Drama

Regi: Warwick Thornton

The New Boy

Med: Aswan Reid, Cate Blanchett, Deborah Mailman, Wayne Blair
Kinofilm

Ein namnlaus gut (Reid) på ni år blir fanga og tatt til eit lite kloster i øydemarka på 1940-talet. Der styrer den liberale nonna syster Eileen (Blanchett) med mild hand. Syster Mum (Mailman) står på kjøkkenet, og George (Blair) driv jorda med hjelp frå ein skokk gutar som kolonistane truleg har stole frå foreldra.

Den tause guten skil seg ut, og forstår neppe engelsk. Han lokar rundt, uvan med reglane og religionen som styrer. Han har uvanlege evner og fyrer opp ei lita eldkule med fingrane under senga.

«Det er ei rekkje element av kvalitet i The New Boy.»

Håkon Tveit

Evnerik

Warwick Thornton har brei erfaring. I tillegg til regi står han for manus og kamera på The New Boy. Han vann Gullkamera for beste debutfilm i Cannes med Samson & Delilah i 2009 og jurypris i Venezia for Sweet Country i 2017. Sistnemnde er eit sterkt historisk drama frå 1920-talet i det såkalla Outback i Australia der kjernen er overgrepa dei kvite står for mot dei koloniserte. The New Boy har ein del felles med den filmen, men etter opningsscena er det sparsamt med skurkar og vald.

Syster Eileen er snill nok til at eg innleiingsvis får litt angst for at ho skal vere ei klassisk kvit redningskvinne. Store filmar om undertrykking plar ha slike. Det er ho ikkje. Thornton veit betre. Han er sjølv kaytetye, eit av folka som fell under samlenemninga aboriginarar.

Opningsteksten til filmen fortel korleis det var medviten strategi frå staten å stele born for å knuse slektsstrukturar og reinske landet etnisk for å få eit kvitt land. Kyrkja var ein stor del av taktikken.

I The New Boy er religion eit sentralt tema. Dei ekstraordinære evnene til guten kan verke som typisk magisk annleisskap først, men Thornton får fram spenning mellom ulike trustradisjonar. Leiken med det messianske mellom guten og krusifikset er fiks.

Elementa

Guten representerer motstand ved å sjå verda annleis enn dei med makt. Han har ein sterk sans for rettferd. Hakkeordenen mellom ulike figurar skapar ei nokolunde kompleks verd. Den unge debutanten Aswan Reid uttrykker perspektivet til hovudfiguren flott. Cate Blanchett er på sitt vane, høge nivå som snill sjefnonne.

Deborah Mailman er lun som kokke. Spelet til smågutane er ujamt. Det same er faktisk musikken til Nick Cave, som tek for mykje plass til tider. Foto byr på flotte utsnitt i leik med goldt landskap, sol og krossar. Thornton spelar òg det ljose, livlege håret til Aswan Reid snedig opp mot omgjevnadene. Det er ei rekkje element av kvalitet i The New Boy. Han held ikkje nivået til Sweet Country, men er både sjåverdig og tankevekkjande.

Håkon Tveit

Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.