8. mars 1964
Tak deg i akt! Eg sit og høyrer på ynskjekonserten, det er måndag. Jau, dei er innsmigrande mange av desse tonane, desse velkjende
songane, anten dei no er lette eller ålvorleg. Dei gjeng i gamle, slitne far, er ofte tunge og sentimentale, slikt som har vist seg å røra folkehjarta.
Det gjeng ikkje an å nekta for det at ber i seg noko almennt menneskjeleg. Men, og her vil eg vera streng, eit menneske kan òg verta gjesta av meir rare og sjeldne kjenslor og vik, skjelv og sjokk, syner og merkelege samanheng. Her er Vesaas ein pionér, ein jegar.
I dette grenselandet, der me ofte ferdast den tid me var born, fyrr vårt kjensleliv vart upprifla av kyrkjemusikk,
salmar og Alvestads songbok. Eg segjer nett upprifla. Seinare vil me ha alt me les og høyrer i same riflone, i same tralten i same duren. Her er ein fåre, og du skal vera på vakt! På vakt!
Det vil segja når du dømer um ny kunst, og når du sjølv er i ferd med å gjera noko nytt. For det kan henda at du sjølv er so galen at du vil gjera noko, noko nytt, noko som aldri har vore fyrr.
Her vil eg segja ein liten ting til. Det tek til å verta noko slite og konvensjonelt yver mykje av dei modernistiske dikti òg. Her har Stephen Spender rett når han segjer at medgangen har ført til stagnasjon der i garden òg; han saknar det friske, råe og djerve i uttrykket no samanlikna med dikti frå pionértidi, seg fyre 1920.
Det kan vera turvande å slå på gamle kjende tonar, som Péguy gjorde i fyrste verdskrigen, det kan verta stor dikting av det. Men gå du ut i ei blank og ukjend verd, – det er spanande, og lat dei gamle orgeltonane og lurtonane vera! Viljen er som ein magnet – han dreg tankar or lufti. Ein meisterbrjotar i desse sylvminor er Vesaas.
Kvar veke trykkjer vi eit utdrag frå Olav H. Hauges Dagbok 1924–1994, Samlaget 2000.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Tak deg i akt! Eg sit og høyrer på ynskjekonserten, det er måndag. Jau, dei er innsmigrande mange av desse tonane, desse velkjende
songane, anten dei no er lette eller ålvorleg. Dei gjeng i gamle, slitne far, er ofte tunge og sentimentale, slikt som har vist seg å røra folkehjarta.
Det gjeng ikkje an å nekta for det at ber i seg noko almennt menneskjeleg. Men, og her vil eg vera streng, eit menneske kan òg verta gjesta av meir rare og sjeldne kjenslor og vik, skjelv og sjokk, syner og merkelege samanheng. Her er Vesaas ein pionér, ein jegar.
I dette grenselandet, der me ofte ferdast den tid me var born, fyrr vårt kjensleliv vart upprifla av kyrkjemusikk,
salmar og Alvestads songbok. Eg segjer nett upprifla. Seinare vil me ha alt me les og høyrer i same riflone, i same tralten i same duren. Her er ein fåre, og du skal vera på vakt! På vakt!
Det vil segja når du dømer um ny kunst, og når du sjølv er i ferd med å gjera noko nytt. For det kan henda at du sjølv er so galen at du vil gjera noko, noko nytt, noko som aldri har vore fyrr.
Her vil eg segja ein liten ting til. Det tek til å verta noko slite og konvensjonelt yver mykje av dei modernistiske dikti òg. Her har Stephen Spender rett når han segjer at medgangen har ført til stagnasjon der i garden òg; han saknar det friske, råe og djerve i uttrykket no samanlikna med dikti frå pionértidi, seg fyre 1920.
Det kan vera turvande å slå på gamle kjende tonar, som Péguy gjorde i fyrste verdskrigen, det kan verta stor dikting av det. Men gå du ut i ei blank og ukjend verd, – det er spanande, og lat dei gamle orgeltonane og lurtonane vera! Viljen er som ein magnet – han dreg tankar or lufti. Ein meisterbrjotar i desse sylvminor er Vesaas.
Kvar veke trykkjer vi eit utdrag frå Olav H. Hauges Dagbok 1924–1994, Samlaget 2000.
Fleire artiklar
Teikning: May Linn Clement
Krigen er ei ufatteleg ulukke for Ukraina. Men også for Russland er det som skjer, ein katastrofe.
Tusen dagar med russisk katastrofe
KrF-leiar Dag Inge Ulstein får ikkje Stortinget med seg på å endre retningslinjene for kjønnsundervisning i skulen.
Thomas Fure / NTB
Utfordrar kjønnsundervisninga
Norske skulebøker kan gjere elevar usikre på kva kjønn dei har, meiner KrF-leiar Dag Inge Ulstein.
Jens Stoltenberg gjekk av som generalsekretær i Nato 1. oktober. No skal han leie styringsgruppa for Bilderberg-møta.
Foto: Thomas Fure / NTB
Jens Stoltenberg blir partyfiksar for Bilderberg-møta, ein institusjon meir i utakt med samtida enn nokon gong.
Den rumenske forfattaren Mircea Cartarescu har skrive både skjønnlitteratur, lyrikk og litterære essay.
Foto: Solum Bokvennen
Mircea Cărtărescu kastar eit fortrolla lys over barndommen i Melankolien
Taiwanarar feirar nasjonaldagen 10. oktober framfor presidentbygget i Taipei.
Foto: Chiang Ying-ying / AP / NTB
Illusjonen om «eitt Kina»
Kina gjer krav på Taiwan, og Noreg anerkjenner ikkje Taiwan som sjølvstendig stat. Men kor sterkt står argumenta for at Taiwan er ein del av Kina?