Nationaltheatret

Wislawa Szymborska:

Livet er den eneste måten

I utval ved Jos Groenier
Gjendikta av Agnes Banach, Ole Michael Sellberg, Christian Kjelstrup og Jan Erik Vold
Regi og scenografi: Jos Groeniner
Komponist og lyddesign: Kjetil Bjerkestrand
Musikk: Kjetil Bjerkestrand og Jan Garbarek

Den polske nobelprisvinnaren Wislawa Szymborska er vel enno ikkje folkelesnad i Noreg, men poesien hennar, lun, skjør og vittig som han er, er absolutt folkeleg, med mange slektskapstrekk med danske Piet Hein og vår eigen Prøysen, mellom andre. Om ikkje alle visdomsorda hennar er sogne or hennar eige bryst, set ho like fullt sin eigen lure spiss på dei, så dei får ein ny columbi egg-effekt.

Aktiv skribent

Wislawa Szymborska (1923–2012) var aktiv som skribent i Polen heilt frå 1945 og til kort tid før ho døydde. Under kommunistregimet var ho journalist i den underjordiske pressa. Livet i eit land med omveltingar og usikker framtid set sjølvsagt preg på folk, på kunstnarar og det dei leverer. Og det er i undringa over kor uføreseieleg livet er, og samstundes så rikt på nye sjansar, vi kan la oss fange inn i dei vare og djupe refleksjonane hennar.

Den timelange framsyninga Nationaltheatret har laga over Szymborskas lyrikk har ikkje mykje dramaturgisk fiksfakseri. Tre skodespelarar, Gisken Armand, Ellen Horn og Henriette Marø, kjem inn og seier hei til publikum og fortel kort om kva det er dei skal presentere. Scenebiletet ymtar om eit husvære, med nokre møblar, ein skrivemaskin og ei uoppreidd seng. På gjennomsiktige faner vert illustrerande bilete og foto viste.

Ingen av ei tre kvinnene gjev seg ut på noka melodramatisk innleving i dikta, men dei klarer alle å tilføre orda både tyngde og smil.

Kjærleik og vennskap

Mellom alle dei fine naturobservasjonane og originale kjenslerapportane, fester ein seg ikkje minst ved tankane om skilnaden på kjærleik og vennskap. I kjærleiken finst det alltid ein snev av trugsmål, seier Szymborska. I den gode vennskapen er ein derimot alltid trygg.

I denne bodskapen ligg det òg ei vennskapserklæring til lesaren – og lydaren.

Bent Kvalvik

Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.