Intens brutalitet
Ny tysk krigsfilm har stram stil og er sterk kost, men tippar over.
Den tyske desertøren Willi Herold (Max Hubacher) finn ei naziuniform, og brått er han ein brautande offiser. Foto: Florian Ballhaus
Krigsfilm
Regi: Robert
Schwentke
Kapteinen (Orig.tittel: Der Hauptmann)
Med: Max Hubacher, Milan Peschel, Frederick Lau
Den tyske desertøren Willi Herold (Hubacher) spring for livet mot slutten av andre verdskrigen medan soldatar skyt mot han som om det var ein leik. Han kjem seg unna. Snart finn han ein forlaten kapteinsuniform. Klede skapar folk, og brått er han ein brautande offiser i møte med andre nervøse soldatar i det lovlause kaoset som pregar krigens siste dagar. Den ekte Herold har levd. Dette er ein brutal versjon av den sanne historia.
Streng stil
Kapteinen er stilig. Svartkvite bilete for å fortelje krigshistorier er ikkje uvanlege no til dags, men det fungerer, så trenden blir ikkje berre teit posering. Her er det lite å utsette på estetikken. Kaldt, skarpt ljos og djupt mørker skapar eit slåande uttrykk. Det overraskar ikkje at filmen vann pris for beste lyd på Deutscher Filmpreis-utdelinga i Tyskland. Lydbiletet skapar sterk uro med grueleg stille, skrikande ordrar eller skakande skot. Skodespelet er solid. Max Hubacher i hovudrolla får fram nervøsiteten som ligg bak overdrivne utskjellingar.
Over toppen
Ein får full innsikt i frykt og feigskap i krigen. Alle følgjer ordrar. Ingen vil bli avslørt. Berge seg den som kan. Heroisme finst ikkje. Nihilisme dominerer. Til slutt peikar filmen til Tyskland i dag med tydelege grep. Meldinga er klar, men kjennest litt klistra på. Fokus i filmen grensar mot det spekulative, der ein fråssar i brutalitet.
Kapteinen kjennest meir som ei outrert skildring av krigen, lik Inglourious Basterds av Quentin Tarantino, enn som ei djup handsaming av årsaker til vondske slik ein såg i Det hvite båndet av Michael Haneke. Av filmane på kino no ville eg heller valt Dogman for å sjå film om frykt for å stå opp mot brutale bøller, og heller Cold War for smakfulle svartkvite bilete av sentraleuropeisk historie frå midten av 1900-talet. Kapteinen er stilig, men ikkje særleg subtil.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Krigsfilm
Regi: Robert
Schwentke
Kapteinen (Orig.tittel: Der Hauptmann)
Med: Max Hubacher, Milan Peschel, Frederick Lau
Den tyske desertøren Willi Herold (Hubacher) spring for livet mot slutten av andre verdskrigen medan soldatar skyt mot han som om det var ein leik. Han kjem seg unna. Snart finn han ein forlaten kapteinsuniform. Klede skapar folk, og brått er han ein brautande offiser i møte med andre nervøse soldatar i det lovlause kaoset som pregar krigens siste dagar. Den ekte Herold har levd. Dette er ein brutal versjon av den sanne historia.
Streng stil
Kapteinen er stilig. Svartkvite bilete for å fortelje krigshistorier er ikkje uvanlege no til dags, men det fungerer, så trenden blir ikkje berre teit posering. Her er det lite å utsette på estetikken. Kaldt, skarpt ljos og djupt mørker skapar eit slåande uttrykk. Det overraskar ikkje at filmen vann pris for beste lyd på Deutscher Filmpreis-utdelinga i Tyskland. Lydbiletet skapar sterk uro med grueleg stille, skrikande ordrar eller skakande skot. Skodespelet er solid. Max Hubacher i hovudrolla får fram nervøsiteten som ligg bak overdrivne utskjellingar.
Over toppen
Ein får full innsikt i frykt og feigskap i krigen. Alle følgjer ordrar. Ingen vil bli avslørt. Berge seg den som kan. Heroisme finst ikkje. Nihilisme dominerer. Til slutt peikar filmen til Tyskland i dag med tydelege grep. Meldinga er klar, men kjennest litt klistra på. Fokus i filmen grensar mot det spekulative, der ein fråssar i brutalitet.
Kapteinen kjennest meir som ei outrert skildring av krigen, lik Inglourious Basterds av Quentin Tarantino, enn som ei djup handsaming av årsaker til vondske slik ein såg i Det hvite båndet av Michael Haneke. Av filmane på kino no ville eg heller valt Dogman for å sjå film om frykt for å stå opp mot brutale bøller, og heller Cold War for smakfulle svartkvite bilete av sentraleuropeisk historie frå midten av 1900-talet. Kapteinen er stilig, men ikkje særleg subtil.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Takumi (Hitoshi Omika) og dottera Hana (Ryo Nishikawa) lever eit roleg liv på bygda, som no kan få ein «glampingplass».
Foto: Another World Entertainment
Djevelen i detaljane
By mot land er eit sentralt tema i endå ein framifrå film av Ryusuke Hamaguchi.
Ingrid Storholmen har teke utgangspunkt i eit stort datamateriale om folkehelsa i Nord-Trøndelag.
Foto: Merete Haseth
Våren over mannalivet
Ingrid Storholmen gjer tørre helsedata om til levande liv i Bloddråpetall.
Finaste finnbiffen med grøne erter, potet og tyting.
Foto: Dagfinn Nordbø
Finaste finnbiffen
«Seier eg at eg skal invitere på finnbiff, blir folk berre glade. Dei veit at dei skal få smake noko av det beste landet vårt har å by på av ingrediensar, med reinkjøt som helten.»
Teikning: May Linn Clement
Krigen er ei ufatteleg ulukke for Ukraina. Men også for Russland er det som skjer, ein katastrofe.
Tusen dagar med russisk katastrofe
Jens Stoltenberg gjekk av som generalsekretær i Nato 1. oktober. No skal han leie styringsgruppa for Bilderberg-møta.
Foto: Thomas Fure / NTB
Mingleklubben for makt og pengar
Jens Stoltenberg blir partyfiksar for Bilderberg-møta, ein institusjon meir i utakt med samtida enn nokon gong.
Papiravisa