Fengslande Pan-mystikk
Vakker Hamsun-dramatisering femnar røynd og draum i ei tidlaus verd.
Framsyninga har roleg, eggjande koreografi, og ikkje minst musikk, skriv Bent Kvalvik.
Foto: Stig Håvard Dirdal
Rogaland Teater
Knut Hamsun:
Pan – dødelig idyll
Omarbeidd av Arne Nøst og Carl Jørn Johansen etter Yngve Sundvors dramatisering
Regissør, scenograf og komponist: Arne Nøst
Knut Hamsuns poetiske og løyndomsfulle roman Pan er ikkje eigentleg så handlingsspekka, men det er stemningar og karakterar her som høgst forståeleg kallar på regissørar og skodespelarar. Det er dristig å gå laus på eit verk som i utgangspunktet appellerer så sterkt til ei eiga meddikting. Men multikunstnaren Arne Nøst tør. Dette er òg det siste eigenprosjektet hans etter ni år som sjef på Rogaland Teater.
Draumeverd
Alt i 2008 laga Nøst teater av Pan på Hålogaland Teater, i Yngve Sundvors dramatisering. Framsyninga i Stavanger har det same grunnrisset dramaturgisk og visuelt, men har samstundes fått eit mjukare, meir sensuelt uttrykk. Scenerommet er dominert av ei stor mangearma vippe med armar som kan bøyast opp og ned. Det gir ein indirekte, trolsk dobbelvisualisering av både stad og sinnsstemning. Og i dette universet, der òg storskjønne naturbilete i rørsle skin over bakscenen, møter vi den underlege, rastlause løytnant Glahn, som under ein lang jaktferie i Nordland både lèt seg fange inn i skogsmystikkens draumeverd og forelskar seg forsvarslaust i den lunefulle Edvarda. Alt det paradoksale forelska menneske kan gjere og seie mot og til kvarandre, kjem her som ei uslipen perlerad mot oss, og vi synest det er absurd, men vi skjøner det på eit underleg sett likevel.
Stilisert
Framsyninga er elles stilisert, her er ikkje mange kommodar og kaffikoppar, men overgangane i forteljinga mellom draum og røynd vert løyste med roleg, eggjande koreografi, og ikkje minst musikk.
Anders Dahle har ein open intensitet i Glahn-rolla som rommar både det gåtefulle og det spontant forståelege i karakteren, og Ragnhild Arnestad Mønnes som Edvarda har både det sårbare og det steile som rolla må ha. Espen Hana som Mack, Helga Guren som Eva, Marco Kanic som dokteren og Roar Kjølv Jensen som baronen fylgjer alle opp i eit spel som heile tida er tvitydig, på grensa mellom realistisk og hallusinatorisk. Det er ei fascinerande teaterhending.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Rogaland Teater
Knut Hamsun:
Pan – dødelig idyll
Omarbeidd av Arne Nøst og Carl Jørn Johansen etter Yngve Sundvors dramatisering
Regissør, scenograf og komponist: Arne Nøst
Knut Hamsuns poetiske og løyndomsfulle roman Pan er ikkje eigentleg så handlingsspekka, men det er stemningar og karakterar her som høgst forståeleg kallar på regissørar og skodespelarar. Det er dristig å gå laus på eit verk som i utgangspunktet appellerer så sterkt til ei eiga meddikting. Men multikunstnaren Arne Nøst tør. Dette er òg det siste eigenprosjektet hans etter ni år som sjef på Rogaland Teater.
Draumeverd
Alt i 2008 laga Nøst teater av Pan på Hålogaland Teater, i Yngve Sundvors dramatisering. Framsyninga i Stavanger har det same grunnrisset dramaturgisk og visuelt, men har samstundes fått eit mjukare, meir sensuelt uttrykk. Scenerommet er dominert av ei stor mangearma vippe med armar som kan bøyast opp og ned. Det gir ein indirekte, trolsk dobbelvisualisering av både stad og sinnsstemning. Og i dette universet, der òg storskjønne naturbilete i rørsle skin over bakscenen, møter vi den underlege, rastlause løytnant Glahn, som under ein lang jaktferie i Nordland både lèt seg fange inn i skogsmystikkens draumeverd og forelskar seg forsvarslaust i den lunefulle Edvarda. Alt det paradoksale forelska menneske kan gjere og seie mot og til kvarandre, kjem her som ei uslipen perlerad mot oss, og vi synest det er absurd, men vi skjøner det på eit underleg sett likevel.
Stilisert
Framsyninga er elles stilisert, her er ikkje mange kommodar og kaffikoppar, men overgangane i forteljinga mellom draum og røynd vert løyste med roleg, eggjande koreografi, og ikkje minst musikk.
Anders Dahle har ein open intensitet i Glahn-rolla som rommar både det gåtefulle og det spontant forståelege i karakteren, og Ragnhild Arnestad Mønnes som Edvarda har både det sårbare og det steile som rolla må ha. Espen Hana som Mack, Helga Guren som Eva, Marco Kanic som dokteren og Roar Kjølv Jensen som baronen fylgjer alle opp i eit spel som heile tida er tvitydig, på grensa mellom realistisk og hallusinatorisk. Det er ei fascinerande teaterhending.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Takumi (Hitoshi Omika) og dottera Hana (Ryo Nishikawa) lever eit roleg liv på bygda, som no kan få ein «glampingplass».
Foto: Another World Entertainment
Djevelen i detaljane
By mot land er eit sentralt tema i endå ein framifrå film av Ryusuke Hamaguchi.
Ingrid Storholmen har teke utgangspunkt i eit stort datamateriale om folkehelsa i Nord-Trøndelag.
Foto: Merete Haseth
Våren over mannalivet
Ingrid Storholmen gjer tørre helsedata om til levande liv i Bloddråpetall.
Finaste finnbiffen med grøne erter, potet og tyting.
Foto: Dagfinn Nordbø
Finaste finnbiffen
«Seier eg at eg skal invitere på finnbiff, blir folk berre glade. Dei veit at dei skal få smake noko av det beste landet vårt har å by på av ingrediensar, med reinkjøt som helten.»
Teikning: May Linn Clement
Krigen er ei ufatteleg ulukke for Ukraina. Men også for Russland er det som skjer, ein katastrofe.
Tusen dagar med russisk katastrofe
Jens Stoltenberg gjekk av som generalsekretær i Nato 1. oktober. No skal han leie styringsgruppa for Bilderberg-møta.
Foto: Thomas Fure / NTB
Mingleklubben for makt og pengar
Jens Stoltenberg blir partyfiksar for Bilderberg-møta, ein institusjon meir i utakt med samtida enn nokon gong.