Ei vid verd
Den største filmfestivalen i Oslo byr som vanleg på eit mangfald av flotte filmar.
Den sørkoreanske filmen Return to Seoul av Davy Chou kjem på norske kinoar.
Foto: A-One Film Estonia
Filmfestival
Film fra sør
Oslo, 12.–20. november
Festivalkontoret i hovudstaden har delt verda og hausten i to. Ungfolen Oslo:Pix er flytta til månadsskiftet august–september og set søkjelys på filmar frå Europa, USA og Canada. I november held den tradisjonsrike travaren Film fra sør fram med varme, engasjement og talent frå verda lenger vekke. Det er nett det vi treng no.
Tilbake til Seoul
Sør-Korea har blitt eit mektig land i filmverda og får særleg merksemd på festivalen i år. Opningsfilmen Decision to Leave av Park Chan-Wook er ein spektakulært samansydd film med vilt driv.
Heldigvis kjem blandinga av krim, thriller, drama og romantikk på kino. Det gjer òg det rått velspelte koreansk-franske dramaet Return to Seoul av Davy Chou. Den populære regissøren Han Jae-rim vitjar Oslo for å snakke om suksessen med sjangerfilmane sine i høve visning av det heseblesande actiondramaet The King frå 2017. Han har to filmar i den koreanske seksjonen.
Giganten India manglar, medan mindre kjende Indonesia stiller sterkt. Filmskapar Kamila Andini har med rette fått skryt for Before, Now & Then. Wong Kar-wai blir gjerne nemnd som referanse for å skildre den poetiske stilen i ei nydeleg filma forteljing frå sekstitalet. Frå diktatoren Suharto via utru menn flyt dramaet med roleg tone mot ei nyansert historie om vennskap.
Nordavind
Libanesiske Ali Cherri har laga lune og oppfinnsame The Dam frå Sudan. Nokre karar arbeider på ein demning medan politiske omveltingar pregar radiosendingane frå Khartoum. Grannane våre gjer òg sitt, med kvar sin sørlege Oscar-kandidat. Sverige har kåra Boy From Heaven som sin kandidat, ein drivande thriller frå Egypt av Tarik Saleh. Danmark har valt Holy Spider av Ali Abbasi, den òg ein spennande thriller, lagd til Iran.
Tyrkiske Burning Days er ein kul og god film av Emin Alper. Humoren i sosialt utrivelege situasjonar sklir ut i skumlare farvatn for ein fersk aktor ein liten stad aust på Anatolia. Fyllekuler med ordførarar er eit tviegga sverd. Alper teiknar ingen idyll av maktfordeling i landet til Erdogan.
Vestnytt
Latin-Amerika stiller sterkt innan både fiksjon og dokumentar. Frå Ecuador kjem den medrivande dokumentarfilmen This Stolen Country of Mine av Marc Wiese. Korkje kinesiske gruveselskap eller tidlegare president Rafael Correa kjem godt ut av avsløringar om forureining og skite politisk spel i møte med urfolksaktivistar og skarp journalistikk.
Den chilenske nestoren Patricio Guzmán har bytt ut den poetiske stilen frå sine siste dokumentarar. My Imaginary Country minner meir om klassikaren hans, La batalla de Chile frå 1975. Han har filma protestane i heimlandet i 2019 og retta kameraet mot kvinner som vil endre landet.
Den chilenske skodespelaren Manuela Martinelli har sett seg i registolen for 1976, ein utsøkt stilig og nervepirrande film frå diktaturet med skarpt feminint blikk. Paraguayanske Paz Encina treffer perfekt i eit kreativt draumlikt landskap mellom fiksjon og dokumentar med EAMI, ein prisvinnar om overgrep mot urfolk. Stilistisk er Argentina, 1985 av Santiago Mitre frå ei heilt anna verd, sjølv med rot i ei ekte rettssak mot militærjuntaen. Thriller med spenning i høgt tempo møter bekmørk argentinsk humor.
Vi får godlynt sjarm i Mars One frå Brasil. Ei universell og vakker historie om ein vanleg afrobrasiliansk familie er kjærkomen. Vi treng forteljingar med vidare utsyn som nyanserer bileta av folk langt vekke. Slik lykkast regissør Gabriel Martins. Slik lykkast denne flotte filmfestivalen.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Filmfestival
Film fra sør
Oslo, 12.–20. november
Festivalkontoret i hovudstaden har delt verda og hausten i to. Ungfolen Oslo:Pix er flytta til månadsskiftet august–september og set søkjelys på filmar frå Europa, USA og Canada. I november held den tradisjonsrike travaren Film fra sør fram med varme, engasjement og talent frå verda lenger vekke. Det er nett det vi treng no.
