Ein villare, galnare Ibsen
Teater Ibsens Ibsen fortel berre glimtvis handlinga, men leverer kraftig.
Surrealistisk Ibsen i Skien, f.v. Mathilde Alfrida Jakobsen Skarpsno, Mari Dahl Sæther, Stian Isaksen og Patrik Asplund Stenseth.
Foto: Dag Jenssen
Teater Ibsen
Etter Henrik Ibsen:
Lille Eyolf
Regi: Silvia Rieger
Scenografi: Laurent Pellisier
Det er mykje å seie om forholdet institusjonsteatera har til Ibsen. Dei har lenge streva med å tilpasse den klassiske dramaturgien hans til eit notidig uttrykk. Det har blitt mange bastardproduksjonar, ikkje alltid like spanande. Når ein stundom ser ibsentolkingar som tar spranget heilt ut i det nonfigurative, er det gjerne først der ein ser fornyinga, og ei samstundes rein line til opphavet. Dette hender likevel helst på dei alternative teaterarenaene.
Det er difor å rekne som vågalt når eit institusjonsteater, endåtil Teater Ibsen i Skien, hyrer inn teatermakarar frå den særs alternative Volksbühne i Berlin til å setje opp Lille Eyolf, alt på førehand eit av dei mest mystiske stykka til meisteren. Det er sjølvsagt då ikkje noka realistisk eller narrativt lettfatteleg framsyning vi får. Men dei av oss som kan vår Ibsen nokolunde, kjenner i alle høve att persongalleriet og hovudkonfliktane ganske langt på veg. Som i eit marerittaktig vrengjebilete av familie- og ekteskapshelvetet, som jo dei fleste klassiske skodespel handlar om, ser vi personane krype, hoppe og vri seg i ein slags vulgære fantasy-kostyme, og vi høyrer dei rope, skrike og messe både Eyolf-replikkar og andre tekstbitar frå her og der. Den konfronterande menneskelege appellen til Ibsen kan sjølvsagt ikkje overleve i dette, men framsyninga høgg merkeleg tak i oss likevel.
Den mørke historia om ekteparet som ikkje kan sjå seg sjølv og livet sitt med klåre auge før dei misser sonen sin, har så mange lag og gåter i seg at ein godt ser freistinga til ei surrealistisk og assosiativt fabulerande tolking. Og skodespelarane er mest skræmande gode i den kontrollerte galskapen. Ikkje minst i dei flyktande, sjølvfornektande tekstpartia er det ei fascinerande tragikomisk høgd over dei. Berre den siste, mest kakofoniske delen av stykket vert for lang og einsformig, diverre.
Scenografien er i hovudsak to naivistisk måla sceneteppe. Dei stadfester på sitt vis konstrastinntrykket av tidlaus menneskeskildring og euforisk fantasi.
Meldinga er skriven på grunnlag av generalprøven.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Teater Ibsen
Etter Henrik Ibsen:
Lille Eyolf
Regi: Silvia Rieger
Scenografi: Laurent Pellisier
Det er mykje å seie om forholdet institusjonsteatera har til Ibsen. Dei har lenge streva med å tilpasse den klassiske dramaturgien hans til eit notidig uttrykk. Det har blitt mange bastardproduksjonar, ikkje alltid like spanande. Når ein stundom ser ibsentolkingar som tar spranget heilt ut i det nonfigurative, er det gjerne først der ein ser fornyinga, og ei samstundes rein line til opphavet. Dette hender likevel helst på dei alternative teaterarenaene.
Det er difor å rekne som vågalt når eit institusjonsteater, endåtil Teater Ibsen i Skien, hyrer inn teatermakarar frå den særs alternative Volksbühne i Berlin til å setje opp Lille Eyolf, alt på førehand eit av dei mest mystiske stykka til meisteren. Det er sjølvsagt då ikkje noka realistisk eller narrativt lettfatteleg framsyning vi får. Men dei av oss som kan vår Ibsen nokolunde, kjenner i alle høve att persongalleriet og hovudkonfliktane ganske langt på veg. Som i eit marerittaktig vrengjebilete av familie- og ekteskapshelvetet, som jo dei fleste klassiske skodespel handlar om, ser vi personane krype, hoppe og vri seg i ein slags vulgære fantasy-kostyme, og vi høyrer dei rope, skrike og messe både Eyolf-replikkar og andre tekstbitar frå her og der. Den konfronterande menneskelege appellen til Ibsen kan sjølvsagt ikkje overleve i dette, men framsyninga høgg merkeleg tak i oss likevel.
Den mørke historia om ekteparet som ikkje kan sjå seg sjølv og livet sitt med klåre auge før dei misser sonen sin, har så mange lag og gåter i seg at ein godt ser freistinga til ei surrealistisk og assosiativt fabulerande tolking. Og skodespelarane er mest skræmande gode i den kontrollerte galskapen. Ikkje minst i dei flyktande, sjølvfornektande tekstpartia er det ei fascinerande tragikomisk høgd over dei. Berre den siste, mest kakofoniske delen av stykket vert for lang og einsformig, diverre.
Scenografien er i hovudsak to naivistisk måla sceneteppe. Dei stadfester på sitt vis konstrastinntrykket av tidlaus menneskeskildring og euforisk fantasi.
Meldinga er skriven på grunnlag av generalprøven.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Endre Ruset er poet og tidlegare kunstnarisk leiar ved Norsk litteraturfestival.
Foto: Heidi Furre
«Dikta til Endre Ruset er ridde av tap og sorg, og med hesten som sentralt motiv.»
Dette er ein bar, men er det ein sjokoladebar til laurdagskvelden eller ein proteinbar til treningsøkta?
Foto via Wikimedia Commons
«Det er høgt trykk på proteinbarfronten for tida.»
Teikning: May Linn Clement
«Det er ikkje for inkje me seier at noko 'dampar av erotikk' eller er 'dampande heitt'.»
Nye rekruttar til 24. mekaniserte brigade i dei ukrainske styrkane driv taktisk øving i Donetsk 14. oktober.
Foto: Ukrainsk forsvar
Ein ukrainsk-nordkoreansk krig på russisk territorium. Ingen forfattar av dystopisk fiksjon kunne ha klekt ut eit slikt scenario, skriv Andrej Kurkov.
Reinsdyr kan fint serverast utan purear, men med reine smakar. Her med brekkbønner, eg brukte grøne erter.
Foto via Wikimedia Commons