Nationaltheatret, Malersalen

Henrik Ibsen:

Fruen fra havet

Regi: Trine Wiggen

I Fruen fra havet er det sagt at Henrik Ibsen føregreip Freud i skildringa av korleis lengst fortidige hendingar kan klamre seg til lagnaden vår og prege resten av livet vårt. Stykket er sånn sett heilt tidlaust. Men det er òg sett i ei tid da ekteskap og tilhøve mellom foreldre og born var ganske annleis enn no. Det er stykket prega av. Sånn sett er det ikkje tidlaust.

I Trine Wiggens stramme og effektive versjon av Fruen fra havet er det lagt opp til ein ganske slentrande, moderne spelestil. For nokre av rollefigurane er det kledeleg, ikkje minst dei unge: doktor Wangels’ to døtrer og den livsfjerne, unge kunstnaren Lyngstrand. Særleg har Hanna-Maria Grønneberg som eldstedottera Bolette funne eit uttrykk som er både Ibsen-klassisk og heilt av i dag. Den problematiserte Ellida Wangel vert for så vidt spelt med fin psykologisk teft av Mariann Saastad Ottesen. Men denne Ellida er for moderne og medviten til å vere plassert i eit paternalistisk ekteskap, og det er eigentleg mannen hennar (Frithjof Saaheim) òg. Til og med den sympatiske lærar Arnholm (Jan Gunnar Røise) vert i si notidige åtferd mest absurd i den faderlege frieriscena med Bolette.

I utgangspunktet kjenner vi vel dette dramaet som eit av dei få Ibsen-stykka med ein lykkeleg slutt. Denne gongen verkar det ikkje så lykkeleg at Ellida vel å bli hjå mannen sin til slutt. Det er i og for seg ei interessant og overraskande tolking. Men vi skulle trass alt gjerne sett ei tydeleg avklåring og erkjenning, om så lykkeleg eller ikkje. Ei slik ser vi ikkje heilt her. Denne Ellida verkar meir forfjamsa enn før når det heile sluttar. Og med omsyn til alt vi har fått vite om henne i løpet av stykket, burde det vel vere omvendt?

Bent Kvalvik

Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.