Tilbake til Seoul
Sør-Korea har blitt eit mektig land i filmverda og får særleg merksemd på festivalen i år. Opningsfilmen Decision to Leave av Park Chan-Wook er ein spektakulært samansydd film med vilt driv.
Heldigvis kjem blandinga av krim, thriller, drama og romantikk på kino. Det gjer òg det rått velspelte koreansk-franske dramaet Return to Seoul av Davy Chou. Den populære regissøren Han Jae-rim vitjar Oslo for å snakke om suksessen med sjangerfilmane sine i høve visning av det heseblesande actiondramaet The King frå 2017. Han har to filmar i den koreanske seksjonen.
Giganten India manglar, medan mindre kjende Indonesia stiller sterkt. Filmskapar Kamila Andini har med rette fått skryt for Before, Now & Then. Wong Kar-wai blir gjerne nemnd som referanse for å skildre den poetiske stilen i ei nydeleg filma forteljing frå sekstitalet. Frå diktatoren Suharto via utru menn flyt dramaet med roleg tone mot ei nyansert historie om vennskap.
Nordavind
Libanesiske Ali Cherri har laga lune og oppfinnsame The Dam frå Sudan. Nokre karar arbeider på ein demning medan politiske omveltingar pregar radiosendingane frå Khartoum. Grannane våre gjer òg sitt, med kvar sin sørlege Oscar-kandidat. Sverige har kåra Boy From Heaven som sin kandidat, ein drivande thriller frå Egypt av Tarik Saleh. Danmark har valt Holy Spider av Ali Abbasi, den òg ein spennande thriller, lagd til Iran.
Tyrkiske Burning Days er ein kul og god film av Emin Alper. Humoren i sosialt utrivelege situasjonar sklir ut i skumlare farvatn for ein fersk aktor ein liten stad aust på Anatolia. Fyllekuler med ordførarar er eit tviegga sverd. Alper teiknar ingen idyll av maktfordeling i landet til Erdogan.
Vestnytt
Latin-Amerika stiller sterkt innan både fiksjon og dokumentar. Frå Ecuador kjem den medrivande dokumentarfilmen This Stolen Country of Mine av Marc Wiese. Korkje kinesiske gruveselskap eller tidlegare president Rafael Correa kjem godt ut av avsløringar om forureining og skite politisk spel i møte med urfolksaktivistar og skarp journalistikk.
Den chilenske nestoren Patricio Guzmán har bytt ut den poetiske stilen frå sine siste dokumentarar. My Imaginary Country minner meir om klassikaren hans, La batalla de Chile frå 1975. Han har filma protestane i heimlandet i 2019 og retta kameraet mot kvinner som vil endre landet.
Den chilenske skodespelaren Manuela Martinelli har sett seg i registolen for 1976, ein utsøkt stilig og nervepirrande film frå diktaturet med skarpt feminint blikk. Paraguayanske Paz Encina treffer perfekt i eit kreativt draumlikt landskap mellom fiksjon og dokumentar med EAMI, ein prisvinnar om overgrep mot urfolk. Stilistisk er Argentina, 1985 av Santiago Mitre frå ei heilt anna verd, sjølv med rot i ei ekte rettssak mot militærjuntaen. Thriller med spenning i høgt tempo møter bekmørk argentinsk humor.
Vi får godlynt sjarm i Mars One frå Brasil. Ei universell og vakker historie om ein vanleg afrobrasiliansk familie er kjærkomen. Vi treng forteljingar med vidare utsyn som nyanserer bileta av folk langt vekke. Slik lykkast regissør Gabriel Martins. Slik lykkast denne flotte filmfestivalen.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.
Alle foto: Svein Gjerdåker
Soga om stølspurka
Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.
Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.
Foto: Aurel Obreja / AP / NTB
Moldova i skvis
Frå 1. januar kjem det ikkje meir gass til Europa gjennom Ukraina. Det kan bli alvorleg for energitryggleiken i Moldova.
Gatekunsten på denne muren i Kyiv er basert på kunsten til Marija Prymatsjenko, som ukrainarane no omfamnar.
Foto via Wikimedia Commons
Naiv kunst og nøktern røyndom
Dei naivistiske dyrefigurane til Marija Prymatsjenko har blitt viktige for gjennomsnittsukrainaren, som kjempar vidare i trua på mirakel.
I november 2017 besøkte president Donald Trump kollegaen Xi Jinping i Beijing. Same året tok handelskrigen mellom USA og Kina til.
Foto: Damir Sagolj / Reuters / NTB
Det som kjem etter globaliseringa
35 år etter at Berlinmuren fall og liberalismen såg ut til å ha vunne, reiser tollmurane seg i verda.