Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

FilmMeldingar

Chile kjem

Sommaren for store skiljevegar er skildra med stor sans for oppvekst.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Vi følgjer opp- og nedturane til tenåringen Sofía, spelt av Demian Hernández.

Vi følgjer opp- og nedturane til tenåringen Sofía, spelt av Demian Hernández.

Foto: Arthaus

Vi følgjer opp- og nedturane til tenåringen Sofía, spelt av Demian Hernández.

Vi følgjer opp- og nedturane til tenåringen Sofía, spelt av Demian Hernández.

Foto: Arthaus

2522
20191122
2522
20191122

Drama

Regi: Dominga Sotomayor Castillo

Godt nyttår, Chile (Orig.tittel: Tarde para morir joven)

Med: Demian Hernández, Antar Machado, Antonia Zegers

Sekstenåringen Sofía (Hernández) bur saman med faren og syskena i eit kollektiv av frie sjeler utanfor Santiago den sommaren dei feirar nyttår og ei ny tid, sidan ein demokratisk vald president skal ta plassen til Pinochet i 1990. Sommaren er spennande, sansane er sterke.

Frå ungdommen

Sentrale saker for kule Sofía er kjederøyking, kanskje seksuell debut og spørsmålet om mora kjem på festen. Vetlesystera tenker berre på hunden som stakk av. Ikkje forvent gode forklaringar på protestane i Chile i dag eller forrykande framdrift. Stemning og miljøskildring meistrar derimot Dominga Sotomayor til fulle. Som i De jueves a domingo (Frå torsdag til søndag) viser ho stor teft for å sjå verda gjennom linsa til den yngre garde. Demian Hernández som Sofía er glimrande med sine søkande blikk. Ho er skråsikkert usikker som berre tenåringar kan vere. Uroa i augo skin gjennom dampande røyk. Filmen er full av fine detaljar, som ein 2CV-kassebil og hund i sakte film. Slikt pregar minna frå ein dramatisk sommar for ein tenåring på veg mot livet. Skildringa av oppvekst er ofseleg god.

Poetisk politikk

Berre allegorisk anar vi overgangen landet står andsynes. Framtida med eigne avgjerder i vaksenlivet er lunefull. Å rive seg laus er like vanskeleg for Sofía som det er for Chile å bryte med arven frå Augusto Pinochet. Tittelen kan verke som ein parodi på Mirakelet i Turistmål, men han er god. Han tydeleggjer parallellen mellom det personlege og det nasjonale. Om Pablo Larraín plar briske seg med ironisk distanse midt i det politiske smørauget, speglar Sotomayor det politiske poetisk frå periferien.

Regissøren teiknar eit tidsbilete i roleg rytme. Fargetonane er framifrå, og filmen har nærast ei taktil kjensle av sommarminne. Estefania Larraín har gjort ein nydeleg jobb med produksjonsdesign, som i dei fleste chilenske filmar på kino i Noreg (Stem nei, El Club, En fantastisk kvinne og Neruda). Stemninga blir løfta av ei perlerad av chilensk pop og rock, pluss den såraste trekkspelversjon av «Eternal Flame» gjennom tidene. Godt nyttår, Chile er ein fin, fin film. Vonleg vil folk sjå han, og vonleg blir det eit godt nytt år for Chile med ny grunnlov.

Håkon Tveit

Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Drama

Regi: Dominga Sotomayor Castillo

Godt nyttår, Chile (Orig.tittel: Tarde para morir joven)

Med: Demian Hernández, Antar Machado, Antonia Zegers

Sekstenåringen Sofía (Hernández) bur saman med faren og syskena i eit kollektiv av frie sjeler utanfor Santiago den sommaren dei feirar nyttår og ei ny tid, sidan ein demokratisk vald president skal ta plassen til Pinochet i 1990. Sommaren er spennande, sansane er sterke.

Frå ungdommen

Sentrale saker for kule Sofía er kjederøyking, kanskje seksuell debut og spørsmålet om mora kjem på festen. Vetlesystera tenker berre på hunden som stakk av. Ikkje forvent gode forklaringar på protestane i Chile i dag eller forrykande framdrift. Stemning og miljøskildring meistrar derimot Dominga Sotomayor til fulle. Som i De jueves a domingo (Frå torsdag til søndag) viser ho stor teft for å sjå verda gjennom linsa til den yngre garde. Demian Hernández som Sofía er glimrande med sine søkande blikk. Ho er skråsikkert usikker som berre tenåringar kan vere. Uroa i augo skin gjennom dampande røyk. Filmen er full av fine detaljar, som ein 2CV-kassebil og hund i sakte film. Slikt pregar minna frå ein dramatisk sommar for ein tenåring på veg mot livet. Skildringa av oppvekst er ofseleg god.

