Det var ein gong ein teikneserie
Den eventyrlege suksessen til superheltane starta med penn og papir.
Filmskapar og musikar James Gunn er intervjua i dokumentarfilmen.
Foto: HBO Max
Dokumentarserie
Regi: Leslie Iwerks
Superpowered: The DC Story
Med: Rosaria Dawson (forteljar), serieskaparar, teiknarar, forretningsfolk
HBO Max
På trettitalet starta det opp to teikneserieselskap som i praksis skulle ta over Hollywood nokre tiår seinare: DC Comics og Marvel. Dette er historia/reklamefilmen om den eine av dei.
Lynvinge og sandmann
I utgangspunktet er eg verken ein stor teikneserie- eller superheltfilm-fan. Det siste har eg likevel sett ein rimeleg stor dose av, særleg fordi filmbransjen har spydd ut så mange filmar i denne sjangeren dei siste åra at som kinogjengar og filmmeldar skal det halda hardt å unngå dei. Dessutan vaks eg opp med Supermann (1978), som gjekk relativt fast på nyttårsaftan gjennom åttiåra, så det å leika at ein hadde superkrefter og kunne flyga, var obligatorisk.
Elles har eg lese meir Fantonald enn Fantomet, så den seriøse teikneseriedelen har eg verkeleg ikkje mykje kjennskap til, inkludert klassikaren Sandman av Neil Gaiman, som ein eigentleg måtte lesa på nittitalet om ein hadde lyst til å framstå som nokolunde hipp og kul. Eg hugsar derimot at Batman ein gong heitte Lynvingen på norsk, noko han gjorde fram til 1987. Frå då av er verda amerikansk, og alle multiversa med.
Konkurransen
Superpowered er best i fyrste del av denne miniserien på tre episodar. Her får ein oppstartsforteljinga og forklaringar på korleis dei ulike karakterane oppstod. At superheltane stammar frå USA, er i grunnen ikkje rart, sidan den fyrste helten, Supermann, oppstod i 1938, og på mange måtar er ei immigranthistorie.
Clark Kent oppfører seg som alle andre, men han kjem eigentleg frå ein annan stad og kjenner alltid på denne ulikskapen og det å vera sliten mellom to kulturar. Wonder Woman (Mirakelkvinnen) frå 1941 har utspring i ein progressiv psykolog og dei to kvinnelege partnarane hans, medan Flash (Lynet) frå 1958 var ei naturleg utvikling i romalderen og med atombombetrusselen lurande bak.
Teikneserieverda speglar samtida, så dei historiske tilbakeblikka er ekstra interessante. Dei er heller ikkje verre på det enn at dei gjev kredibilitet og kudos til konkurrenten Marvel, som starta opp i 1939, og som med sine heltar Edderkoppmannen, Jernmannen og Hulken var meir realistiske og samfunnsbevisste og hadde meir samansette karakterar som sleit med kjenslene sine.
Infotainment
Etter denne fyrste episoden sklir Superpowered eigentleg over til å vera ein rein reklameodyssé gjennom utviklinga i DC Comics og overgangen til TV i 1966, der Adam West med stor suksess nærast parodierte Batman.
Dette er eit springbrett for å visa kor alvorleg teikneseriefansen tek heltane sine, og at det var naudsynt med ei gjenoppståing av den kule, mørke skapningen som redda dagen, og dermed tok DC Comics inn framtida.
Eg blir definitivt klokare av serien, men han ballar seg inn i for mange detaljar og blir for fragmentert til å halda på interessa mi i stor grad utover den fyrste episoden. Den overdrive høge filmmusikken som ligg under stemma til kvar einaste ambassadør for teikneseriar, superheltar og filmar, bidreg til kjensla av ein enormt lang trailer for enormt mange filmar.
Brit Aksnes
Brit Aksnes er skribent, programskapar, kulturarbeidar og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Dokumentarserie
Regi: Leslie Iwerks
Superpowered: The DC Story
Med: Rosaria Dawson (forteljar), serieskaparar, teiknarar, forretningsfolk
HBO Max
På trettitalet starta det opp to teikneserieselskap som i praksis skulle ta over Hollywood nokre tiår seinare: DC Comics og Marvel. Dette er historia/reklamefilmen om den eine av dei.
