Rock

Diverse
Artistar:

I’ll Be Your Mirror: A Tribute to The Velvet Underground & Nico

Verve

Kva var det med The Velvet Underground? Kvifor har plata bandet laga saman med Nico, The Velvet Underground & Nico (1967), slik ein udiskutabelt solid og sentral plass i kvart forsøk på å lage ein kanon over dei viktigaste utgivingane gjennom tidene?

2021 er visst året då vi verkeleg skal få komme (endå) djupare inn i desse spørsmåla. Om tre veker har musikkdokumentarfilmen The Velvet Underground, regissert av Todd Haynes, TV-premiere, etter at filmen hausta gode kritikkar på Cannes-festivalen i sommar. Og i dag kjem I’ll Be Your Mirror: A Tribute to The Velvet Underground & Nico ut, eit album der fleire av samtidas mest markante artistar tolkar låtane på klassikaren frå 1967, som også hadde eit omslag som vel fortener karakteristikken ikonisk, pryda som det var av Andy Warhols banan. 

Spist og mjukt

Ein variant av det ganske så gjennomsiterte bananmotivet figurerer også på coveralbumet, som for å kunne lukkast må ta vare på både det spisse og det mjuke, det sprakande og det funklande, det sofistikerte og kompromisslaust råe, slik det motsetnadsfullt eksisterte side om side på plata Lou Reed (1942–2013), John Cale (1942–), Sterling Morrison (1942–1995) og Maureen Tucker (1944–) laga saman, med ein definerande vokal frå den tyske vokalisten Christa Päffgen (1938–1988), meir kjend som Nico, på «Femme Fatale», «All Tomorrow’s Parties» og «I’ll Be Your Mirror» (og på «Sunday Morning», då som korist). 

Og det kan vel ikkje gå gale når Sharon Van Etten gjer «Femme Fatale», eller når vi får ein versjon av «I’ll Be Your Mirror» signert Courtney Barnett? Nei, det kan ikkje det. Van Etten tek tempoet ned, ganske så kraftig også, og dosar på med tunge pianoakkordar, og ho har med seg ingen ringare enn Angel Olsen på kor.

Barnett høyrest meir ut som Reed enn som Nico, der ho gjer sin ganske kule, nedpå og rett-fram vri på den litt vrine speglinga det trass alt dreier seg om. Det er mykje å glede seg over her, for ringrevar som Michael Stipe (R.E.M.), Matt Berninger (The National), Andrew Bird og Lucius, Kurt Vile, St. Vincent og Thomas Bartlett, Thurston Moore, King Princess, Fontaines D.C., Iggy Pop og Matt Sweeney er alle med.

Sabla bra

Til saman dokumenterer breidda og kreativiteten eit nesten førti år gammalt, velkjent sitat frå Brian Eno om The Velvet Underground & Nico: Sjølv om plata selde berre tretti tusen eksemplar dei første fem åra, starta kvar og ein av dei som skaffa seg eit eksemplar, band etter å ha oppdaga musikken. Albumet frå 1967 er eit knippe sabla bra komposisjonar, men representerer også ein attityde som det går an å reartikulere med stor kraft, slik både Van Etten og Barnett på kvar sitt vis gjer.

Ein kunne ha brukt eit avsnitt eller to på kvar av tolkingane til desse artistane, men lat oss heller på oppløpet løfte fram krafta bak prosjektet og konstellasjonane av artistar og songar, nemleg produsent Hal Willner (1956–2020), som pandemien diverre tok med seg i året som gjekk. Går eg til hyllene mine, finn eg liknande plater Willner laga med songar av Kurt Weill (Lost in the Stars, 1985 og September Songs, 1995) og Charles Mingus (Weird Nightmare, 1992), og eg kunne ha nemnt fleire enn dei som finst i samlinga mi. Willner arbeidde særleg tett med Lou Reed, og når eg høyrer Barnett, kan eg ikkje la vere å tenkje anna enn at det er rett røyst, til rett song, til rett tid, og at det er synd at meisterkuratoren Willner aldri fekk sjå dette albumet komme ut.

Øyvind Vågnes

Øyvind Vågnes er forfattar og fast musikkskribent i Dag og Tid.