Den vantande samklangen
Casper André Lugg skriv lyrikk med både stoff- og biletkraft.
Casper André Lugg har gjeve ut fem diktsamlingar.
Foto: Tiden Norsk Forlag
Dikt
Casper André Lugg:
Tilgi det virkeliges blomstring
Tiden Norsk Forlag
I den femte diktboka til Casper André Lugg, med den fine, men kanskje også litt gamalmodige tittelen Tilgi det virkeliges blomstring, er det menneskets manglande samsvar med verda som vert sett i søkjelyset. Menneskelagnaden er problematisk, når det må «være i verden og ikke av verden», som det heiter i avslutningslina i boka.
Økopoesien peikar òg på eit manglande samsvar mellom menneskas industrielle og teknologiske utvikling og øydelegginga av omverda. Sjølv om det finst ei tilsvarande rørsle i Luggs lyrikk, kastar han òg lesaren inn i ein religiøs samanheng der mennesket har opphav og heimstamn utanfor verda. Noko som igjen kan sjåast på som årsaka til det uavklara tilhøvet mennesket har til naturen. Samstundes verkar dikta å søkje mot mystikken, til ein eg-laus veretilstand: «jeg hegner om smerten i å være / ved sentrum av noe utenfor meg selv».
Samanstillingar
Dikta er ordna i ti såkalla samanstillingar, eit uttrykk for at noko som ikkje høyrer saman, vert plassert saman. Den skarpe åtskiljinga finst i bøna, i diktet og i skrifta, fordi dei hermar verda og inkorporerer ei anna verd, men likevel finst det i desse litterære formene ei sans for det røynlege: «det er lytt mellom diktet og verden». Og ein skal, slik tittelen på boka seier, tilgi, bere over med den vantande samklangen.
I dette spennet faldar Casper André Luggs bilete og stuttforma dikt seg ut. Verdsfornektinga blir sett på prøve, slik Orfeus gjorde då han på vegen opp frå dødsriket, trass alle åtvaringar, snudde seg mot Eurydike, slik at ho atter måtte returnere til dødsriket: «jeget vikles inn i verden / som rester av gress og løv i en lys ulltråd». Diktspråket har den eigenskapen at det i biletspråket sitt vender seg mot og syner til verda: «jeg våkner i din stemme».
Suggererande bilete
Lugg er ein ung, dyktig lyrikar som både tenkjer og skapar suggererande bilete, med eit undertrykk av eksistensielt alvor. Nokre få dikt fell gjennom, dei blir oppstilling av tankar, forkynningar og forklaringar som fortel korleis det eigentleg heng saman. Då plasserer dikta seg litt utanfor det syngjande språket som forvillar seg i fascinerande bilete. Lyrikken til Lugg er så mykje betre når ein får servert bilete som held fram med å verke etterpå, utanfor diktet: «hånden gror i et erme av lys».
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Dikt
Casper André Lugg:
Tilgi det virkeliges blomstring
Tiden Norsk Forlag
I den femte diktboka til Casper André Lugg, med den fine, men kanskje også litt gamalmodige tittelen Tilgi det virkeliges blomstring, er det menneskets manglande samsvar med verda som vert sett i søkjelyset. Menneskelagnaden er problematisk, når det må «være i verden og ikke av verden», som det heiter i avslutningslina i boka.
Økopoesien peikar òg på eit manglande samsvar mellom menneskas industrielle og teknologiske utvikling og øydelegginga av omverda. Sjølv om det finst ei tilsvarande rørsle i Luggs lyrikk, kastar han òg lesaren inn i ein religiøs samanheng der mennesket har opphav og heimstamn utanfor verda. Noko som igjen kan sjåast på som årsaka til det uavklara tilhøvet mennesket har til naturen. Samstundes verkar dikta å søkje mot mystikken, til ein eg-laus veretilstand: «jeg hegner om smerten i å være / ved sentrum av noe utenfor meg selv».
Samanstillingar
Dikta er ordna i ti såkalla samanstillingar, eit uttrykk for at noko som ikkje høyrer saman, vert plassert saman. Den skarpe åtskiljinga finst i bøna, i diktet og i skrifta, fordi dei hermar verda og inkorporerer ei anna verd, men likevel finst det i desse litterære formene ei sans for det røynlege: «det er lytt mellom diktet og verden». Og ein skal, slik tittelen på boka seier, tilgi, bere over med den vantande samklangen.
I dette spennet faldar Casper André Luggs bilete og stuttforma dikt seg ut. Verdsfornektinga blir sett på prøve, slik Orfeus gjorde då han på vegen opp frå dødsriket, trass alle åtvaringar, snudde seg mot Eurydike, slik at ho atter måtte returnere til dødsriket: «jeget vikles inn i verden / som rester av gress og løv i en lys ulltråd». Diktspråket har den eigenskapen at det i biletspråket sitt vender seg mot og syner til verda: «jeg våkner i din stemme».
Suggererande bilete
Lugg er ein ung, dyktig lyrikar som både tenkjer og skapar suggererande bilete, med eit undertrykk av eksistensielt alvor. Nokre få dikt fell gjennom, dei blir oppstilling av tankar, forkynningar og forklaringar som fortel korleis det eigentleg heng saman. Då plasserer dikta seg litt utanfor det syngjande språket som forvillar seg i fascinerande bilete. Lyrikken til Lugg er så mykje betre når ein får servert bilete som held fram med å verke etterpå, utanfor diktet: «hånden gror i et erme av lys».
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Lugg er ein ung, dyktig lyrikar som både tenkjer og skapar suggererande bilete.
Fleire artiklar
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.
Foto: Christiane Jordheim Larsen
Alle auge på Grønland
NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk.
Afghanarane som spelar i filmen til Raha Amirfazli og Alireza Ghasemi, har flykta frå Iran.
Foto frå filmen
Filmglede
Det er alltid kjekt å opne det nye året med mykje film.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.