DRAMAKOMEDIE

Regi: Henrik Schyffert

Spring Uje spring

Med: Uje Brandelius, Therese Hörnqvist, Bixi Brandelius
Kinofilm

Eg vil åtvara om at dette er ei hylling utan hemningar. Det er kanskje best å sjå filmen først viss ein er redd for opphaussa forventingar. Uje Brandelius er kjend som frontfigur i det svenske raddispoporkesteret Doktor Kosmos. I Spring Uje spring får han vita at han har Parkinsons sjukdom rett før femtiårsdagen. Medisin finst ikkje. Forverring er brennsikkert. Klarar familiefaren å fortelje det til sine nærmaste? Ikkje nett med det same.

Sjukt stilig

Uje, familien og bandet spelar seg sjølv, alle saman. Hovudpersonen gjer ein formidabel jobb. Sambuaren Therese er òg knakande god, men ho er faktisk skodespelar. Døtrene glitrar, med vetle Vega som ei superstjerne.

Mange vil kjenne seg igjen i den daglege donten for familiar. Kven skal levere og henta i barnehagen? Kor interesserte er det mogeleg for andre foreldre på sjakk- og fektetrening å bli i om ein eig eller leiger bustad, og kor «blanda» bydelen er? Tidsklemma mellom radiojobb, resirkulering og øving blir verre når pianofingrane skakar og sinnet snik seg på.

At alle spelar seg sjølv, styrkjer realismen, men filmen er visuelt stilisert, med slåande tablå frå stockholmsk forstad og kjekk leik med ljos. Speletid på 78 minutt vitnar om ein effektivt fortald film i høgt tempo med stram rytme.

Topp tonar

Musikken er sentral. Den flotte sjølvbiografiske plata med same tittel kom i 2015, før Uje fekk diagnosen. Produksjonen er glattare enn Doktor Kosmos plar ty til. Det passar dei vilt fengjande låtane. Favorittane er «Ramlar mot varandra», «Marionett» og «Här kommer livet (och du fattar ingenting)». Tekstane er djupt personlege, utan at Uje slepp det politiske han er kjend for.

Både musikken og krediteringssekvensen i opninga er brechtiansk så det held. Musikalscener er bakte briljant inn. Det haglar med morosame innfall og replikkar med skarpt blikk på samtida i Sverige. Eg ler høgt. Dette er ein artig film, perfekt for ei kollektiv kinooppleving.

Balansen med alvoret rundt sjukdomen og dramaet for familien er utmerkt, og tårer piplar tett. Plata må på for å skrive om denne filmen. Då tyt tårene over tastaturet. For ein film.

Dette er eit originalt, raust og friskt prosjekt, rikt på idéar og kunstnarisk heilskapleg. Eg vil elles takka livet for at eg fekk sjå Doktor Kosmos i 2011.

Håkon Tveit

Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.