Ko-ko skrekk
Freidige Johannes Nyholm har stelt i stand ein heilsprø skrekkfilm om sorg.
Filmen vart ein sensasjon på Sundance-festivalen og skapte lange køar på filmfestivalen i Berlin.
Foto: AS Fidalgo
Skrekkfilm
Regi: Johannes Nyholm
Koko-di Koko-da
Med: Leif Edlund, Ylva Gallon, Peter Belli
Elin (Gallon) og Tobias (Edlund) har med dottera til Danmark på ferie då noko går gale, skikkeleg gale. Det er langt frå herleg å vere svensk i Danmark. Etter nokre opningsscener som kan minne om det mest absurde Bruno Dumont kan finne på, stig vi via skuggeteater inn i bekmørk surrealisme med marerittmaraton på telttur tre år seinare.
Marerittmaraton
Speledåsen dottera fekk i opninga, er det estetisk karikerte utgangspunktet for ein morbid telttur som tek til gong på gong. Snarare enn at figurane tar utgangspunkt i erfaringa frå førre runde, som i En ny dag truer, får vi ulike variantar av same utfordring, som i Løp, Lola, løp!. Repetisjonen er klaustrofobisk, forstyrrande og frustrerande. Ein tar seg i å tenke at denne draumen må ta slutt. Kvar nye runde er enormt ekkel. Dei to teltturistane blir galne, forståeleg nok.
Bruken av speledåsen, skuggeteater og eventyraktige visuelle påhitt peikar til kortfilmane Johannes Nyholm nådde stjernestatus med. Barnerim frå dåsen spelar seg ut i takt med den gjentakande stilen, til ein melodi det krev alvorleg musikalsk hjelp å bli kvitt mellom pressevisninga og leggetid, så ikkje meldaren får mareritt sjølv.
Seriøst sprø stil
Nyholm blandar surrealisme med ein stil nærare dokumentarisk realisme. Blandinga av draum, magi og rå realisme er trekt lenger enn før. Alle stilsprella er ikkje berre for å underhalde. Svensken har noko på hjarta. Traume og tap er tema, men han har ein brutalt bekmørk humor som blandar seg inn i tragedien.
Motet frå debuten Kjempen har Nyholm framleis. Regissøren krev ein heil del av publikum med Koko-di Koko-da. Eg tenker fleire gonger undervegs at regissøren er heilt ko-ko, men han gjev mangt å tenke på i ettertid. Er du lei seriefilmar frå samlebandet, må du nytte høvet. Etterpå kan du sjå kortfilmen Las Palmas på nett, der Nyholm får eittåringen sin til å spele full turist i dukketeater, så er smilet sikra inn i søvnen.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Skrekkfilm
Regi: Johannes Nyholm
Koko-di Koko-da
Med: Leif Edlund, Ylva Gallon, Peter Belli
Elin (Gallon) og Tobias (Edlund) har med dottera til Danmark på ferie då noko går gale, skikkeleg gale. Det er langt frå herleg å vere svensk i Danmark. Etter nokre opningsscener som kan minne om det mest absurde Bruno Dumont kan finne på, stig vi via skuggeteater inn i bekmørk surrealisme med marerittmaraton på telttur tre år seinare.
Marerittmaraton
Speledåsen dottera fekk i opninga, er det estetisk karikerte utgangspunktet for ein morbid telttur som tek til gong på gong. Snarare enn at figurane tar utgangspunkt i erfaringa frå førre runde, som i En ny dag truer, får vi ulike variantar av same utfordring, som i Løp, Lola, løp!. Repetisjonen er klaustrofobisk, forstyrrande og frustrerande. Ein tar seg i å tenke at denne draumen må ta slutt. Kvar nye runde er enormt ekkel. Dei to teltturistane blir galne, forståeleg nok.
Bruken av speledåsen, skuggeteater og eventyraktige visuelle påhitt peikar til kortfilmane Johannes Nyholm nådde stjernestatus med. Barnerim frå dåsen spelar seg ut i takt med den gjentakande stilen, til ein melodi det krev alvorleg musikalsk hjelp å bli kvitt mellom pressevisninga og leggetid, så ikkje meldaren får mareritt sjølv.
Seriøst sprø stil
Nyholm blandar surrealisme med ein stil nærare dokumentarisk realisme. Blandinga av draum, magi og rå realisme er trekt lenger enn før. Alle stilsprella er ikkje berre for å underhalde. Svensken har noko på hjarta. Traume og tap er tema, men han har ein brutalt bekmørk humor som blandar seg inn i tragedien.
Motet frå debuten Kjempen har Nyholm framleis. Regissøren krev ein heil del av publikum med Koko-di Koko-da. Eg tenker fleire gonger undervegs at regissøren er heilt ko-ko, men han gjev mangt å tenke på i ettertid. Er du lei seriefilmar frå samlebandet, må du nytte høvet. Etterpå kan du sjå kortfilmen Las Palmas på nett, der Nyholm får eittåringen sin til å spele full turist i dukketeater, så er smilet sikra inn i søvnen.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Nyholm blandar surrealismen med ein stil nærare dokumentarisk realisme.
Fleire artiklar
Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.
Alle foto: Svein Gjerdåker
Soga om stølspurka
Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.
Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.
Foto: Aurel Obreja / AP / NTB
Moldova i skvis
Frå 1. januar kjem det ikkje meir gass til Europa gjennom Ukraina. Det kan bli alvorleg for energitryggleiken i Moldova.
Gatekunsten på denne muren i Kyiv er basert på kunsten til Marija Prymatsjenko, som ukrainarane no omfamnar.
Foto via Wikimedia Commons
Naiv kunst og nøktern røyndom
Dei naivistiske dyrefigurane til Marija Prymatsjenko har blitt viktige for gjennomsnittsukrainaren, som kjempar vidare i trua på mirakel.
I november 2017 besøkte president Donald Trump kollegaen Xi Jinping i Beijing. Same året tok handelskrigen mellom USA og Kina til.
Foto: Damir Sagolj / Reuters / NTB
Det som kjem etter globaliseringa
35 år etter at Berlinmuren fall og liberalismen såg ut til å ha vunne, reiser tollmurane seg i verda.