Fole fin film
Sunnmørske a human position er stillfaren, sakte og steikje stilig.
Sambuarar: Maria Agwumaro (t.v.) spelar Live som reparerer gamle møblar. Asta, som er sommarvikar i Sunnmørsposten, blir spelt av Amalie Ibsen Jensen.
Foto: Vesterhavet / Filmdistributører
Drama
Regi: Anders Emblem
a human position
Med: Amalie Ibsen Jensen, Maria Agwumaro, Lars Halvor Andreassen
Kinofilm
Asta (Ibsen Jensen) er ein røynd sommarvikar i Sunnmørsposten. Kjærasten Live (Agwumaro) syslar med å reparere gamle stolar i den romslege kåken deira, som er full av smakfullt interiør. Det næraste filmen kjem ei forteljing, er at Asta freistar følgje opp ei sak om ein asylsøkjar som vart kasta ut etter ti år på fiskefabrikk. Det går trått.
Stilleben
Distansen til dramaet er tydeleg. Det er ikkje lett å komme innpå saka. Likeins har linsa distanse til det meste som skjer, i den grad det skjer noko særleg. Kameraet står alltid stille, helst på god avstand. Som regel fyller ein grå vegg, ei branntrapp eller liknande delar av biletet. Samtalar skjer ofte bak eit hjørne.
Anten vi er ute eller inne, ser vi mykje på veggar og rom. Ein observerer husrom og byrom. Nokre tablå kjem stundom igjen. Asta går gjennom tomme gater. Heime er alt strigla og stilreint. Det ser ikkje realistisk rotete ut, men utsnitta får oss til å tenkje. Hjernen kvernar. Posisjonen til menneska hindrar oss støtt i å sjå heile saka. Filmen gjev meir rom for refleksjon enn han gjev svar.
Siesta
Vi følgjer den daglege donten. Det er tannpuss, frukost, intervju med AaFK-folk om den elendige sesongopninga, japansk kveld med film av Yasujiro Ozu, og samtalar om Ingmar Relling. Takkelista inkluderer «... og alle andre norske møbeldesignarar».
Filmen er ei skattkiste av detaljar, med nydelege rekvisittar, anten på grunn av nostalgi eller pynteleg plassering. Produksjonsdesignar Brynhild Dagslott har gjort ein framifrå jobb. Katten burde få ein Oscar.
Dynamikken mellom dei to leiande rollene er fin. Båe spelar godt. Det tek ei æve før første replikk fell. Det spartanske lydsporet er prega av stille, stoveorgel og sus frå tre og bilar. Ein lyt styre unna om ein vil ha action og anna mas. Regissør Anders Emblem har ein særeigen, smålåten stil. A human position er god å kvile augo på. Det likar eg.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Drama
Regi: Anders Emblem
a human position
Med: Amalie Ibsen Jensen, Maria Agwumaro, Lars Halvor Andreassen
Kinofilm
Asta (Ibsen Jensen) er ein røynd sommarvikar i Sunnmørsposten. Kjærasten Live (Agwumaro) syslar med å reparere gamle stolar i den romslege kåken deira, som er full av smakfullt interiør. Det næraste filmen kjem ei forteljing, er at Asta freistar følgje opp ei sak om ein asylsøkjar som vart kasta ut etter ti år på fiskefabrikk. Det går trått.
Stilleben
Distansen til dramaet er tydeleg. Det er ikkje lett å komme innpå saka. Likeins har linsa distanse til det meste som skjer, i den grad det skjer noko særleg. Kameraet står alltid stille, helst på god avstand. Som regel fyller ein grå vegg, ei branntrapp eller liknande delar av biletet. Samtalar skjer ofte bak eit hjørne.
Anten vi er ute eller inne, ser vi mykje på veggar og rom. Ein observerer husrom og byrom. Nokre tablå kjem stundom igjen. Asta går gjennom tomme gater. Heime er alt strigla og stilreint. Det ser ikkje realistisk rotete ut, men utsnitta får oss til å tenkje. Hjernen kvernar. Posisjonen til menneska hindrar oss støtt i å sjå heile saka. Filmen gjev meir rom for refleksjon enn han gjev svar.
Siesta
Vi følgjer den daglege donten. Det er tannpuss, frukost, intervju med AaFK-folk om den elendige sesongopninga, japansk kveld med film av Yasujiro Ozu, og samtalar om Ingmar Relling. Takkelista inkluderer «... og alle andre norske møbeldesignarar».
Filmen er ei skattkiste av detaljar, med nydelege rekvisittar, anten på grunn av nostalgi eller pynteleg plassering. Produksjonsdesignar Brynhild Dagslott har gjort ein framifrå jobb. Katten burde få ein Oscar.
Dynamikken mellom dei to leiande rollene er fin. Båe spelar godt. Det tek ei æve før første replikk fell. Det spartanske lydsporet er prega av stille, stoveorgel og sus frå tre og bilar. Ein lyt styre unna om ein vil ha action og anna mas. Regissør Anders Emblem har ein særeigen, smålåten stil. A human position er god å kvile augo på. Det likar eg.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Katten burde få ein Oscar.
Håkon Tveit om a human position
Fleire artiklar
Teikning: May Linn Clement
Krigen er ei ufatteleg ulukke for Ukraina. Men også for Russland er det som skjer, ein katastrofe.
Tusen dagar med russisk katastrofe
KrF-leiar Dag Inge Ulstein får ikkje Stortinget med seg på å endre retningslinjene for kjønnsundervisning i skulen.
Thomas Fure / NTB
Utfordrar kjønnsundervisninga
Norske skulebøker kan gjere elevar usikre på kva kjønn dei har, meiner KrF-leiar Dag Inge Ulstein.
Jens Stoltenberg gjekk av som generalsekretær i Nato 1. oktober. No skal han leie styringsgruppa for Bilderberg-møta.
Foto: Thomas Fure / NTB
Jens Stoltenberg blir partyfiksar for Bilderberg-møta, ein institusjon meir i utakt med samtida enn nokon gong.
Den rumenske forfattaren Mircea Cartarescu har skrive både skjønnlitteratur, lyrikk og litterære essay.
Foto: Solum Bokvennen
Mircea Cărtărescu kastar eit fortrolla lys over barndommen i Melankolien
Taiwanarar feirar nasjonaldagen 10. oktober framfor presidentbygget i Taipei.
Foto: Chiang Ying-ying / AP / NTB
Illusjonen om «eitt Kina»
Kina gjer krav på Taiwan, og Noreg anerkjenner ikkje Taiwan som sjølvstendig stat. Men kor sterkt står argumenta for at Taiwan er ein del av Kina?