Alle skal i jorda
Enstad & trio tek oss med på ein fengjande tur på mørke vegar.
Ein musikalst aftan med Marika Enstad.
Foto: Øyvind Eide
Nationaltheatret/Torshovteatret
Det blåser skarpt fra endeløse sletter. En musikalsk aften med Marika Enstad
Regi: Hanne Tømta
Produsent: Margrethe Aabye
Det kan fortone seg som ein isklår aktualitet no i dag, når vi har levd eit par månader i dommedagsliknande unnatakstilstand, at teateret tek publikum til seg att med ein slags songleg meditasjon om mørke, einsemd, angst og død. Men den intime teaterkonserten Marika Enstad no framfører, med tre musikarar, skulle faktisk hatt premiere i mars. Det heiter seg at livet imiterer kunsten, og stundom, ja, så er det vel rett og slett det det gjer.
Med songar, dei fleste på engelsk, og med lite tørrprat mellom låtane, er dette i utgangspunktet mest konsert, og det som her er av teaterregi, er så diskret og saumlaust gjort at vi eigentleg ikkje merkar det.
Marika Enstad har gjennom ein 25-årig karriere rørt seg fram og attende mellom klassisk institusjonsdramatikk og grenseutprøvande avantgardeteater, og ho har heile tida halde vokalisten i seg ved like. Utan å ende i korkje tradisjonell visesong eller glatt musikalsjanger har ho heile tida halde songaren og skodespelaren i seg i kontakt med kvarandre. Når ho denne gongen, rå og usentimental og med ein fengslande nyansert dynamikk, gjev versjonar av Leonard Cohen, Tom Waits, Edith Piaf, Johnny Cash, Elvis, Stefan Sundström, Anne Grete Preus og andre, er ho sjølvsagt og heile tida meir enn berre songar. Det er ein diskret sårheit under den kontrollerte yta som gjev ekstra djupn til både tonane og orda. Kontakten mellom Enstad og trioen – Peder Varkøy, Vidar Løvstad og Jon Rørmark – er som hand i hanske, og reint magisk er augneblinken der Enstads falsettone glir umerkeleg over i Rørmarks flageolettone på kontrabassen.
Tekstane her er ikkje eigna for laurdagsdansen, det handlar mykje om å våge å sjå livsens mørke i kvitauget. Men her er òg liner som minner oss om at vi ikkje er så aleine som vi trur. «Det finst alltids lyspunkt», seier Marika Enstad til åskodarane, «og for meg er eit av dei å få sjå dykk her i kveld.» Ut frå responsen på premieren var det ikkje tvil om at også dette lyspunktet slo attende.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Nationaltheatret/Torshovteatret
Det blåser skarpt fra endeløse sletter. En musikalsk aften med Marika Enstad
Regi: Hanne Tømta
Produsent: Margrethe Aabye
Det kan fortone seg som ein isklår aktualitet no i dag, når vi har levd eit par månader i dommedagsliknande unnatakstilstand, at teateret tek publikum til seg att med ein slags songleg meditasjon om mørke, einsemd, angst og død. Men den intime teaterkonserten Marika Enstad no framfører, med tre musikarar, skulle faktisk hatt premiere i mars. Det heiter seg at livet imiterer kunsten, og stundom, ja, så er det vel rett og slett det det gjer.
Med songar, dei fleste på engelsk, og med lite tørrprat mellom låtane, er dette i utgangspunktet mest konsert, og det som her er av teaterregi, er så diskret og saumlaust gjort at vi eigentleg ikkje merkar det.
Marika Enstad har gjennom ein 25-årig karriere rørt seg fram og attende mellom klassisk institusjonsdramatikk og grenseutprøvande avantgardeteater, og ho har heile tida halde vokalisten i seg ved like. Utan å ende i korkje tradisjonell visesong eller glatt musikalsjanger har ho heile tida halde songaren og skodespelaren i seg i kontakt med kvarandre. Når ho denne gongen, rå og usentimental og med ein fengslande nyansert dynamikk, gjev versjonar av Leonard Cohen, Tom Waits, Edith Piaf, Johnny Cash, Elvis, Stefan Sundström, Anne Grete Preus og andre, er ho sjølvsagt og heile tida meir enn berre songar. Det er ein diskret sårheit under den kontrollerte yta som gjev ekstra djupn til både tonane og orda. Kontakten mellom Enstad og trioen – Peder Varkøy, Vidar Løvstad og Jon Rørmark – er som hand i hanske, og reint magisk er augneblinken der Enstads falsettone glir umerkeleg over i Rørmarks flageolettone på kontrabassen.
Tekstane her er ikkje eigna for laurdagsdansen, det handlar mykje om å våge å sjå livsens mørke i kvitauget. Men her er òg liner som minner oss om at vi ikkje er så aleine som vi trur. «Det finst alltids lyspunkt», seier Marika Enstad til åskodarane, «og for meg er eit av dei å få sjå dykk her i kveld.» Ut frå responsen på premieren var det ikkje tvil om at også dette lyspunktet slo attende.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.
Foto: Christiane Jordheim Larsen
Alle auge på Grønland
NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk.
Afghanarane som spelar i filmen til Raha Amirfazli og Alireza Ghasemi, har flykta frå Iran.
Foto frå filmen
Filmglede
Det er alltid kjekt å opne det nye året med mykje film.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.