Poetisk politikk

Berre allegorisk anar vi overgangen landet står andsynes. Framtida med eigne avgjerder i vaksenlivet er lunefull. Å rive seg laus er like vanskeleg for Sofía som det er for Chile å bryte med arven frå Augusto Pinochet. Tittelen kan verke som ein parodi på Mirakelet i Turistmål, men han er god. Han tydeleggjer parallellen mellom det personlege og det nasjonale. Om Pablo Larraín plar briske seg med ironisk distanse midt i det politiske smørauget, speglar Sotomayor det politiske poetisk frå periferien.

Regissøren teiknar eit tidsbilete i roleg rytme. Fargetonane er framifrå, og filmen har nærast ei taktil kjensle av sommarminne. Estefania Larraín har gjort ein nydeleg jobb med produksjonsdesign, som i dei fleste chilenske filmar på kino i Noreg (Stem nei, El Club, En fantastisk kvinne og Neruda). Stemninga blir løfta av ei perlerad av chilensk pop og rock, pluss den såraste trekkspelversjon av «Eternal Flame» gjennom tidene. Godt nyttår, Chile er ein fin, fin film. Vonleg vil folk sjå han, og vonleg blir det eit godt nytt år for Chile med ny grunnlov.

Håkon Tveit

Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Thomas Hylland Eriksen på scenen i Klingenberg kino i Oslo i april, der han heldt føredraget «Syv meninger med livet».

Thomas Hylland Eriksen på scenen i Klingenberg kino i Oslo i april, der han heldt føredraget «Syv meninger med livet».

Foto: Helge Øgrim

På tomannshandFeature

Ein forskar kryssar sitt spor

Thomas Hylland Eriksen hylla mangfaldet og ville dekonstruere fleirtalet. Men fann han svaret på dilemmaa knytte til innvandring?

HelgeØgrim
Thomas Hylland Eriksen på scenen i Klingenberg kino i Oslo i april, der han heldt føredraget «Syv meninger med livet».

Thomas Hylland Eriksen på scenen i Klingenberg kino i Oslo i april, der han heldt føredraget «Syv meninger med livet».

Foto: Helge Øgrim

På tomannshandFeature

Ein forskar kryssar sitt spor

Thomas Hylland Eriksen hylla mangfaldet og ville dekonstruere fleirtalet. Men fann han svaret på dilemmaa knytte til innvandring?

HelgeØgrim
Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.

Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.

Alle foto: Svein Gjerdåker

ReportasjeFeature
Svein Gjerdåker

Soga om stølspurka

Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.

Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.

Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.

Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB

Meldingar
DagTuastad

Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza

Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.

Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.

Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.

Foto: Aurel Obreja / AP / NTB

Samfunn
Sofie May Rånes

Moldova i skvis

Frå 1. januar kjem det ikkje meir gass til Europa gjennom Ukraina. Det kan bli alvorleg for energitryggleiken i Moldova.

Eit utval Tik-Tok-augneblinkar. Frå venstre Klassekampen-journalist Jo Røed Skårderud, som kallar seg Surjournalist, nyhendeprofilen Dylan «News Daddy» Page og Donald Trump som seier at han vil vurdere TikTok-forbodet.

Eit utval Tik-Tok-augneblinkar. Frå venstre Klassekampen-journalist Jo Røed Skårderud, som kallar seg Surjournalist, nyhendeprofilen Dylan «News Daddy» Page og Donald Trump som seier at han vil vurdere TikTok-forbodet.

Skjermdump

Samfunn

Nyhende ifølgje TikTok

Barn og ungdom føretrekkjer TikTok som nyhendekanal. Der opererer ferske nyhendeprofilar side om side med redaktørstyrte medium og propagandistar.

Christiane Jordheim Larsen
Eit utval Tik-Tok-augneblinkar. Frå venstre Klassekampen-journalist Jo Røed Skårderud, som kallar seg Surjournalist, nyhendeprofilen Dylan «News Daddy» Page og Donald Trump som seier at han vil vurdere TikTok-forbodet.

Eit utval Tik-Tok-augneblinkar. Frå venstre Klassekampen-journalist Jo Røed Skårderud, som kallar seg Surjournalist, nyhendeprofilen Dylan «News Daddy» Page og Donald Trump som seier at han vil vurdere TikTok-forbodet.

Skjermdump

Samfunn

Nyhende ifølgje TikTok

Barn og ungdom føretrekkjer TikTok som nyhendekanal. Der opererer ferske nyhendeprofilar side om side med redaktørstyrte medium og propagandistar.

Christiane Jordheim Larsen

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis