Rojal rebell
Vicky Krieps er topp i flott, feministisk og underhaldande kostymedrama med snert.
Vicky Krieps spelar hovudrolla som Elisabeth, keisarinna av Austerrike, som leid under forventingane samfunnet hadde til kvinner på den tida.
Foto: Felix Vratny / Fidalgo
Drama
Regi: Marie Kreutzer
Corsage
Med: Vicky Krieps, Florian Teichtmeister, Katharina Lorenz
Kinofilm
Keisarinna Elisabeth av Austerrike (Krieps) lever eit keisamt liv når ho skal runde førti i 1877. Sterk sosial kontroll pregar tilværet bak fasaden med mannen, keisar Frans Josef I. Venleikstyranniet tyder svolt. Rørsler er under streng kontroll. Ikkje eingong forholdet til borna og oppsedinga får ho styre. Ho lever med tvangstrøye. Heldigvis er ho vrang og skamlaus.
Artig anakronisme
Corsage høyrer til sjangeren av kostymedrama om monarkar der filmskaparen legg meir vekt på visuell og tematisk leik enn på å freista legga fram ei keisam, «sann» historie om den historiske figuren. Det er frigjerande. Musikken bryt med tidsepoken. Den franske artisten Camille klinkar til med mykje stemningsfullt gull.
Elisabeth viser finger som om ho høyrde 2000-talet til. Anakronismane er kjekke detaljar heller enn dominerande trekk ved filmen.
Den austerrikske regissøren Marie Kreutzer har sjølv sagt at om Marie Antoinette av Sofia Coppola er pop, så er Corsage akustisk. Sjølv om Kreutzer ikkje er redd for stilla, har ho laga ein forrykande og feministisk film. Uttrykket er ikkje glatt, men slåande vakkert. Detaljane er delikate. Kalde fargetonar passar stemninga perfekt. Tematikken har rikeleg med tyngde, men Kreutzer balanserer med moro.
Keisarleg Krieps
Den internasjonale stjerna, luxemburgske Vicky Krieps, sprudlar i hovudrolla. Ho har ofte vore det eg har likt best med estetisk flotte filmar med narrative manglar, som Phantom Thread (2017), Bergman Island (2021) og Hélène & Mathieu (2022). Krieps kler keisaruniverset til Kreutzer.
Eg trudde først filmtittelen tydde korsett og såg det som ei treffande blanding av det bokstavelege og det biletlege. At tydinga snarare viser til at Elisabeth er ein bukett som keisarriket kan pynte seg med, passar like godt. Buketten er bygd av ville blomar som ikkje sømer seg, frå seksuell nyting til kvikke kommentarar og fritt ritt til hest. Krieps er knallgod. Det visuelle uttrykket er supert. Ein frekk figur og frisk stil gjer Corsage til ei prisverdig kinooppleving.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Drama
Regi: Marie Kreutzer
Corsage
Med: Vicky Krieps, Florian Teichtmeister, Katharina Lorenz
Kinofilm
Keisarinna Elisabeth av Austerrike (Krieps) lever eit keisamt liv når ho skal runde førti i 1877. Sterk sosial kontroll pregar tilværet bak fasaden med mannen, keisar Frans Josef I. Venleikstyranniet tyder svolt. Rørsler er under streng kontroll. Ikkje eingong forholdet til borna og oppsedinga får ho styre. Ho lever med tvangstrøye. Heldigvis er ho vrang og skamlaus.
Artig anakronisme
Corsage høyrer til sjangeren av kostymedrama om monarkar der filmskaparen legg meir vekt på visuell og tematisk leik enn på å freista legga fram ei keisam, «sann» historie om den historiske figuren. Det er frigjerande. Musikken bryt med tidsepoken. Den franske artisten Camille klinkar til med mykje stemningsfullt gull.
Elisabeth viser finger som om ho høyrde 2000-talet til. Anakronismane er kjekke detaljar heller enn dominerande trekk ved filmen.
Den austerrikske regissøren Marie Kreutzer har sjølv sagt at om Marie Antoinette av Sofia Coppola er pop, så er Corsage akustisk. Sjølv om Kreutzer ikkje er redd for stilla, har ho laga ein forrykande og feministisk film. Uttrykket er ikkje glatt, men slåande vakkert. Detaljane er delikate. Kalde fargetonar passar stemninga perfekt. Tematikken har rikeleg med tyngde, men Kreutzer balanserer med moro.
Keisarleg Krieps
Den internasjonale stjerna, luxemburgske Vicky Krieps, sprudlar i hovudrolla. Ho har ofte vore det eg har likt best med estetisk flotte filmar med narrative manglar, som Phantom Thread (2017), Bergman Island (2021) og Hélène & Mathieu (2022). Krieps kler keisaruniverset til Kreutzer.
Eg trudde først filmtittelen tydde korsett og såg det som ei treffande blanding av det bokstavelege og det biletlege. At tydinga snarare viser til at Elisabeth er ein bukett som keisarriket kan pynte seg med, passar like godt. Buketten er bygd av ville blomar som ikkje sømer seg, frå seksuell nyting til kvikke kommentarar og fritt ritt til hest. Krieps er knallgod. Det visuelle uttrykket er supert. Ein frekk figur og frisk stil gjer Corsage til ei prisverdig kinooppleving.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.
Alle foto: Svein Gjerdåker
Soga om stølspurka
Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.
Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.
Foto: Aurel Obreja / AP / NTB
Moldova i skvis
Frå 1. januar kjem det ikkje meir gass til Europa gjennom Ukraina. Det kan bli alvorleg for energitryggleiken i Moldova.
Gatekunsten på denne muren i Kyiv er basert på kunsten til Marija Prymatsjenko, som ukrainarane no omfamnar.
Foto via Wikimedia Commons
Naiv kunst og nøktern røyndom
Dei naivistiske dyrefigurane til Marija Prymatsjenko har blitt viktige for gjennomsnittsukrainaren, som kjempar vidare i trua på mirakel.
I november 2017 besøkte president Donald Trump kollegaen Xi Jinping i Beijing. Same året tok handelskrigen mellom USA og Kina til.
Foto: Damir Sagolj / Reuters / NTB
Det som kjem etter globaliseringa
35 år etter at Berlinmuren fall og liberalismen såg ut til å ha vunne, reiser tollmurane seg i verda.