8. mars 1964
Tak deg i akt! Eg sit og høyrer på ynskjekonserten, det er måndag. Jau, dei er innsmigrande mange av desse tonane, desse velkjende
songane, anten dei no er lette eller ålvorleg. Dei gjeng i gamle, slitne far, er ofte tunge og sentimentale, slikt som har vist seg å røra folkehjarta.
Det gjeng ikkje an å nekta for det at ber i seg noko almennt menneskjeleg. Men, og her vil eg vera streng, eit menneske kan òg verta gjesta av meir rare og sjeldne kjenslor og vik, skjelv og sjokk, syner og merkelege samanheng. Her er Vesaas ein pionér, ein jegar.
I dette grenselandet, der me ofte ferdast den tid me var born, fyrr vårt kjensleliv vart upprifla av kyrkjemusikk,
salmar og Alvestads songbok. Eg segjer nett upprifla. Seinare vil me ha alt me les og høyrer i same riflone, i same tralten i same duren. Her er ein fåre, og du skal vera på vakt! På vakt!
Det vil segja når du dømer um ny kunst, og når du sjølv er i ferd med å gjera noko nytt. For det kan henda at du sjølv er so galen at du vil gjera noko, noko nytt, noko som aldri har vore fyrr.
Her vil eg segja ein liten ting til. Det tek til å verta noko slite og konvensjonelt yver mykje av dei modernistiske dikti òg. Her har Stephen Spender rett når han segjer at medgangen har ført til stagnasjon der i garden òg; han saknar det friske, råe og djerve i uttrykket no samanlikna med dikti frå pionértidi, seg fyre 1920.
Det kan vera turvande å slå på gamle kjende tonar, som Péguy gjorde i fyrste verdskrigen, det kan verta stor dikting av det. Men gå du ut i ei blank og ukjend verd, – det er spanande, og lat dei gamle orgeltonane og lurtonane vera! Viljen er som ein magnet – han dreg tankar or lufti. Ein meisterbrjotar i desse sylvminor er Vesaas.
Kvar veke trykkjer vi eit utdrag frå Olav H. Hauges Dagbok 1924–1994, Samlaget 2000.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Tak deg i akt! Eg sit og høyrer på ynskjekonserten, det er måndag. Jau, dei er innsmigrande mange av desse tonane, desse velkjende
songane, anten dei no er lette eller ålvorleg. Dei gjeng i gamle, slitne far, er ofte tunge og sentimentale, slikt som har vist seg å røra folkehjarta.
Det gjeng ikkje an å nekta for det at ber i seg noko almennt menneskjeleg. Men, og her vil eg vera streng, eit menneske kan òg verta gjesta av meir rare og sjeldne kjenslor og vik, skjelv og sjokk, syner og merkelege samanheng. Her er Vesaas ein pionér, ein jegar.
I dette grenselandet, der me ofte ferdast den tid me var born, fyrr vårt kjensleliv vart upprifla av kyrkjemusikk,
salmar og Alvestads songbok. Eg segjer nett upprifla. Seinare vil me ha alt me les og høyrer i same riflone, i same tralten i same duren. Her er ein fåre, og du skal vera på vakt! På vakt!
Det vil segja når du dømer um ny kunst, og når du sjølv er i ferd med å gjera noko nytt. For det kan henda at du sjølv er so galen at du vil gjera noko, noko nytt, noko som aldri har vore fyrr.
Her vil eg segja ein liten ting til. Det tek til å verta noko slite og konvensjonelt yver mykje av dei modernistiske dikti òg. Her har Stephen Spender rett når han segjer at medgangen har ført til stagnasjon der i garden òg; han saknar det friske, råe og djerve i uttrykket no samanlikna med dikti frå pionértidi, seg fyre 1920.
Det kan vera turvande å slå på gamle kjende tonar, som Péguy gjorde i fyrste verdskrigen, det kan verta stor dikting av det. Men gå du ut i ei blank og ukjend verd, – det er spanande, og lat dei gamle orgeltonane og lurtonane vera! Viljen er som ein magnet – han dreg tankar or lufti. Ein meisterbrjotar i desse sylvminor er Vesaas.
Kvar veke trykkjer vi eit utdrag frå Olav H. Hauges Dagbok 1924–1994, Samlaget 2000.
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.