Framleis Anthony
Skodespel av høg klasse skapar solid film av eit teaterstykke.
Olivia Colman og Anthony Hopkins i hovudrollene.
Foto: Sean Gleason / Storytelling media
DRAMA
Regi: Florian Zeller
The Father
Med: Anthony Hopkins, Olivia Colman, Imogen Poots
Kinofilm
Anthony (Hopkins) er dement. Dottera Anne (Colman) gjer alt ho kan for å hjelpe. Det er ikkje lett, for faren kjem støtt med stygge angrep på heimehjelpene, som sjeldan held lenge.
Anthony rotar og kjenner ikkje igjen ein svigerson som hevdar at han har vore gift med dottera i ti år. Han minnest ikkje at den andre dottera hans har hatt ei stygg ulukke. At Anne vil flytte til Paris med mannen og sende faren til ein aldersheim, har han lite forståing for.
Storspel
Anthony Hopkins vann Oscar for beste skodespelar med si tolking av Anthony, nesten tretti år etter han vann for Nattsvermeren. Han gjer sjølvsagt ein framifrå jobb. Skilja mellom aggressivt arrogant og forsvarslaust forfjamsa sklir utan saum.
Likevel er eg faktisk endå meir imponert av Olivia Colman. Andletet hennar er makelaust i sprang mellom entusiastisk oppofring og frustrert vonløyse. Ho har eit enormt spenn av nyanserte uttrykk. Med fare for ei sjølvmotseiing som minner om Monty Python, er dei båe unikum.
Skrivekunst
The Father er gjennomført god, men eg blei meir rørt av Still Alice, der Julianne Moore storspelte som ung akademikar med Alzheimers sjukdom. Det kan ha med den vantande sympatien med mannen som ikkje kan oppføre seg, å gjere. Litt av grunnen kan vere at ein har ei klar kjensle av å sjå på eit teaterstykke, som filmen jo er basert på.
Debutantregissør Florian Zeller plar skrive teaterstykke, ikkje film, men overgangen er vellukka nok til at han fekk Oscar for beste omarbeidde manus basert på sitt eige stykke. Han har funne snedige løysingar på rørsler mellom rom, og veksling av roller mellom fjes som forvirrar publikum like mykje som hovudfiguren. Det er effektfullt. Klippen er så god at han grensar mot filmtriks.
Rykta skal ha det til at Zeller skreiv filmen på engelsk berre for å få Hopkins i hovudrolla. Suksessen er soleklar. Han har laga ein stram film som gjev god innsikt i demens. Både ein tutlete Hopkins og ei mangslungen Colman er gode stilstudiar.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
DRAMA
Regi: Florian Zeller
The Father
Med: Anthony Hopkins, Olivia Colman, Imogen Poots
Kinofilm
Anthony (Hopkins) er dement. Dottera Anne (Colman) gjer alt ho kan for å hjelpe. Det er ikkje lett, for faren kjem støtt med stygge angrep på heimehjelpene, som sjeldan held lenge.
Anthony rotar og kjenner ikkje igjen ein svigerson som hevdar at han har vore gift med dottera i ti år. Han minnest ikkje at den andre dottera hans har hatt ei stygg ulukke. At Anne vil flytte til Paris med mannen og sende faren til ein aldersheim, har han lite forståing for.
Storspel
Anthony Hopkins vann Oscar for beste skodespelar med si tolking av Anthony, nesten tretti år etter han vann for Nattsvermeren. Han gjer sjølvsagt ein framifrå jobb. Skilja mellom aggressivt arrogant og forsvarslaust forfjamsa sklir utan saum.
Likevel er eg faktisk endå meir imponert av Olivia Colman. Andletet hennar er makelaust i sprang mellom entusiastisk oppofring og frustrert vonløyse. Ho har eit enormt spenn av nyanserte uttrykk. Med fare for ei sjølvmotseiing som minner om Monty Python, er dei båe unikum.
Skrivekunst
The Father er gjennomført god, men eg blei meir rørt av Still Alice, der Julianne Moore storspelte som ung akademikar med Alzheimers sjukdom. Det kan ha med den vantande sympatien med mannen som ikkje kan oppføre seg, å gjere. Litt av grunnen kan vere at ein har ei klar kjensle av å sjå på eit teaterstykke, som filmen jo er basert på.
Debutantregissør Florian Zeller plar skrive teaterstykke, ikkje film, men overgangen er vellukka nok til at han fekk Oscar for beste omarbeidde manus basert på sitt eige stykke. Han har funne snedige løysingar på rørsler mellom rom, og veksling av roller mellom fjes som forvirrar publikum like mykje som hovudfiguren. Det er effektfullt. Klippen er så god at han grensar mot filmtriks.
Rykta skal ha det til at Zeller skreiv filmen på engelsk berre for å få Hopkins i hovudrolla. Suksessen er soleklar. Han har laga ein stram film som gjev god innsikt i demens. Både ein tutlete Hopkins og ei mangslungen Colman er gode stilstudiar.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.