Dommedag over seg sjølv
Den britisk-norske tolkinga av Ibsens epilog har sår varme og kraft.
Ragnhild Gudbrandsen og Øystein Røger i framsyninga på Coronet Theatre i London.
Foto: Tristam Kenton
Det Norske Ibsenkompaniet / Coronet Theatre i London (i Ibsen Museum & Teater)
Henrik Ibsen:
Når vi døde våkner
Regi: Kjetil Bang-Hansen
Scenografi/kostyme: Mayou Trikerioti
Lys: Amy Mae
Lyddesign/komponist: Peter Gregson
Det Norske Ibsenkompaniet er eit føretak, initiert av Kåre Conradi, som tek sikte på samarbeidsproduksjonar av Ibsens skodespel, med norske og engelske krefter, for publikum i både Noreg og utlandet. Den no aktuelle oppsetjinga av Når vi døde våkner har vekt stor åtgaum i London og er no på noregsturné.
Denne veka fekk vi sjå framsyninga på Ibsen Museum & Teater. Det var eit vakkert og reinlinja møte med denne Ibsens sluttstrek, som er så urtypisk Ibsen og samstundes slett ikkje det; det har ein pil retta mot symbolismen, av garde frå den stadbundne realismen. Men kjærleikssviket og livsløgna står framleis som beresøyler i diktarærendet.
Historia om kunstnaren som har ofra alt – kjærleik, vennskap, familieliv – på karrierens alter, er trudd til å vere det næraste Ibsen kom til ein sjølvbiografi. Og bilethoggaren Rubek har mellom anna gjort livet surt for båe kvinnene i livet sitt, den unge kjærleiken han sveik – og seinare den livsglade unge hustrua.
I Kjetil Bang-Hansens regi har skodespelarane funne eit spennande balansepunkt mellom resignasjon og opprør. Øystein Røger som Rubek byrjar som ein lettare kynisk eldre levemann og går stillsamt i oppløysing i konfrontasjon med fortida si. Ragnhild Gudbrandsen som Irene, kvinna han sveik, kjem som ein tikkande bombe av ei hemngudinne, eit grensepsykotisk menneskevrak, men enno skarp og klårtsjåande. Og som fru Maja, som kjenner seg forsmådd, men enno er svolten på livet, har Kikki Stormo spontan varme, også i samspel med den virile bjørnejegeren (Eric Todd). (Scenane med han blir spelt på engelsk, og engelske tekstar blir synte på bakveggen gjennom heile stykket.)
Scenebiletet er dominert av ein søppel- og slagghaug, kan hende litt vanskeleg å relatere til i byrjinga. Men når vi blir mint på at det handlar om menneske på ruinane av livet sitt, gjev det etter kvart ei meining. Og dei poetiske og mangetydige replikkane til meisteren kjem betre til sin rett enn vi har høyrt det på lenge.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Det Norske Ibsenkompaniet / Coronet Theatre i London (i Ibsen Museum & Teater)
Henrik Ibsen:
Når vi døde våkner
Regi: Kjetil Bang-Hansen
Scenografi/kostyme: Mayou Trikerioti
Lys: Amy Mae
Lyddesign/komponist: Peter Gregson
Det Norske Ibsenkompaniet er eit føretak, initiert av Kåre Conradi, som tek sikte på samarbeidsproduksjonar av Ibsens skodespel, med norske og engelske krefter, for publikum i både Noreg og utlandet. Den no aktuelle oppsetjinga av Når vi døde våkner har vekt stor åtgaum i London og er no på noregsturné.
Denne veka fekk vi sjå framsyninga på Ibsen Museum & Teater. Det var eit vakkert og reinlinja møte med denne Ibsens sluttstrek, som er så urtypisk Ibsen og samstundes slett ikkje det; det har ein pil retta mot symbolismen, av garde frå den stadbundne realismen. Men kjærleikssviket og livsløgna står framleis som beresøyler i diktarærendet.
Historia om kunstnaren som har ofra alt – kjærleik, vennskap, familieliv – på karrierens alter, er trudd til å vere det næraste Ibsen kom til ein sjølvbiografi. Og bilethoggaren Rubek har mellom anna gjort livet surt for båe kvinnene i livet sitt, den unge kjærleiken han sveik – og seinare den livsglade unge hustrua.
I Kjetil Bang-Hansens regi har skodespelarane funne eit spennande balansepunkt mellom resignasjon og opprør. Øystein Røger som Rubek byrjar som ein lettare kynisk eldre levemann og går stillsamt i oppløysing i konfrontasjon med fortida si. Ragnhild Gudbrandsen som Irene, kvinna han sveik, kjem som ein tikkande bombe av ei hemngudinne, eit grensepsykotisk menneskevrak, men enno skarp og klårtsjåande. Og som fru Maja, som kjenner seg forsmådd, men enno er svolten på livet, har Kikki Stormo spontan varme, også i samspel med den virile bjørnejegeren (Eric Todd). (Scenane med han blir spelt på engelsk, og engelske tekstar blir synte på bakveggen gjennom heile stykket.)
Scenebiletet er dominert av ein søppel- og slagghaug, kan hende litt vanskeleg å relatere til i byrjinga. Men når vi blir mint på at det handlar om menneske på ruinane av livet sitt, gjev det etter kvart ei meining. Og dei poetiske og mangetydige replikkane til meisteren kjem betre til sin rett enn vi har høyrt det på lenge.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.