Folkemusikk

Rasmus Kjorstad:

Spelstund

Ta:lik

Rasmus Kjorstad vil for mange vera kjend frå den improvisasjonsbaserte folkemusikkgruppa Morgonrode, samspel med den felespelande broren Hans P. Kjorstad og Torgeir Vassviks særeigne form for samisk musikk. Men dette er den første soloplata til Kjorstad, han er den einaste musikaren på plata, og han trakterer både vanleg fele (som er hovudinstrumentet), oktavfele og langeleik.

Samstundes som Kjorstad har markert seg som ein alternativ felespelar, held han seg på denne plata utelukkande til tradisjonsmusikk frå Gudbrandsdalen. Men i likskap med mange andre yngre folkemusikarar dyrkar han ikkje-temperert tonalitet inspirert av eldre kjelder. Særleg på langeleikspelet er dette merkbart, sidan banda på melodistrengen er plasserte slik at dette vert ekstra tydeleg.

Av det rikhaldige tilfanget av feleslåttar frå dalen har Kjorstad valt slike som inneheld overraskande formelement (som eit ekstra slag eller ein ekstra takt der ein minst ventar det), og ein stram rytmikk som gjer dette til dansbar musikk, samstundes som han i alle detaljar er gjevande å lyda på og dermed kan framstå som kunst.

Vekslinga mellom dei tre instrumenta gjev variasjon til produksjonen, noko som styrker ei plate med stramme avgrensingar: éin utøvar som spelar solo, og éin type repertoar. Særleg spelet på den djuptklingande oktavfela utgjer ein fin kontrast til den tidvis intense diskanten til den vanlege fela.

Kjorstad er eit fint døme på korleis ein utøvar kan dyrka det eksperimenterande og det tradisjonelle på same tid. Men det fine er at dette ikkje vert sausa ukritisk saman. Her er det fokus på eldre kjeldemateriale (som vert grundig presentert på omslaget), og fornyinga skjer ikkje gjennom stilblanding, men ved å sjå kva potensial som ligg i dei eldre melodiane slik dei er overleverte.

Sigbjørn Apeland

Sigbjørn Apeland er musikar, musikkvitar og fast musikk­meldar i Dag og Tid.