Fiks livet mitt, dokter!
Nina Lykkes samtidssatire går skarpt og sprekt til scenen.
Tone Mostraum i rolla som legen Elin.
Foto: Øyvind Eide
Nationaltheatret
Nina Lykke
Full Spredning
Dramatisering/regi: Tyra Tønnesen
Scenografi/kostymedesign: Leiko Fuseya
Forfattaren Nina Lykke har på få år markert seg som ein av våre mest skarpsynte levekårskommentatorar. Romanen Full spredning, som kom for to år sidan, er førebels høgdepunktet, ein slags antilegeroman som avromantiserer legeyrket ein gong for alle og tvert om syner fram legen som det desillusjonerte mennesket – legen som berre ser dekadansen og egoismen hjå det velfødde notidsmennesket og hamnar i si eiga midtlivskrise. Det er ein rå, svart humor i romanen som kan få lesaren til å le med ein trist klump i magen. Og vi får alle passet vårt påskrive.
Skjelettet Tore
Det genuint originale i boka, som nok òg har freista teatermakaren Tyra Tønnesen, er skjelettet på kontoret til hovudpersonen. Skjelettet er vorte ein fantasiven dokter Elin snakkar med. I samspelet mellom Elin (Tone Mostraum) og skjelettet Tore (Herbert Nordrum), som set ramme for dramatiseringa alt i opninga, kjem både innverknadene og konsekvensane i Elins tilvære så glasklårt fram at vi må heie på henne, sjølv når ho går fullstendig på trynet. Mostraum gjer ein herleg desperat studie av ei kvinne på randa av eit paradigmeskifte, og Nordrums skjelett/samtaleterapeut følgjer henne opp med magisk eleganse. I det heile leverer skodespelarane både teknisk-visuelle blinkskot og kjapt oppfatta typar, så som Trond Espen Seim som gjeninnhenta gamlekjærast og Marte Engebrigtsen og Kim Haugen i diverse infame biroller, han òg som hyperaktiv, distré ektemann.
Saknar fortida
Ein roman som vert teater, kan aldri få med alt frå originalkjelda. Denne gongen må vi vedgå at vi saknar litt meir av fortida og bakgrunnen til hovudpersonen Elin, det som i romanen synte oss endå klårare kvifor det gjekk som det gjekk. Dette er trass alt ikkje berre ei ekteskaps- og utruskapshistorie. Og trass i alt det fine skodespelet, litt urettvist er det vel når bipersonane nærmar seg karikaturar. Det er dei eigentleg ikkje i boka.
Alt i alt vert vi no likevel fascinerte, lokka inn i denne teaterhendinga, som aldri mistar tyngda i boka sitt ærend, og som i ein nærkubistisk scenografi heile tida peiker litt nase til oss. Der fekk de den, folkens. Den hadde de godt av!
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Nationaltheatret
Nina Lykke
Full Spredning
Dramatisering/regi: Tyra Tønnesen
Scenografi/kostymedesign: Leiko Fuseya
Forfattaren Nina Lykke har på få år markert seg som ein av våre mest skarpsynte levekårskommentatorar. Romanen Full spredning, som kom for to år sidan, er førebels høgdepunktet, ein slags antilegeroman som avromantiserer legeyrket ein gong for alle og tvert om syner fram legen som det desillusjonerte mennesket – legen som berre ser dekadansen og egoismen hjå det velfødde notidsmennesket og hamnar i si eiga midtlivskrise. Det er ein rå, svart humor i romanen som kan få lesaren til å le med ein trist klump i magen. Og vi får alle passet vårt påskrive.
Skjelettet Tore
Det genuint originale i boka, som nok òg har freista teatermakaren Tyra Tønnesen, er skjelettet på kontoret til hovudpersonen. Skjelettet er vorte ein fantasiven dokter Elin snakkar med. I samspelet mellom Elin (Tone Mostraum) og skjelettet Tore (Herbert Nordrum), som set ramme for dramatiseringa alt i opninga, kjem både innverknadene og konsekvensane i Elins tilvære så glasklårt fram at vi må heie på henne, sjølv når ho går fullstendig på trynet. Mostraum gjer ein herleg desperat studie av ei kvinne på randa av eit paradigmeskifte, og Nordrums skjelett/samtaleterapeut følgjer henne opp med magisk eleganse. I det heile leverer skodespelarane både teknisk-visuelle blinkskot og kjapt oppfatta typar, så som Trond Espen Seim som gjeninnhenta gamlekjærast og Marte Engebrigtsen og Kim Haugen i diverse infame biroller, han òg som hyperaktiv, distré ektemann.
Saknar fortida
Ein roman som vert teater, kan aldri få med alt frå originalkjelda. Denne gongen må vi vedgå at vi saknar litt meir av fortida og bakgrunnen til hovudpersonen Elin, det som i romanen synte oss endå klårare kvifor det gjekk som det gjekk. Dette er trass alt ikkje berre ei ekteskaps- og utruskapshistorie. Og trass i alt det fine skodespelet, litt urettvist er det vel når bipersonane nærmar seg karikaturar. Det er dei eigentleg ikkje i boka.
Alt i alt vert vi no likevel fascinerte, lokka inn i denne teaterhendinga, som aldri mistar tyngda i boka sitt ærend, og som i ein nærkubistisk scenografi heile tida peiker litt nase til oss. Der fekk de den, folkens. Den hadde de godt av!
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.
Foto: Christiane Jordheim Larsen
Alle auge på Grønland
NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk.
Afghanarane som spelar i filmen til Raha Amirfazli og Alireza Ghasemi, har flykta frå Iran.
Foto frå filmen
Filmglede
Det er alltid kjekt å opne det nye året med mykje film.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.