Lynvinge og sandmann
I utgangspunktet er eg verken ein stor teikneserie- eller superheltfilm-fan. Det siste har eg likevel sett ein rimeleg stor dose av, særleg fordi filmbransjen har spydd ut så mange filmar i denne sjangeren dei siste åra at som kinogjengar og filmmeldar skal det halda hardt å unngå dei. Dessutan vaks eg opp med Supermann (1978), som gjekk relativt fast på nyttårsaftan gjennom åttiåra, så det å leika at ein hadde superkrefter og kunne flyga, var obligatorisk.
Elles har eg lese meir Fantonald enn Fantomet, så den seriøse teikneseriedelen har eg verkeleg ikkje mykje kjennskap til, inkludert klassikaren Sandman av Neil Gaiman, som ein eigentleg måtte lesa på nittitalet om ein hadde lyst til å framstå som nokolunde hipp og kul. Eg hugsar derimot at Batman ein gong heitte Lynvingen på norsk, noko han gjorde fram til 1987. Frå då av er verda amerikansk, og alle multiversa med.
Konkurransen
Superpowered er best i fyrste del av denne miniserien på tre episodar. Her får ein oppstartsforteljinga og forklaringar på korleis dei ulike karakterane oppstod. At superheltane stammar frå USA, er i grunnen ikkje rart, sidan den fyrste helten, Supermann, oppstod i 1938, og på mange måtar er ei immigranthistorie.
Clark Kent oppfører seg som alle andre, men han kjem eigentleg frå ein annan stad og kjenner alltid på denne ulikskapen og det å vera sliten mellom to kulturar. Wonder Woman (Mirakelkvinnen) frå 1941 har utspring i ein progressiv psykolog og dei to kvinnelege partnarane hans, medan Flash (Lynet) frå 1958 var ei naturleg utvikling i romalderen og med atombombetrusselen lurande bak.
Teikneserieverda speglar samtida, så dei historiske tilbakeblikka er ekstra interessante. Dei er heller ikkje verre på det enn at dei gjev kredibilitet og kudos til konkurrenten Marvel, som starta opp i 1939, og som med sine heltar Edderkoppmannen, Jernmannen og Hulken var meir realistiske og samfunnsbevisste og hadde meir samansette karakterar som sleit med kjenslene sine.
Infotainment
Etter denne fyrste episoden sklir Superpowered eigentleg over til å vera ein rein reklameodyssé gjennom utviklinga i DC Comics og overgangen til TV i 1966, der Adam West med stor suksess nærast parodierte Batman.
Dette er eit springbrett for å visa kor alvorleg teikneseriefansen tek heltane sine, og at det var naudsynt med ei gjenoppståing av den kule, mørke skapningen som redda dagen, og dermed tok DC Comics inn framtida.
Eg blir definitivt klokare av serien, men han ballar seg inn i for mange detaljar og blir for fragmentert til å halda på interessa mi i stor grad utover den fyrste episoden. Den overdrive høge filmmusikken som ligg under stemma til kvar einaste ambassadør for teikneseriar, superheltar og filmar, bidreg til kjensla av ein enormt lang trailer for enormt mange filmar.
Brit Aksnes
Brit Aksnes er skribent, programskapar, kulturarbeidar og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.
Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.
Foto: Aurel Obreja / AP / NTB
Moldova i skvis
Frå 1. januar kjem det ikkje meir gass til Europa gjennom Ukraina. Det kan bli alvorleg for energitryggleiken i Moldova.
Stoltenberg I-regjeringa på Slottsplassen. Dåverande statsminister Jens Stoltenberg og utanriksminister Thorbjørn Jagland står fremst.
Foto: Jarl Fr. Erichsen / NTB
Venstrepopulisme på norsk – en refleksjon
«Ved markedsrettingen og privatisering ga venstresiden delvis fra seg det som hadde vært dens kjennemerke, nemlig å mobilisere staten til fordel for folk flest.»
I november 2017 besøkte president Donald Trump kollegaen Xi Jinping i Beijing. Same året tok handelskrigen mellom USA og Kina til.
Foto: Damir Sagolj / Reuters / NTB
Det som kjem etter globaliseringa
35 år etter at Berlinmuren fall og liberalismen såg ut til å ha vunne, reiser tollmurane seg i verda.
Gatekunsten på denne muren i Kyiv er basert på kunsten til Marija Prymatsjenko, som ukrainarane no omfamnar.
Foto via Wikimedia Commons
Naiv kunst og nøktern røyndom
Dei naivistiske dyrefigurane til Marija Prymatsjenko har blitt viktige for gjennomsnittsukrainaren, som kjempar vidare i trua på mirakel.