Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

TeaterMeldingar

Farseklassikar med raud nase

Spanskefluga morar framleis, men meir på eigenverdi enn på visuell oppdatering.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Det er ikkje naudsynt med parykkar og kostyme à la Familien Flint, skriv Bent Kvalvik.

Det er ikkje naudsynt med parykkar og kostyme à la Familien Flint, skriv Bent Kvalvik.

Foto: Gisle Bjørneby

Det er ikkje naudsynt med parykkar og kostyme à la Familien Flint, skriv Bent Kvalvik.

Det er ikkje naudsynt med parykkar og kostyme à la Familien Flint, skriv Bent Kvalvik.

Foto: Gisle Bjørneby

2439
20180907
2439
20180907

Oslo Nye Teater

Franz Arnold og Ernst Bach:

Den spanske flue

Omsett av Marianne Sævig
Regi: Jens August Wille
Scenografi og kostyme:
Camilla Bjørnvad

Dei borgarlege farsane, som fekk så dugeleg fotfeste i teaterkulturen frå byrjinga av førre hundreåret, har hatt ein usvikeleg seigliva popularitet. Det er vel ikkje anna å vente enn at ein vert freista til å vri og vende litt på dei. Utfordringa er sjølvsagt, som til dømes med Den spanske flue, at eit stykke frå 1913 faktisk handlar om ei reell samtid med ditto reelle kjønnsroller og samfunnstilhøve. Det er ikkje så lett å relatere til dagen i dag, om det er det ein ynskjer.

Keisamt

Den danske regissøren Jens August Wille har valt å plassere «fluga» i eit tidlaust og miljønøytralt rom der dei fleste personane er utstafferte som outrerte klovnar eller teikneseriefigurar. Scenebiletet er eit mahogniliknande legounivers med trapper og avsatsar, der eimen av gamal tid berre vert ymta om av nokre tunge gardiner og forstørra kniplingsradar. Skodespelarane, især dei unge, markerer karakterane sine mest med fysisk slapstick. Dei gjer det veldig bra, ingen tvil om det.

Men det er faktisk her, i opninga av handlinga, at sjølve grunnlaget for farsen vantar. Her handlar det om forelsking og unge kjensler, og viss kjærleiken berre blir grimasar og saltomortalar, er det liksom ikkje noko å byggje ein intrige på. Det blir faktisk lenge heller keisamt. Forunderleg nok er det når sjølve nøkkelpersonen i stykket kjem inn, supernerden Henrik Meisel, som skal vere den mest komiske av alle, at vi får eit sjarmerande og yndig streif av romantikk. Derfrå fungerer faktisk komedien mykje betre.

Det er den populære standupkomikaren Nils Ingar Aadne som teaterdebuterer som Henrik Meisel, og han gjer det storarta, med intelligent timing og nærvær.

Superopplagt

Det er tankevekkjande at det er sjølve stykket, med forvekslingane og dei mange sjølvmotseiande dialogane, som gjer moroa, i lag med superopplagde farseutspel, særleg frå syskenparet Haugen (Kim og Helle) som sennepsfabrikant Klinke og borgarmeisterfru Meisel. Heilt ærleg hadde det ikkje vore naudsynt med parykkar og kostyme à la Familien Flint. Ensemblet hadde klart seg fint med det elegante kroppsspråket og replikkhandsaminga åleine.

Bent Kvalvik

Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Oslo Nye Teater

Franz Arnold og Ernst Bach:

Den spanske flue

Omsett av Marianne Sævig
Regi: Jens August Wille
Scenografi og kostyme:
Camilla Bjørnvad

Dei borgarlege farsane, som fekk så dugeleg fotfeste i teaterkulturen frå byrjinga av førre hundreåret, har hatt ein usvikeleg seigliva popularitet. Det er vel ikkje anna å vente enn at ein vert freista til å vri og vende litt på dei. Utfordringa er sjølvsagt, som til dømes med Den spanske flue, at eit stykke frå 1913 faktisk handlar om ei reell samtid med ditto reelle kjønnsroller og samfunnstilhøve. Det er ikkje så lett å relatere til dagen i dag, om det er det ein ynskjer.

Keisamt

Den danske regissøren Jens August Wille har valt å plassere «fluga» i eit tidlaust og miljønøytralt rom der dei fleste personane er utstafferte som outrerte klovnar eller teikneseriefigurar. Scenebiletet er eit mahogniliknande legounivers med trapper og avsatsar, der eimen av gamal tid berre vert ymta om av nokre tunge gardiner og forstørra kniplingsradar. Skodespelarane, især dei unge, markerer karakterane sine mest med fysisk slapstick. Dei gjer det veldig bra, ingen tvil om det.

Men det er faktisk her, i opninga av handlinga, at sjølve grunnlaget for farsen vantar. Her handlar det om forelsking og unge kjensler, og viss kjærleiken berre blir grimasar og saltomortalar, er det liksom ikkje noko å byggje ein intrige på. Det blir faktisk lenge heller keisamt. Forunderleg nok er det når sjølve nøkkelpersonen i stykket kjem inn, supernerden Henrik Meisel, som skal vere den mest komiske av alle, at vi får eit sjarmerande og yndig streif av romantikk. Derfrå fungerer faktisk komedien mykje betre.

Det er den populære standupkomikaren Nils Ingar Aadne som teaterdebuterer som Henrik Meisel, og han gjer det storarta, med intelligent timing og nærvær.

Superopplagt

Det er tankevekkjande at det er sjølve stykket, med forvekslingane og dei mange sjølvmotseiande dialogane, som gjer moroa, i lag med superopplagde farseutspel, særleg frå syskenparet Haugen (Kim og Helle) som sennepsfabrikant Klinke og borgarmeisterfru Meisel. Heilt ærleg hadde det ikkje vore naudsynt med parykkar og kostyme à la Familien Flint. Ensemblet hadde klart seg fint med det elegante kroppsspråket og replikkhandsaminga åleine.

Bent Kvalvik

Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Eit russisk droneåtak råkar ei bustadblokk i Kyiv 10. januar.

Eit russisk droneåtak råkar ei bustadblokk i Kyiv 10. januar.

Foto: Gleb Garanich / Reuters / NTB

KrigSamfunn

Ingen Uber i Belarus

Å forstyrre GPS-system handlar ikkje berre om å forvirre russiske dronar. Det gjeld å dirigere dei slik at dei forlèt ukrainsk luftrom fullstendig.

Andrej Kurkov
Eit russisk droneåtak råkar ei bustadblokk i Kyiv 10. januar.

Eit russisk droneåtak råkar ei bustadblokk i Kyiv 10. januar.

Foto: Gleb Garanich / Reuters / NTB

KrigSamfunn

Ingen Uber i Belarus

Å forstyrre GPS-system handlar ikkje berre om å forvirre russiske dronar. Det gjeld å dirigere dei slik at dei forlèt ukrainsk luftrom fullstendig.

Andrej Kurkov
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn
Christiane Jordheim Larsen

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Afghanarane som spelar i filmen til Raha Amirfazli og Alireza Ghasemi, har flykta frå Iran.

Afghanarane som spelar i filmen til Raha Amirfazli og Alireza Ghasemi, har flykta frå Iran.

Foto frå filmen

FilmMeldingar
Håkon Tveit

Filmglede

Det er alltid kjekt å opne det nye året med mykje film.

Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.

Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.

Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund

UtdanningSamfunn
Sigurd Arnekleiv Bækkelund

Framandspråka forsvinn

Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim
Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis