Ei anna verd
Superregissøren Chloé Zhao er sporlaust forsvunnen i superheltfilmen Eternals.
Zain Al Rafeea spelar ei av rollene i filmen.
Foto: Marvel Studios
Superheltfilm
Regi: Chloé Zhao
Eternals
Med: Gemma Chan, Richard Madden, Kumail Nanjiani
Kinofilm
Etter tre i sanning nydelege, smålåtne, realistiske filmar frå USA i dag har den makelause filmskaparen Chloé Zhao fått eit springbrett til den største scena, med Marvel-universet, superheltar og astronomiske budsjett. Eternals tar opp tråden etter ei mengd Avengers-filmar. Vi møter The Eternals, ei gruppe menneskeliknande skapingar med særskilde evner. Dei er sette på jorda av universets drivarar The Celestials for å slåst mot monstrøse The Deviants, som truar menneska.
Sceneskifte
Stilbrotet for Zhao kunna knapt vore større. Vare Songs My Brother Taught Me (2015), vakre The Rider (2017) og prisgrossisten Nomadland (2020) utgjorde ei heilskapleg rekkje av filmar om marginaliserte grupper i USA med stillferdig stil, amatørskodespelarar og subtil kritikk av sosiale høve.
Eternals er på mange måtar ein sjangertru og formelbasert superheltfilm. Lista over skodespelarar er på grensa til parodisk. Stjerner som Salma Hayek, Angelina Jolie, Barry Keoghan, Bryan Tyree Henry og actionhelten Ma Dong-Seok får ikkje eingong spele andrefiolin.
Humoristiske element klaffar i ny og ne. Kumail Nanjiani og den indiske kollegaen hans har hovudansvaret for det. Romantikk tek meir plass enn naudsynt. Ein må gjennom eit utal særs pompøse samtalar om verdas undergang. Stundom tek ein seg i å vente på meir action, men slagscenene kjem så det monar.
Marknadsplassar
Bodskapar blir ofte leverte i overkant didaktisk. Vi får hastige historiske innføringar der Marvel-universet er sett i samanheng med historiske hendingar som Tenochtitlán i 1521 og Hiroshima i 1945. Uhorveleg mange element skal med i ein film som tikkar inn på over to og ein halv time. Kanskje blir eg meir positiv til filmen etter kvart, og når konfliktane blir meir kompliserte, løftar det interessa. Tidvis verkar filmen likevel laga for å opne for oppfølgjarar, og for nye marknader.
Eg kjenner mest igjen regissøren eg er så glad i, når ho effektivt bryt stereotypar utan å brøle det. Mangfaldet av figurar er kløktig sett saman for å vise at heltar har mange eigenskapar og andlet. Det er ei gåve til eit ungt kinopublikum som plar følge eit ofte traust Marvel-univers. Sjølv vil eg helst ha indieregissøren tilbake.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Superheltfilm
Regi: Chloé Zhao
Eternals
Med: Gemma Chan, Richard Madden, Kumail Nanjiani
Kinofilm
Etter tre i sanning nydelege, smålåtne, realistiske filmar frå USA i dag har den makelause filmskaparen Chloé Zhao fått eit springbrett til den største scena, med Marvel-universet, superheltar og astronomiske budsjett. Eternals tar opp tråden etter ei mengd Avengers-filmar. Vi møter The Eternals, ei gruppe menneskeliknande skapingar med særskilde evner. Dei er sette på jorda av universets drivarar The Celestials for å slåst mot monstrøse The Deviants, som truar menneska.
Sceneskifte
Stilbrotet for Zhao kunna knapt vore større. Vare Songs My Brother Taught Me (2015), vakre The Rider (2017) og prisgrossisten Nomadland (2020) utgjorde ei heilskapleg rekkje av filmar om marginaliserte grupper i USA med stillferdig stil, amatørskodespelarar og subtil kritikk av sosiale høve.
Eternals er på mange måtar ein sjangertru og formelbasert superheltfilm. Lista over skodespelarar er på grensa til parodisk. Stjerner som Salma Hayek, Angelina Jolie, Barry Keoghan, Bryan Tyree Henry og actionhelten Ma Dong-Seok får ikkje eingong spele andrefiolin.
Humoristiske element klaffar i ny og ne. Kumail Nanjiani og den indiske kollegaen hans har hovudansvaret for det. Romantikk tek meir plass enn naudsynt. Ein må gjennom eit utal særs pompøse samtalar om verdas undergang. Stundom tek ein seg i å vente på meir action, men slagscenene kjem så det monar.
Marknadsplassar
Bodskapar blir ofte leverte i overkant didaktisk. Vi får hastige historiske innføringar der Marvel-universet er sett i samanheng med historiske hendingar som Tenochtitlán i 1521 og Hiroshima i 1945. Uhorveleg mange element skal med i ein film som tikkar inn på over to og ein halv time. Kanskje blir eg meir positiv til filmen etter kvart, og når konfliktane blir meir kompliserte, løftar det interessa. Tidvis verkar filmen likevel laga for å opne for oppfølgjarar, og for nye marknader.
Eg kjenner mest igjen regissøren eg er så glad i, når ho effektivt bryt stereotypar utan å brøle det. Mangfaldet av figurar er kløktig sett saman for å vise at heltar har mange eigenskapar og andlet. Det er ei gåve til eit ungt kinopublikum som plar følge eit ofte traust Marvel-univers. Sjølv vil eg helst ha indieregissøren tilbake.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Eternals er på mange måtar ein sjangertru og formelbasert superheltfilm.
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.