Republikken kjempar tilbake
Verdas største filmunivers er tilbake, med uventa emosjonell tyngde.
Star Wars: The Last Jedi er åttande film i serien.
Foto: Film Frames Industrial Light & Magic / Lucasfilm
Science fiction
Regi: Rian Johnson
Star Wars: The Last Jedi
Med: Mark Hamill, Carrie Fisher, Adam Driver, Daisy Ridley, Oscar Isaac, John Boyega
I ein galakse langt, langt borte går det framleis føre seg ein kamp mellom det gode og det vonde. Star Wars er tilbake, og det er berre å lene seg attende i kinostolen, ta på seg dei popkulturelle brillene og bli med på ein romferdsodyssé med tung filmhistorisk ballast.
Lang ferd
Innleiingsvis har Republikken kniven på strupen. Prinsesse Leia Organa (Fisher) leier no ei motstandsrørsle i sterkt mindretal, og ser ut til å møte endelykta då The New Order med general Hux (Neeson) sporar dei opp og ladar kanonane. Piloten Poe (Isaac) har derimot noko han skulle sagt først, og gir med det Republikken – og filmen – litt lengre levetid. Ganske mykje, skal det vise seg, for dette er to og ein halv time med romleg underhaldning, som på vegen sveipar innom litt for mykje til at eg verkeleg kan friskmelde nye Star Wars. Likevel er det mykje å glede seg over her, og den nye regissøren Rian Johnson har jamt over eit betre og meir originalt grep over filmuniverset enn det J.J Abrams hadde med The Force Awakens (2015).
Skurk med historie
Star Wars: The Last Jedi er åttande film ut i verdas største og viktigaste filmserie. Etter at skaparen sjølv, George Lucas, traumatiserte fleire generasjonar filmentusiastar, oppflaska på dei første Star Wars-filmane, med den utskjelte prequel triology (oppfølgartrilogien frå 1999–2005), var The Force Awakens den store attendekomsten. Heilt frå han dukka opp i førre film, har Adam Drivers Kylo Ren-karakter nærast på eiga hand gjort botsøving for prequelfilmane og det dei prøvde å få til med for eksempel Anakin-rollefiguren. I både The Force Awakens og The Last Jedi uttrykker Driver kva Anakin og Kylo Ren handlar om: ein ung, forvirra mann med ei dragning mot den mørke sida. Driver er det store høgdepunktet også i denne filmen, ein klassisk skurk, men med ei historie som gjer det mogleg å forstå det motsetnadsfylte i han.
Relasjonelle problem
Det same kan vi (dessverre) ikkje seie om fleire av dei andre nye karakterane, som Finn (Boyega) og Rey (Ridley). Likandes som begge rollefigurane er, manglar dei historiene til den første generasjonen. Luke (Hamill) og Leia skin like klårt som stjernehimmelen dei for alltid vil sveve i, og eg skal tilstå, sentimental som eg er, at dødsfallet til Carrie Fisher gir kvar scene ho er med, i ein ekstra dimensjon. Luke har sidan sist vendt seg bort frå Jedi-kallet og emigrert til ein avsondra planet for å leve i fred. Frå førre film veit vi at Rey kom i kontakt med «Krafta» – energien som bind saman heile Star Wars, og som også bind Rey og Luke saman. Men same kor mykje eg liker slike meister–elev-forhold, er det noko flatt over relasjonen deira – eg trur ikkje heilt på han. Då er relasjonen mellom Rey og Ren langt sterkare – og emosjonelt forankra. Scenene der dei «telepatiserer» med kvarandre, er lada med nærver og distanse på same tid, og byggjer også opp mot siste, avsluttande etappe, som gjer meg rørt av fleire grunnar. Republikken og Star Wars lever, sjølv om prinsesse Leia er borte.
Sondre Åkervik
Sondre Åkervik er skribent og student.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Science fiction
Regi: Rian Johnson
Star Wars: The Last Jedi
Med: Mark Hamill, Carrie Fisher, Adam Driver, Daisy Ridley, Oscar Isaac, John Boyega
I ein galakse langt, langt borte går det framleis føre seg ein kamp mellom det gode og det vonde. Star Wars er tilbake, og det er berre å lene seg attende i kinostolen, ta på seg dei popkulturelle brillene og bli med på ein romferdsodyssé med tung filmhistorisk ballast.
