til levande liv i Bloddråpetall.

Takumi (Hitoshi Omika) og dottera Hana (Ryo Nishikawa) lever eit roleg liv på bygda, som no kan få ein «glampingplass».

Takumi (Hitoshi Omika) og dottera Hana (Ryo Nishikawa) lever eit roleg liv på bygda, som no kan få ein «glampingplass».

Foto: Another World Entertainment

FilmMeldingar
Håkon Tveit

Djevelen i detaljane

By mot land er eit sentralt tema i endå ein framifrå film av Ryusuke Hamaguchi.

Ein brannmann arbeider i eit bustadområde i Odesa, som vart råka av ein sverm av russiske rakettar 17. november i år.

Ein brannmann arbeider i eit bustadområde i Odesa, som vart råka av ein sverm av russiske rakettar 17. november i år.

Foto: Bergingstenesta i Ukraina

KrigSamfunn

Putin og fullmånen

Trump har lova å få slutt på Russlands krigføring 21. januar. Spørsmålet er kor Musk og Orbán står då, og kor sint Putin er.

Andrej Kurkov
Ein brannmann arbeider i eit bustadområde i Odesa, som vart råka av ein sverm av russiske rakettar 17. november i år.

Ein brannmann arbeider i eit bustadområde i Odesa, som vart råka av ein sverm av russiske rakettar 17. november i år.

Foto: Bergingstenesta i Ukraina

KrigSamfunn

Putin og fullmånen

Trump har lova å få slutt på Russlands krigføring 21. januar. Spørsmålet er kor Musk og Orbán står då, og kor sint Putin er.

Andrej Kurkov

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis