Kald krigs kviskring
Ett minutts stillhet fangar Aust-Tyskland i 1950-åra på lettvint og melodramatisk vis.
Ingen av elevane bryt stilla.
Foto: Julia Terjung / Storytel
Drama
Regi: Lars Kraume
Ett minutts stillhet (orig.tittel: Das Schweigende Klassenzimmer)
Med: Leonard Scheicher, Tom Gramenz, Lena Klenke
I 1956, fem år før Berlin-muren delte Europa mellom aust og vest, tok ei gruppe elevar i Aust-Tyskland (DDR) til motmæle mot styresmaktene. I solidaritet med det ungarske opprøret mot den sovjetiske invasjonen gjorde dei... ingenting. I ein klassetime lét elevane vere å snakke i eitt minutt. Det sosialistiske DDR-regimet såg på dette som ei kontrarevolusjær handling og straffa elevane. Ett minutts stillhet fangar den sanne historia i eit Europa i kald krig.
Eg veit ikkje kor empirisk korrekt alt i Lars Kraumes film er. Eg vil tru at det er gjort ein del dramaturgiske val for å spisse historia endå meir. Filmen startar med at kameratane Theo (Scheicher) og Kurt (Wächter) tar toget til Vest-Berlin, der dei får høyre om opptøyane i Ungarn og det brutale motsvaret frå Sovjetunionen.
Ett minutts stillhet har ein estetisk fin tidskoloritt, med vakre, unge menneske. I sterk kontrast til det grå og grufulle DDR-systemets tyrannar, blir ungdommane for helgenar å rekne. Dette er ein eindimensjonalitet som filmen tapar på. Likeins samfunnet som blir skildra. Var det verkeleg så trist å vere arbeidar i DDR?
Eg har stor sans for, la oss kalle det, klasseromsfilmar: filmar som nyttar diskusjonar i klasserommet til å seie noko større om samfunnet (som franske Klassen). Ett minutts stillhet når aldri slike toppar og fell i staden for klassiske melodramatiske grep som strykartung musikk, eit trekantdrama mellom Theo, Kurt og medeleven Lena (Klenke) som likevel er påfallande lettvint løyst, og hendige plottløysingar undervegs. Ett minutts stillhet spenner bein under klasseromsstolane og går fort i gløymeboka.
Sondre Åkervik
Sondre Åkervik er frilans kulturjournalist og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Drama
Regi: Lars Kraume
Ett minutts stillhet (orig.tittel: Das Schweigende Klassenzimmer)
Med: Leonard Scheicher, Tom Gramenz, Lena Klenke
I 1956, fem år før Berlin-muren delte Europa mellom aust og vest, tok ei gruppe elevar i Aust-Tyskland (DDR) til motmæle mot styresmaktene. I solidaritet med det ungarske opprøret mot den sovjetiske invasjonen gjorde dei... ingenting. I ein klassetime lét elevane vere å snakke i eitt minutt. Det sosialistiske DDR-regimet såg på dette som ei kontrarevolusjær handling og straffa elevane. Ett minutts stillhet fangar den sanne historia i eit Europa i kald krig.
Eg veit ikkje kor empirisk korrekt alt i Lars Kraumes film er. Eg vil tru at det er gjort ein del dramaturgiske val for å spisse historia endå meir. Filmen startar med at kameratane Theo (Scheicher) og Kurt (Wächter) tar toget til Vest-Berlin, der dei får høyre om opptøyane i Ungarn og det brutale motsvaret frå Sovjetunionen.
Ett minutts stillhet har ein estetisk fin tidskoloritt, med vakre, unge menneske. I sterk kontrast til det grå og grufulle DDR-systemets tyrannar, blir ungdommane for helgenar å rekne. Dette er ein eindimensjonalitet som filmen tapar på. Likeins samfunnet som blir skildra. Var det verkeleg så trist å vere arbeidar i DDR?
Eg har stor sans for, la oss kalle det, klasseromsfilmar: filmar som nyttar diskusjonar i klasserommet til å seie noko større om samfunnet (som franske Klassen). Ett minutts stillhet når aldri slike toppar og fell i staden for klassiske melodramatiske grep som strykartung musikk, eit trekantdrama mellom Theo, Kurt og medeleven Lena (Klenke) som likevel er påfallande lettvint løyst, og hendige plottløysingar undervegs. Ett minutts stillhet spenner bein under klasseromsstolane og går fort i gløymeboka.
Sondre Åkervik
Sondre Åkervik er frilans kulturjournalist og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.
Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.
Foto: Aurel Obreja / AP / NTB
Moldova i skvis
Frå 1. januar kjem det ikkje meir gass til Europa gjennom Ukraina. Det kan bli alvorleg for energitryggleiken i Moldova.
Stoltenberg I-regjeringa på Slottsplassen. Dåverande statsminister Jens Stoltenberg og utanriksminister Thorbjørn Jagland står fremst.
Foto: Jarl Fr. Erichsen / NTB
Venstrepopulisme på norsk – en refleksjon
«Ved markedsrettingen og privatisering ga venstresiden delvis fra seg det som hadde vært dens kjennemerke, nemlig å mobilisere staten til fordel for folk flest.»
I november 2017 besøkte president Donald Trump kollegaen Xi Jinping i Beijing. Same året tok handelskrigen mellom USA og Kina til.
Foto: Damir Sagolj / Reuters / NTB
Det som kjem etter globaliseringa
35 år etter at Berlinmuren fall og liberalismen såg ut til å ha vunne, reiser tollmurane seg i verda.
Gatekunsten på denne muren i Kyiv er basert på kunsten til Marija Prymatsjenko, som ukrainarane no omfamnar.
Foto via Wikimedia Commons
Naiv kunst og nøktern røyndom
Dei naivistiske dyrefigurane til Marija Prymatsjenko har blitt viktige for gjennomsnittsukrainaren, som kjempar vidare i trua på mirakel.