Lang ferd
Innleiingsvis har Republikken kniven på strupen. Prinsesse Leia Organa (Fisher) leier no ei motstandsrørsle i sterkt mindretal, og ser ut til å møte endelykta då The New Order med general Hux (Neeson) sporar dei opp og ladar kanonane. Piloten Poe (Isaac) har derimot noko han skulle sagt først, og gir med det Republikken – og filmen – litt lengre levetid. Ganske mykje, skal det vise seg, for dette er to og ein halv time med romleg underhaldning, som på vegen sveipar innom litt for mykje til at eg verkeleg kan friskmelde nye Star Wars. Likevel er det mykje å glede seg over her, og den nye regissøren Rian Johnson har jamt over eit betre og meir originalt grep over filmuniverset enn det J.J Abrams hadde med The Force Awakens (2015).
Skurk med historie
Star Wars: The Last Jedi er åttande film ut i verdas største og viktigaste filmserie. Etter at skaparen sjølv, George Lucas, traumatiserte fleire generasjonar filmentusiastar, oppflaska på dei første Star Wars-filmane, med den utskjelte prequel triology (oppfølgartrilogien frå 1999–2005), var The Force Awakens den store attendekomsten. Heilt frå han dukka opp i førre film, har Adam Drivers Kylo Ren-karakter nærast på eiga hand gjort botsøving for prequelfilmane og det dei prøvde å få til med for eksempel Anakin-rollefiguren. I både The Force Awakens og The Last Jedi uttrykker Driver kva Anakin og Kylo Ren handlar om: ein ung, forvirra mann med ei dragning mot den mørke sida. Driver er det store høgdepunktet også i denne filmen, ein klassisk skurk, men med ei historie som gjer det mogleg å forstå det motsetnadsfylte i han.
Relasjonelle problem
Det same kan vi (dessverre) ikkje seie om fleire av dei andre nye karakterane, som Finn (Boyega) og Rey (Ridley). Likandes som begge rollefigurane er, manglar dei historiene til den første generasjonen. Luke (Hamill) og Leia skin like klårt som stjernehimmelen dei for alltid vil sveve i, og eg skal tilstå, sentimental som eg er, at dødsfallet til Carrie Fisher gir kvar scene ho er med, i ein ekstra dimensjon. Luke har sidan sist vendt seg bort frå Jedi-kallet og emigrert til ein avsondra planet for å leve i fred. Frå førre film veit vi at Rey kom i kontakt med «Krafta» – energien som bind saman heile Star Wars, og som også bind Rey og Luke saman. Men same kor mykje eg liker slike meister–elev-forhold, er det noko flatt over relasjonen deira – eg trur ikkje heilt på han. Då er relasjonen mellom Rey og Ren langt sterkare – og emosjonelt forankra. Scenene der dei «telepatiserer» med kvarandre, er lada med nærver og distanse på same tid, og byggjer også opp mot siste, avsluttande etappe, som gjer meg rørt av fleire grunnar. Republikken og Star Wars lever, sjølv om prinsesse Leia er borte.
Sondre Åkervik
Sondre Åkervik er skribent og student.
Fleire artiklar
Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.
Alle foto: Svein Gjerdåker
Soga om stølspurka
Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.
Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.
Foto: Aurel Obreja / AP / NTB
Moldova i skvis
Frå 1. januar kjem det ikkje meir gass til Europa gjennom Ukraina. Det kan bli alvorleg for energitryggleiken i Moldova.
Gatekunsten på denne muren i Kyiv er basert på kunsten til Marija Prymatsjenko, som ukrainarane no omfamnar.
Foto via Wikimedia Commons
Naiv kunst og nøktern røyndom
Dei naivistiske dyrefigurane til Marija Prymatsjenko har blitt viktige for gjennomsnittsukrainaren, som kjempar vidare i trua på mirakel.
I november 2017 besøkte president Donald Trump kollegaen Xi Jinping i Beijing. Same året tok handelskrigen mellom USA og Kina til.
Foto: Damir Sagolj / Reuters / NTB
Det som kjem etter globaliseringa
35 år etter at Berlinmuren fall og liberalismen såg ut til å ha vunne, reiser tollmurane seg i verda.