Mot det jordiske
Stein Torleif Bjella skriv melankolske og tragikomiske dikt.
Stein Torleif Bjella har lagt frå seg gitaren og skrive dikt.
Foto: Oktober Forlag
DIKT
Stein Torleif Bjella:
Jordsjukantologien nr. 1
Forlaget Oktober
Stein Torleif Bjella, som er ein kjend og prislønt musikar og visesongar, debuterer i haust med diktboka Jordsjukantologien nr 1. Alt tittelen gir signal om at det er litt skakt og ikkje heilt på stell i jordbruket, ein stad i Ål-traktene. Jordsjuka handlar ikkje berre om at jorda er vassjuk; like mykje står jordsjuka for hungeren etter å lure til seg meir land og eigedom frå vener, sysken eller folk som ligg på dødsleiet.
Lurvete røystegalleri
Når Bjella har kalla boka ein antologi, er det ikkje fordi tekstane er skrive av ulike forfattarar, men fordi boka er sett saman av eit lurvete røystegalleri frå folk som bur på denne staden. Eit dikt hos Bjella referere til Edar Lee Masters Spoon River Anthology frå 1906, ei bok som gjennom 212 gravskrifter skildrar eit heilt samfunn. Bak i boka til Bjella finn ein eit oversyn og ein karakteristikk av dei viktigaste personane i dikta, slik som Sevat Lars og Sverre, som «karar stadig til seg meire grunn».
Mottoet som står i byrjinga av boka, summerer godt opp kombinasjonen av melankoli og humor ein møter i dikta: «Det er berre to tragediar i livet:/ tap av kjæraste og jordskifte». Gjennom dikta vert ein kjend med ein ulikarta skokk med folk, med visse lastar. Mellom anna småleg misunning, gjerrigskap, gjøling og hemntankar. Folka skuler mistenksamt på kvarandre og på hyttefolket, og tuskar til seg fiskerettar, jord og skog. Her finst grunneigaren, ungkaren og skogsameigaren. Det er tida for ombrøyte, med regulering av jorda og skogen til nye hyttefelt, og utsikter til økonomisk vinst.
Vendepunkt
Dikta dyrkar det overraskande vendepunktet, der livet slår over frå suksess til tragedie og ungkarstilvære. Her finst både svart galle og lys humor. Ein må sjølvsagt ta dikta til Stein Torleif Bjella slik dei er, som enkle forteljande dikt som byd på ironiske folkelivsskildringar utan staffasje og fiksfakseri. Slik fungerer dikta godt. Her finst sjølvsagt nokre tekstar som gjennom linene ladar seg opp til eit klimaks og ei vending, som ikkje heilt tek nedslaget. Og kanskje synest nokon at dikta ber fram stereotypiar om norske utkantstrok, men det får så vere.
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast lyrikkmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
DIKT
Stein Torleif Bjella:
Jordsjukantologien nr. 1
Forlaget Oktober
Stein Torleif Bjella, som er ein kjend og prislønt musikar og visesongar, debuterer i haust med diktboka Jordsjukantologien nr 1. Alt tittelen gir signal om at det er litt skakt og ikkje heilt på stell i jordbruket, ein stad i Ål-traktene. Jordsjuka handlar ikkje berre om at jorda er vassjuk; like mykje står jordsjuka for hungeren etter å lure til seg meir land og eigedom frå vener, sysken eller folk som ligg på dødsleiet.
Lurvete røystegalleri
Når Bjella har kalla boka ein antologi, er det ikkje fordi tekstane er skrive av ulike forfattarar, men fordi boka er sett saman av eit lurvete røystegalleri frå folk som bur på denne staden. Eit dikt hos Bjella referere til Edar Lee Masters Spoon River Anthology frå 1906, ei bok som gjennom 212 gravskrifter skildrar eit heilt samfunn. Bak i boka til Bjella finn ein eit oversyn og ein karakteristikk av dei viktigaste personane i dikta, slik som Sevat Lars og Sverre, som «karar stadig til seg meire grunn».
Mottoet som står i byrjinga av boka, summerer godt opp kombinasjonen av melankoli og humor ein møter i dikta: «Det er berre to tragediar i livet:/ tap av kjæraste og jordskifte». Gjennom dikta vert ein kjend med ein ulikarta skokk med folk, med visse lastar. Mellom anna småleg misunning, gjerrigskap, gjøling og hemntankar. Folka skuler mistenksamt på kvarandre og på hyttefolket, og tuskar til seg fiskerettar, jord og skog. Her finst grunneigaren, ungkaren og skogsameigaren. Det er tida for ombrøyte, med regulering av jorda og skogen til nye hyttefelt, og utsikter til økonomisk vinst.
Vendepunkt
Dikta dyrkar det overraskande vendepunktet, der livet slår over frå suksess til tragedie og ungkarstilvære. Her finst både svart galle og lys humor. Ein må sjølvsagt ta dikta til Stein Torleif Bjella slik dei er, som enkle forteljande dikt som byd på ironiske folkelivsskildringar utan staffasje og fiksfakseri. Slik fungerer dikta godt. Her finst sjølvsagt nokre tekstar som gjennom linene ladar seg opp til eit klimaks og ei vending, som ikkje heilt tek nedslaget. Og kanskje synest nokon at dikta ber fram stereotypiar om norske utkantstrok, men det får så vere.
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast lyrikkmeldar i Dag og Tid.
Her finst både svart galle og lys humor.
Fleire artiklar
Morgonfrisk fersking
«Ein kan kjenna seg frisk og sterk, vera åndsfrisk eller endåtil frisk som ein fisk, friskna til, verta frisk att frå sjukdomen og heilt friskmeld.»
150-årsjubilant: den austerrikske komponisten Arnold Schönberg (1874–1951).
Fredshymne
Kammerchor Stuttgart tolkar Schönbergs «illusjon for blandakor» truverdig.
Marianne Nielsen i hovudrolla som Winnie. Gerald Pettersen spelar Willie.
Foto: Sebastian Dalseide
Beckett-klassikar av godt merke
Glade dager byr på ein strålande skodespelarprestasjon av Marianne Nielsen.
Ingrid Storholmen har teke utgangspunkt i eit stort datamateriale om folkehelsa i Nord-Trøndelag.
Foto: Merete Haseth
Våren over mannalivet
Ingrid Storholmen gjer tørre helsedata om til levande liv i Bloddråpetall.
Takumi (Hitoshi Omika) og dottera Hana (Ryo Nishikawa) lever eit roleg liv på bygda, som no kan få ein «glampingplass».
Foto: Another World Entertainment
Djevelen i detaljane
By mot land er eit sentralt tema i endå ein framifrå film av Ryusuke Hamaguchi.
Papiravisa