Anime i Disneyland
Japansk animasjonsfilm tar opp tidstypisk tematikk på tamt vis.
Filmen handlar om den einsame tenåringsjenta Suzu som ein dag kjem over den virtuelle verda U.
Foto: Studio Chizu
Animasjon
Regi: Mamoru Hosoda
Belle
Stemmer: Hannah Storm, Herman Tømmeraas, Ida Cathrine Holme Nielsen
Kinofilm
Syttenåringen Suzu bur på bygda sør i Japan, langt frå all merksemd. Ho og faren slit med å snakka saman etter at mora døydde. Ifølge venninna hennar er Suzu ei grå mus, men i det verdsdekkande virtuelle universet U får Suzu leve ut draumane sine. Ho blir ein enormt populær songar og er fascinert av eit pøbelaktig monster der inne. Kven er han i røynda?
Generisk glatt
Belle er inspirert av Skjønnheten og udyret. At det er versjonen frå Disney som har påverka den japanske regissøren Mamoru Hosoda mest, er lett å sjå. Ein finn alle trekka ein klagar på når ein snakkar om «disneyfisering». Figurar og konfliktar er enkle. Romantikken er sentral. Ingenting er implisitt. Replikkane er irriterande resirkulerte. Musikken er preglaus og polert. Ideen om venleik er blå auge, store som tinntallerkar. Alle jentene har ein kropp à la Kate Moss på nittitalet, retusjert endå spinklare. Nerdevenninna har briller. Fantasien ligg lågt.
Anemisk alder
Ei mengd typisk aktuelle tema er med, som sosiale medium med kommentarfelt, utanforskap, netthets og kjendiseri. Bodskapar kjem med teskei. Moralen er «ver deg sjølv», som det er i 90 prosent av filmar for born. Ikkje at det er noko gale med det. Eg anar likevel ein avstand mellom tenåringsmiljøet som er skildra, og smårollingar som synest eit så enkelt filmspråk er greitt.
Rikdomen av idear og nyansane ein kjenner frå konkurrerande Studio Ghibli, er fråverande. Dei visuelle påfunna er i eit sjellaust landskap mellom japansk anime og annanrangs Disney. Takke meg til Chihiro og heksene.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Animasjon
Regi: Mamoru Hosoda
Belle
Stemmer: Hannah Storm, Herman Tømmeraas, Ida Cathrine Holme Nielsen
Kinofilm
Syttenåringen Suzu bur på bygda sør i Japan, langt frå all merksemd. Ho og faren slit med å snakka saman etter at mora døydde. Ifølge venninna hennar er Suzu ei grå mus, men i det verdsdekkande virtuelle universet U får Suzu leve ut draumane sine. Ho blir ein enormt populær songar og er fascinert av eit pøbelaktig monster der inne. Kven er han i røynda?
Generisk glatt
Belle er inspirert av Skjønnheten og udyret. At det er versjonen frå Disney som har påverka den japanske regissøren Mamoru Hosoda mest, er lett å sjå. Ein finn alle trekka ein klagar på når ein snakkar om «disneyfisering». Figurar og konfliktar er enkle. Romantikken er sentral. Ingenting er implisitt. Replikkane er irriterande resirkulerte. Musikken er preglaus og polert. Ideen om venleik er blå auge, store som tinntallerkar. Alle jentene har ein kropp à la Kate Moss på nittitalet, retusjert endå spinklare. Nerdevenninna har briller. Fantasien ligg lågt.
Anemisk alder
Ei mengd typisk aktuelle tema er med, som sosiale medium med kommentarfelt, utanforskap, netthets og kjendiseri. Bodskapar kjem med teskei. Moralen er «ver deg sjølv», som det er i 90 prosent av filmar for born. Ikkje at det er noko gale med det. Eg anar likevel ein avstand mellom tenåringsmiljøet som er skildra, og smårollingar som synest eit så enkelt filmspråk er greitt.
Rikdomen av idear og nyansane ein kjenner frå konkurrerande Studio Ghibli, er fråverande. Dei visuelle påfunna er i eit sjellaust landskap mellom japansk anime og annanrangs Disney. Takke meg til Chihiro og heksene.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.