Sci-fi / thriller / action / drama

Regi: Gareth Edwards

The Creator

Med: John David Washington, Madeleine Yuna Voyles, Allison Janney, Gemma Chan
Kinofilm

Etter ein atomeksplosjon i Los Angeles har USA i 2065 forbode kunstig intelligens. I staten Det nye Asia, som strekker seg frå Nepal til Thailandbukta, lever derimot såkalla simulantar og folk side om side, medan USA jaktar den nær myteomspunne KI-nestoren Nimrata, som står bak dei avanserte menneskeliknande robotane.

Joshua (Washington) er ein elitesoldat som mistar den gravide kona og kjelda si (Chan) på hemmeleg oppdrag hjå fienden. Når oberst Howell (Janney) tek han med på nytt tokt for å finne eit kunstig intelligent våpen, finn Joshua simulanten Alphie (Voyles), som kanskje er sjølve nøkkelen. Dei to blir ein duo på flukt frå dei fleste.

Elegant estetikk

Tonen i bileta er stoffleg og mjuk. Det gamle og det nye står godt saman. Metallisk Robocop-estetikk, betong og maskiner glir inn i frodige strøk filma i Thailand med grøne knausar og vassbøflar. Produksjonsdesignen er framifrå.

Filmskaparen Gareth Edwards var sist å sjå som regissør av Star Wars-kapittelet Rogue One: A Star Wars Story. Eit sentralt element her er Nomade, ei blanding av eit dronebombefly og Dødsstjerna frå Star Wars i USAs teneste. Han har jamvel med ein kamikazevariant av R2D2.

Tankane går like mykje til Vietnamkrigen i Edwards’ The Creator. Edwards har nemnt Apokalypse nå! som inspirasjonskjelde. Det ser ein. Joshua og Alphie ferdast i usikkert søraustasiatisk landskap. Kven som er på den rette sida, er ikkje lett å seie. Lokale sivile er som vanleg offer i krig.

Vekslande nivå

Kan kunstig intelligens vere verre enn menneskeætta? Vi anar kjapt at ein tale om det gode mot det vonde i starten er ei grov forenkling. Det forstår til og med ein teknologiskeptisk filmmeldar. The Creator står ikkje på same side som til dømes Terminator-filmane, med frykt for at maskinene skal ta over. Krigsretorikk og fiendebilete er kanskje den største trusselen. Gråsonene er godt formidla.

John David Washington har vist skarpe takter som skodespelar med lun framtoning i storfilmar som Tenet og BlacKkKlansman. Han og dyktige, unge Madeleine Yuna Voyles har ein god dynamikk. Dialogen er diverre no og då dårleg skriven, spesielt når linene blir leverte av perifere soldatar. I overkant kjende frasar går igjen, knytte til militærspråk som er fast inventar i krigsfilmar, men òg i romantiske delar. Kjensletunge scener med heile makta til komponist Hans Zimmer bak seg, kan bli litt mykje. Heldigvis kjem ein velplassert snutt av Radiohead og fleire rundar forfriskande malaysisk pop. For ikkje å snakke om artige innslag med dyr som har uventa roller i kampscener.

I den endelause straumen av storfilmar frå USA som går inn i kjende konsept, er det roande å sjå at det framleis finst folk som skriv originale manus, lausrivne frå dei dominerande universa. Gareth Edwards treffer med tematikken. Han vaklar litt i praten, men har skapt eit visuelt uttrykk som i all i prakt kler kinolerretet så det monar. Då blir det kjekk underhaldning.

Håkon Tveit

Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.