Gjendines original
Bergset og Gimse baud på folkemusikk og kunstmusikalske omarbeidingar i Troldsalen.
Arve Moen Bergset og Håvard Gimse i Troldsalen.
Foto: Magnus Skrede
Festspelkonsert
Tveitt, Bull, Grieg,
Halvorsen, Irgens-
Jensen, Sommerfeldt, Buen, tradisjonsmusikk:
Kveding og klassisk
Arve Moen Bergset, fiolin, hardingfele og kveding; Håvard Gimse, klaver
Troldsalen, sundag 30. mai
Troldsalen, den godt kamuflerte konsertsalen nedanfor Edvard Griegs villa på Troldhaugen, har Festspillenes finaste bakgrunnskulisse. Gjennom det store vindauget ser me komponisthytta ved Nordåsvatnet, den Grieg lét byggja i 1891. I hytta fekk han den absolutte stilla han trong for å komponera; éin einaste lyd var nok til å øydeleggja konsentrasjonen og inspirasjonen hans.
Seks stykke av Grieg stod på programmet sundag førre helg. Då presentere Arve Moen Bergset og Håvard Gimse eit etter kvart kjent programkonsept, der originale folketonar og dei kunstmusikalske omarbeidingane av desse blei sette opp mot kvarandre. Slik fekk me til dømes oppleva Bergset synga voggesongen Grieg høyrde av Gjendine Slålien under ein fjelltur til Skogadalsbøen i Jotunheimen, også det i 1891, før Gimse spelte Griegs vedunderleg varsame omarbeiding «Gjendines bådnlåt», op. 66 nr. 19.
Noko tilsvarande opna konserten, då Bergset kvad folkesongen «Velkomne med æra» frå Kvam, og Gimse spelte Geirr Tveitts klaverversjon frå samlinga Hundrad Hardingtonar. (Vel å merka ikkje den vanlege versjonen, men ein tidleg og ukjend variant Gimse har fått av son til Tveitt).
I tillegg til kvedinga spelte Bergset både vanleg fiolin og hardingfele. Hardingfelespelet hans var best, med klår tone og rytmisk driv. På fiolinen nådde han ikkje dette nivået – i Johan Halvorsens (1864–1935) Norsk dans nr. 1 var intonasjonen stundom merkbart for lågt i det høge registeret. Med kvedinga briljerte han, derimot, særleg når han song solo. Når klaveret var med, hende det som ofte skjer med kvedarar: Flygelet overdøyver dei.
Denne typen programmering med mange småstykke har den ulempa at konserten blir temmeleg oppstykka, med mykje klapping innimellom. Konserten hadde difor tent på å ha minst eitt større, samanhengande verk, som fint kunne vore integrert i midten.
Sjur Haga Bringeland
Tilgang til digitale versjonar av begge konsertane kan kjøpast via internettsidene til Festspillene i Bergen fram til 23. juni.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Festspelkonsert
Tveitt, Bull, Grieg,
Halvorsen, Irgens-
Jensen, Sommerfeldt, Buen, tradisjonsmusikk:
Kveding og klassisk
Arve Moen Bergset, fiolin, hardingfele og kveding; Håvard Gimse, klaver
Troldsalen, sundag 30. mai
Troldsalen, den godt kamuflerte konsertsalen nedanfor Edvard Griegs villa på Troldhaugen, har Festspillenes finaste bakgrunnskulisse. Gjennom det store vindauget ser me komponisthytta ved Nordåsvatnet, den Grieg lét byggja i 1891. I hytta fekk han den absolutte stilla han trong for å komponera; éin einaste lyd var nok til å øydeleggja konsentrasjonen og inspirasjonen hans.
Seks stykke av Grieg stod på programmet sundag førre helg. Då presentere Arve Moen Bergset og Håvard Gimse eit etter kvart kjent programkonsept, der originale folketonar og dei kunstmusikalske omarbeidingane av desse blei sette opp mot kvarandre. Slik fekk me til dømes oppleva Bergset synga voggesongen Grieg høyrde av Gjendine Slålien under ein fjelltur til Skogadalsbøen i Jotunheimen, også det i 1891, før Gimse spelte Griegs vedunderleg varsame omarbeiding «Gjendines bådnlåt», op. 66 nr. 19.
Noko tilsvarande opna konserten, då Bergset kvad folkesongen «Velkomne med æra» frå Kvam, og Gimse spelte Geirr Tveitts klaverversjon frå samlinga Hundrad Hardingtonar. (Vel å merka ikkje den vanlege versjonen, men ein tidleg og ukjend variant Gimse har fått av son til Tveitt).
I tillegg til kvedinga spelte Bergset både vanleg fiolin og hardingfele. Hardingfelespelet hans var best, med klår tone og rytmisk driv. På fiolinen nådde han ikkje dette nivået – i Johan Halvorsens (1864–1935) Norsk dans nr. 1 var intonasjonen stundom merkbart for lågt i det høge registeret. Med kvedinga briljerte han, derimot, særleg når han song solo. Når klaveret var med, hende det som ofte skjer med kvedarar: Flygelet overdøyver dei.
Denne typen programmering med mange småstykke har den ulempa at konserten blir temmeleg oppstykka, med mykje klapping innimellom. Konserten hadde difor tent på å ha minst eitt større, samanhengande verk, som fint kunne vore integrert i midten.
Sjur Haga Bringeland
Tilgang til digitale versjonar av begge konsertane kan kjøpast via internettsidene til Festspillene i Bergen fram til 23. juni.
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.