Drama

Regi: Behtash Sanaeeha

Uten skyld (Orig. tittel: Ghasideyeh gave sefid)

Med: Maryam Moghadam, Alireza Sani Far, Avin Poor Raoufi
Kinofilm

Etter at mannen blir uskuldig avretta, har Mina (Moghadem) nokre mildt sagt steile utfordringar framfor seg og den døve dottera Bita (Raoufi). Når Reza (Far) dukkar opp på døra, får ho stygge blikk av naboane, men også pengar som Reza skulda den døde mannen hennar. Det viser seg etter kvart at han står i skuld på meir enn økonomisk vis.

Kyr og skaut

I Koranen er den kvite kua eit symbol for ein uskuldig person dømd til døden. Det er ikkje noko rettssystem som går inn for ein praksis der uskuldige mistar livet, men i Iran blir dødsstraff samtidig sett på som ein menneskerett. I alle fall i følgje dommarkollegaen til Reza.

Det skortar ikkje på problemstillingar som er vanskelege å få hovudet sitt rundt i Uten skyld. Vesle Bita, fantastisk spela av Avin Poor Raoufi, elskar film og ser helst gamle iranske filmar. Det er frustrerande å sjå klipp frå syttitalet der kvinnene går utan skaut og dansar i gatene. Bita påpeikar det aldri, heller ikkje mora eller andre i filmen, men som sjåar blir sidestillinga nærast sjokkerande. Særleg når ein observerer Minas resignerte reaksjon på uretten som blir gjort mot henne. Éin ting er eit rettsvesen som knapt vedkjenner at dei har gjort henne til enke ved ein feil, ein annan ting er samfunnet som driv moralsk fordømming for dei mest uskuldige handlingar. Det er til å riva seg i håret over. Eller skautet, då.

Skråinnblikk

Det er ikkje noko nytt at dei er fremst i verda, men dei siste vekene har det verkeleg vore iransk filmfest med både Veien videre (regi: Panah Panahi) og En helt (regi: Asghar Farhadi). Og så kjem Uten skyld og berre stadfestar festen: Her er så mykje som skjer, så rask framdrift og kjenslemessige hopp og fabelaktig skodespel.

Det underliggande hemnaspektet ligg stadig og lurar under overflata, for ikkje å seia heilt oppi dagen, men overskuggar ikkje det meir sympatiske rettferdsaspektet. Og noko som er vanskeleg ikkje å påpeika, er at det ikkje er fritt for element av såpeopera. Ein del store avgjerder vert tekne omtrent utan at det vert kommentert eingong, nesten på grensa til påfallande. Men mest av alt sørgjer det for at handlinga aldri vert kjedeleg, og kanskje fleire filmskaparar kunne lært noko av denne effektiviteten i historieforteljing?

Brit Aksnes

Brit Aksnes er frilans kulturarbeidar og fast filmmeldar i Dag og Tid.